TRT-Türk yayını 4:3 mü, 16:9 mu?

TRT son zamanlarda ilginç bir ayarlama yapıp TRT-Int’in adını TRT-Türk, TRT-Türk’ün adını TRT-Avaz yapıp, TRT-Int’i yayından kaldırdı (1).

Yeni düzenlemede son zamanların teknik gelişmelerine uygun olarak TRT-Türk yayınını 16:9, yani geniş ekran yapmaya başladı. Özellikle Avrupa’da 16:9 yayın çok yaygınlaştı. Yeni televizyon alıcılarının 16:9 üretilmesi sonucu bir süre sonra tüm yayınların bu standarda olacağını gösteriyor.

Bu yeni alıcılar hem 16:9 hem de 4:3 yayına göre ayarlanabildiği halde 4:3 yayınları genellikle alttan üstten bastırılmış şekilde yani insanları kısa kısa gösteren kötü bir görüntüyle izlemeyi tercih ediyorlar (2, 3).

Yayın 16:9 olduğu zaman alıcının otomatik veya manüel ayarı yoksa 4:3 ekranlarda bu kez insanları boyları, yüzleri uzuyor yani yine kötü bir görüntü oluyor.

Her yayın orijinal boyutlarına uygun bir şekilde izlenmezse çirkin olur. Son zamanlarda 16:9 yayına geçen BBC World, RTL yayınlarında 4:3 görüntüler olduğunda yan taraflarda gerekli boşluklar bırakılarak görüntünün doğru oranı hiç bozulmuyor.

Oysa TRT-Türk yayını tam bir görüntü keşmekeşi içinde sürüyor. Örneğin haberler sunuluyor, stüdyodaki yayın 16:9 ve bu ayarda izliyorsanız herşey normal. Ancak TRT’nin kaydettiği haber görüntüleri yayına girince –ki bu görüntüler genellikle 4:3- yayında bir ayar yapma gereğini duymuyorlar. Stüdyodaki spikerin boyu 1:75 iken, haberdeki normal insanların boyu oluyor mu 1:40… Çoğu programın görüntüsü 4:3 olduğu için o şekilde yayına veriliyor. Eğer yayın 4:3 ekranda bu 4:3 ayarında izliyorsanız, o zaman stüdyoda 2 metre boyunda spikerler ve haber görüntülerinde normal boyda insanlar oluyor.

Bu yayını böyle sürdürenler hiç mi rahatsız olmuyorlar acaba?

Bilmemek ayıp değil, öğrenmemek ayıp… Baksınlar BBC World’e, ARD’ye, RTL’ye, DW’ye… 16:9 yayında 4:3 görüntüler nasıl yayına giriliyor, TRT de aynısını yapsın.

Dışarıya yaptıkları TRT-Türk yayınının teknik kalitesiyle elalemi ülkemize güldürmesinler.

(1) TRT-Int, TRT-Türk ve TRT-Avaz (23-3-2009): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=169738
(2) 4:3 ve 16:9 televizyonlar (28-2-2009): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=165235
(3) Onaltıya dokuz ekranda dörde üç yayın (18-1-2007): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=21816

Ankara, 21 Mayıs 2009