Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

07 Temmuz '18

 
Kategori
Felsefe
 

Platon ya da Mağaradan Kurtulan Mahkum

Platon ya da Mağaradan Kurtulan Mahkum
 

M.Ö.427 de Atina’da aristokrat soylu bir aileden doğmuştur. 20 yaşında Sokrates’le tanışmıştır ve Sokrates’in ölümüne kadar onun yanında kalmıştır. Hocasına sıkı bir sevgi ve saygı bağı vardı.
Platon kelimesi aslında bir sıfattır geniş göğüslü anlamına geliyor.Platon sportif faaliyetle uğraşan atletik yapılı bir insandı. Ayrıca sanatla da ilgilenen bir düşünürdü.
 
Platon, Yunan felsefesinin ilk sistematik felsefesini kuran kült bir ismidir.Sokrates’in ölümünden sonra da onun fikirlerinin ve felsefi mirasının taşıyıcısı olmuştur.Kendi İdea felsefesini kurana kadar Sokratesçi çizgiden ayrılmamıştır. Sophistlere ve fikirlerine karşı yazdığı dialoglarda onların fikirleriyle tartışır.Ancak bu tartışmalar kesin bir sonla bitmez belirli problemler üzerinden tartışılır ve bazı iddialar çürütülür.
 
Sokratik diyaloglar adı da verilen bu dialoglar Platon’un gençlik diyaloglardır. Erdem ve bilgelik üzerinedir. Ölçülülük, adalet, cesaret, dindarlık gibi erdemler  ‘kavramsal’ düzeyde tümevarım yöntemiyle irdelenir.Ters fikirler çürütülür ve diyalog biter bunlar aporetik diyaloglardır.Amaç biraz da Sokrates’i Sophistlerden ayırmak ve yüceltmektir.
 
Platon, Güney İtalya’ya, Sicilya’ya geziler yapıp Pythagorasçıların fikirlerini yerinde incelemiş ve onlardan derinden etkilenmiştir. Ruhun ölümsüzlüğü ve tekrar doğuş gibi orphik Pythagorasçılğa ait  fikirler Elealı fikirlerle kafasında birleşmiştir. İlerideki İdea felsefesinin temelini atmıştır.
Matematik,geometri ve dini-mistik görüşleri Pythagorasçılardan etkilenmesinin sonucudur. Sicilya’dan geldikten sonra Akademos’ta Akademia’yayı kurmuş baş eğiticisi ve yöneticisi olmuştur bu okulun.(Geometri bilmeyen giremez.)
 
Platon ile Pythagorasçıların ortak paylaştığı bazı fikirler vardır. Bunlar özellikle metafizik fikirlerdir.
1- Her şeyin özünün matematik olduğu fikri,
2- Dualist bir evren görüşü , Gerçek olan idealar evreni ve sahte olan gölgelerin dünyası,
3- Ruhun Ölümsüzlüğü ve reenkarnasyon,
4- Teorik Bilime ilgi,
5- Dini mistisizm ve çileci (ascetik) ahlak.
 
Akademi ismini Platon okulunu,  yarı Tanrı Academos’un mezarı üzerinde inşaa ettiği için vermiştir. Akademi’de sadece felsefe dersleri verilmiyordu. Aynı zamanda Geometri, Coğrafya, Botanik ve Jimnastik dersleri de veriliyordu.
 
Platon ilk başlarda siyasetle ilgiliydi öyle bir aileden gldiği için ama siyasi olarak işler yolunda gitmedi. Ancak o siyasi anlamada fikirlerini de felsefesine taşımıştır.
Platon’un görüşleri 3 döneme ayrılır.
İlk dönem Sokratesvari olan Sokrates’in fikirlerininönde olduğu dönemdir.
Orta dönem, Devlet dahil kendi eserlerinin olduğu olgunluk dönemidir.
Son dönem ise Yasalar dahil, sonraki diyaloglarıdır.
‘’Ruh ölümsüzdür ve birçok kez dünyaya gelmiştir..Bu iki dünya arasında – yeryüzünde ve ölüler diyarında – her şeyi görüp bilmiştir.Yeryüzünde her şey birbiriyle ilişkili olduğundan ruh bunlardan birini bilirse sürekli bir araştırma ile ötekini de bulabilir, anımsayabilir.
Ruhta doğru tasavvurlar,önce bilinçsiz bir halde bulunurlar.Bunlar önce rüya gibidir,uygun etkilerle aydınlık bilgi haline gelir.’’
Bu noktada öğrenmek eskiden bilinen bir şeyin hatırlanmasıdır.
Ruhun ölümsüzlüğü ve ruhta bulunan bilinçsiz bilgiler fikri ve Doğru sanı – orthe doxa – ile bilgi – episteme – arasındaki fark,karşıtlık.  Platon felsefesinin temelidir.
 
Bilgiye dayanan felsefi erdem ile doğru sanıya dayalı erdem arasındaki fark. Gerçeklik ile gölge arasındaki fark gibidir. Bilgeliğe dayanan ahlak gerçek ahlaktır. Bilinçsizce ya da sanıyla olan ahlak ise bayağı bir ahlaktır ve ancak gerçek ahlakın gölgesi olabilir.
(Devam edecek..)
 
Toplam blog
: 104
: 490
Kayıt tarihi
: 20.03.18
 
 

* ..