Türkiye'de öteki(leşme)

Türkiye’de siyasal hayat süresince sürekli “ötekileştirme” kavramı gündemde tutulmuştur. Gerek dış dinamiklerin etkisiyle gerekse de iç dinamiklerin katkılarıyla “ötekileştirme” ivme kazandırılmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti kuruluş yıllarında yapılan aydınlanma ve devrimler sonucu bazı sorunlarla da karşılaştı. Bu sorunların başında gelen Kürt İsyanlarıydı. Atatürk dönemi tam 17 tane rejime karşı Kürt ayaklanması yaşanması bu görüşe kanıt niteliğindedir. Bu isyanların amacına ulaşmadığı söylenebilir ama “ötekileştirme” yönünden amacına ulaştığı söylenebilir. Türk milliyetçiliğinin geliştiği noktada, karşı muhalif tarafa ise “öteki” kavramı atfedilmiştir.

Bu sürecin sonunda 1950’den sonra cumhuriyet yıllarındaki aydınlanmanın yerini Batıcılık almıştır ve bu anlayış Batı her ne yaparsa doğru yapar anlayışı içerisinde olmuştur. Bu anlayış batıcı ve anti-batıcı gibi bloklar dahilinde “ötekileştirmeyi” körüklemiştir.

Dünya siyasetinin de çok hareketli olduğu 1960-1980 dönemi arası ise sağ-sol kutuplaşma çerçevesinde “ötekileştirme” boy gösterdi. Şu unutulmamalıdır ki kendisine “BİZ” diye hitap eden kesim, aynı zamanda muhatap olarak da “SİZ” ibaresini oluşturmakta ve bu da “öteki” kavramını olgunlaştırmaktadır.

1980 sonrası Türk-İslam sentezi oluşmasına neden olan 12 Eylül askeri darbesi, toplumda kamplaşmaların, bölünmelerin ve daha genel anlamında “ötekileştirme” durumunun siyasal idare daha doğrusu askeri cunta tarafından oluşturulduğu söylenebilir. Sola yönelik olan bu darbe, muhalif tarafa da “öteki” kimliğini atfetmiştir.

Bu süreçler, siyasal hayatta belirli dönüm noktalarını oluşturmaktadır. Bugün yaşanan sorunlar da geçmişte yaşanan sorunlardan ve “ötekileştirme- ötekileşme” kavramının oturtulmasından çok farklı değildir. Bölücü terör örgütü fiziksel şiddet gördüğü iddiasıyla açıklamada bulunan DTP’liler, şehirlerde provakasyon ortamı oluşturarak, ortamın gerilmesi ışığında bir durum yaratmaya çalışmışlardır. Bu çalışmanın altında yatan olgu ise apaçık ortadadır: “Ötekileştirme” yapmaktır.

AKP ve DTP fikir birliği etmişçesine toplumda bölünmeler yaratmakta, toplumsal ortamı germekte, insanları tedirgin edecek ortamları hazırlamaktadırlar. Bu iki partinin tek bir amacı, “ötekileştirme” duygusunu körüklemektir. AKP, din üzerinden siyaset yaparken “ya laiksin ya da laik değilsin” düşüncesi üzerine odaklanmışken, DTP’lilerde Kürt vatandaşlarımız üzerinden siyaset yaparak bu “öteki” duygusuna ivme kazandırmaya çalışmaktadır.

Dikkat etmesi gereken ise Halk’tır. Halkın bu tür oyunlarla bölünmeye, kamplaşmaya ve “ötekileşmeye” izin vermemesi gerekmektedir. Kürt, Türk, Laz, Çerkez... Bu ülke ulus devlettir. Biz halkız. Halkı bölen, provoke eden olaylara karşı halkımızın daha duyarlı olması gerekmektedir. Doğu illerimizde yaşanan olayların yaşanmaması dileklerimle.