Sel mevsimi

Bugünkü acil durum konumuz seller. Bir öğretmen edası oldu ilk girişte, lütfen mazur görün. En son Ankara'da (Başkentimizde evet), önceki günlerde de Antalya, Sivas ve birkaç yerde daha yaşanan aşırı yağışlar sonrası oluşan seller bugünkü yazımı oluşturdu. Seller tüm bölge ve coğrafi koşullarda yaşayanlar için var olan bir acil durumdur. Büyük şehirlerde özellikle şebeke ve kanalların yetersizliğiyle beraber son zamanlarda ciddi sorunlar yaratmaktadır. Dere ve nehir kenarlarına, yataklarına kurulan yerleşimler ve bu risk gözönüne alınmadan yapılan yapılaşmalar olası kayıpları çok artırmaktadır.

Özellikle İstanbul, hala tam anlamıyla kontrol altına alınamayan dereleriyle Ayamama, Çırpıcı, Kurbağılıdere, Kağıthane vs.) ciddi riskler oluşturmakadır. Malasef buralara yıllardır yapılan yatırım ve çalışmalar kesin sonucu getirmemiştir. Dünya istatistiklerine baktığımızda, doğal nedenli oluşan afetlerde mal kayıplarının % 40'ı sel kaynaklıdır. Yine aynı şekilde can kayıplarının da, inanılmaz ama % 75'i sel nedenlidir. Bu rakamlar Ülkemiz bazında karşılaştırıldığında, depremler birinci sıradadır. Ama ardından seller gelmektedir. Yaşanılan olay, durum ve gündem çokluğundan unutulmakla beraber, İstanbul şehir içinde yaşanılan çok ciddi sel felaketleri vardır (Örneğin Alıbeyköy, Kağıthane baskınları, bir dönem Merter E-5 selleri). Sellerde birincil ölüm nedeni boğulmalardır. Ardından, sel nedenli trafik kazaları, elektrik çarpmaları vs.gelir.

Su otuz santim yükseldğinde ciddi bir itme gücüne, 60 cm yükseldiğinde itip sürükleme gücüne ulaşır. Bu nedenle olası durumlarda bu ölçüleri kestirmek ve tahmin etmek ve küçümsememek önemlidir. Bir diğer önemli risk, sellerden sonra oluşan enfeksiyonlardır. Bunun için, olay bölgesinde hijyen koşullarına dikkat etmek gerekir. Ben bunu, birkaç yıl önce İstanbul Kadıköy çevresinde yaşanılan sel baskınından sonra yaptığımız kurtarma çalışmalarında yaşadım. Tüm önlemlerimize ve dezenfeksiyona dikkat etmemize rağmen, olaydan hemen sonra hastalandım ve malasef yakın çevremede bunu bulaştırdım. Sebebi de olay yerinde kullandığım ayakkabıların eve getirdiği mikroplardı.

Basit önlemlere gelince. Bu durumlarda ev dışındaysanız olabildiğince yüksek yerlere ve noktalara çıkın. Kesinlikle su içinde karşıdan karşıya geçmeyin, kopuk elektrik telleri varsa oradan uzaklaşın. Arabadaysanız aracı güvenli bir şekilde terkedin. Araç motoru durursa, motordaki zararı artırmamak açısından aracı çalıştırmayı denemeyin. Özellikle geceleri önlem ve dikkatinizi bir kat daha arttırın. Kısaca şimdilik bu kadar. Sevgiyle ve mutlulukla kalın, afetsiz günler diliyorum.