Özelleştirmeden ne kadar para kazandık? Özelleştirmeden kazanılan para bütçe açığını kapattı mı?

1980’li yıllarda başlayan özelleştirme rüzgârı Türkiye’ye biraz geç uğrasa da, Cumhuriyetin değerleri bir bir üç paraya satılabildi(!)

Şöyle özelleştirmenin tarihine bir bakalım.

Tür­ki­ye özel­leş­tir­me ile ilk de­fa 1985 yı­lın­da ta­nış­tı.

Bu öyle bir tanışma ki; Cumhuriyetin değerleri babalar gibi(!) satıldı!

Özelleştirme başladıktan bu yana tam 28 yıl geç­ti.

Tür­ki­ye­’de 28 yıl­da tam tamına 43.5 mil­yar do­lar­lık değer babalar gibi satıldı!

Bu özel­leş­tir­me­le­rin yüz­de 78’i ya­ni 35.5 mil­yar do­lar­lık kıs­mı 2003-2012 dö­ne­min­de ya­ni AKP dö­ne­min­de ger­çek­leş­ti.

AKP hü­kü­me­ti, özel­leş­tir­me­de el­de et­tik­le­ri ba­şa­rı­yı her fır­sat­ta dil­len­di­ri­yor. Ancak nasıl bir başarı yakaladığını anlatamıyor. Bir yanda işsiz kalan vatandaşlar, bir yanda sözde özelleştirilen işletmeler kapatılarak, arsalarının değerlendirilmesi, öte yandan birkaç kez el değiştiren  ve kar üzerine kar eden yandaşlar.

Bir örnekle bunu taçlandıralım. Tekel’in içki bölümü! İlk önce 299 milyon dolara yandaşlara satıldı, sonra bir ABD şirketine 1 milyar dolara, alanlar tarafından satıldı. En sonunda ABD’li şirket, bir İngiliz şirketine 2 milyar dolar’a sattı.

İsterseniz bir de Petrol Ofisi örneği verelim. İlk alanın Aydın Doğan ve İş Bankasının olduğunu biliyoruz. Sonra Aydın Doğan tümünü aldı. Sonra o da sattı. Kime? Sanıyorum Avusturyalı bir şirkete!

Bu kadar özelleştirme yapıldı da ne oldu?

Pe­ki özel­leş­tir­me­den el­de edi­len bu ge­lir­ler ne­re­de?..
AKP ik­ti­da­rı ile ge­çen 9 yıl­da, ya­ni 2003-2011 dö­ne­min­de büt­çe top­lam ola­rak 225 mil­yar TL açık ver­di. Ay­nı dö­nem­de özel­leş­tir­me­den 48.2 mil­yar TL ge­lir el­de edil­di.

Bu ge­lir­le­rin 38.9 mil­yar TL’­si Ha­zi­ne­’ye ak­ta­rı­lır­ken, ka­lan kıs­mı özel­leş­ti­ri­len ku­rum­la­ra iliş­kin borç ve­ya ser­ma­ye trans­fe­ri, iş­ten çı­ka­rı­lan per­so­ne­le iliş­kin öde­me­ler ola­rak har­can­dı.

So­nuç, özel­leş­tir­me ile büt­çe açı­ğı top­lam­da 263.6 mil­yar TL ol­ma­sı ge­re­kir­ken, 224.7 mil­yar TL’­ye ge­ri­le­di.

Ve bunun adı Ekonomik başarı oldu!

Kı­sa­ca­sı özel­leş­tir­me büt­çe açı­ğı­nı sa­de­ce yüz­de 14.8 kü­çült­tü.

Şimdilerde de bütçe açığı başa bela!

Onu da tüm ürünlere ortak zam yaparak tabana yayıyorlar!

Tür­ki­ye­’nin göz be­be­ği on­ca de­ğer­li iş­let­me, fab­ri­ka, te­sis sa­de­ce büt­çe açı­ğı­nın yüz­de 15 kü­çül­te­bil­mek için mi yok pa­ha­sı­na sa­tıl­dı? Biraz daha az harcayıp, o bütçe açıklarını, satılan işletmelerden elde edilen karlarla kapatılamaz mıydı?

Tür­ki­ye­’de özel­leş­tir­me­nin ger­çek­leş­ti­ril­di­ği 28 yıl­da neler yapıldı bir bakalım;
- 36 ka­mu şir­ke­ti­nin yüz­de 50’den faz­la his­se­si sa­tıl­dı,
- 81 te­sis ya da iş­let­me var­lık dev­ri ile sa­tıl­dı,
- Özel­leş­ti­ri­len ku­rum­lar­da 27 bin 365 per­so­nel is­tih­dam edi­li­yor­du ve bun­lar­dan 10 bin 24 ki­şi­nin iş ak­di fes­he­dil­di ya­ni iş­siz kal­dı,
- Top­lam 43.5 mil­yar do­lar özel­leş­tir­me ger­çek­leş­ti­ril­di,
- 2003-2010 ara­sı dö­nem­de dün­ya­da en faz­la özel­leş­tir­me ger­çek­leş­ti­ren ikin­ci ül­ke ol­duk (bi­rin­ci Çin).
- Şu an­da özel­leş­tir­me­yi bek­le­yen 23 şir­ket (ço­ğun­lu­ğu his­se sa­tı­şı), Bo­ğa­zi­çi ve Fa­tih Sul­tan Meh­met köp­rü­le­ri­nin de dâhil ol­du­ğu 10 oto­yol ve köp­rü, 3 te­sis ve var­lık ile Mil­li Pi­yan­go var. Tabi Devlet Üretim Çiftlikleri ilerisi için kurtarıcı olarak bekliyor!