Ruhi dengemi alt üst eden bir belgesel: Yaşam Arsızı

Yaprak Dökümü (1987), “Uçurtmayı Vurmasınlar”, “Mum Kokulu Kadınlar, ” gibi filmlerinden hatırladığım Yasemin Alkaya’nın 2009 yapımı hem yönetmeliğini üstlendiği hem de oynadığı Yaşam Arsızı belgeselini internetten bulup seyrettim.

Film bittiğinde hem ağladım hem de ruh sağlığımda kara delikler açıldı. Belgesel, Elif Çağlayan’ın çevresinde gelişen, “bir kaza sonrası” bir aile dramına dönüşen bir film olarak algılansa da başlangıçta, “şizofren” figürü ve onlara ait hayat belgesele öyle bir yedirilmiş ki filmin sonunda “kronik şizofren” iki kız kardeşe ait kareler insanın içine öyle bir işliyor ki biraz duyarlı bir insanı bile ruhen perişan edebilir.

Hele o sona doğruki kısım:

Elif, kendi çocukları ile “şizofren” kardeşleri arasında bir tercih yapmak zorundadır. Hayat böyledir çünkü. Seçimlerle dolu. Şizofren kardeşler (Aysun ve Funda) Ürgüp’te tedavi için ilgili kuruma bırakılmıştır. Elif, kardeşlerini, onlara söylemese de, orada bırakmaya karar vermiştir. Ayrılış saatidir artık. Orada kalacaklarını bilmeyen şizofren kardeşlerden Funda’nın Elif’e söylediği son cümlesi vurur insanı:

-Dürüst ol, gel bizi al…

Aslında Yaşam Arsızı’nın başrolündeki Elif Çağlayan, yönetmen Yasemin Akkaya’nın gerçek hayattan arkadaşı. Çocukluk döneminin Ankara’sında aynı apartmanda oturmuşlar. Yıllar sonra karşılaşıp bu dramı dinleyip film yapmaya karar verince doküman acısından da pek sıkıntı çekmemiş Akkaya. Abla arkadaşı, gerçek hayatlarını oynayacaklar (şizofren kardeşler Aysun ve Funda) Berivan ve Umut (Elif’in çocukları) hazır.

Seyirciden gerekli ilgiyi gördü mü bilmiyorum ama; işlenenler açısından ( bir kazayla savrulan hayatlar, Elif’in her şeye rağmen hayata tutunma çabası, onca dökülüşe rağmen Elif’in anne tiplemesi, şizofren hayata bakış, şizofrene uygulanan yanlış tedaviler sonucu bu rahatsızlığın aldığı boyutlar…) “Yaşam Arsızı” önemli bir film.

Hem Türkiye’de 400 bin şizofrenin olduğu düşünülürse “başka hayatları” tanıma ve empati adına mutlaka seyredilmeli.

Meraklısına: Vizyonda olmadığına göre müracaat yine paylaşım siteleri. “Yaşam Arsızı download” yazmak yeterli arama motoruna.