Vitaminler, A vitamini, K vitamini / ''Beslenmenin Diyalektiği '' (12)

 VİTAMİNLER: Bütün vitaminler bedenimiz için önemlidir. Önceki yazılarımızda değindiğimiz minerallerle, bir denge içinde işbirliği yaparak temel işlevlerini yerine getirirler.

Vücudumuz mineralleri kullanırken, vitaminler de onları bir anlamda denetler. Vücut vitamin eksikliğinde mineralleri, mineral eksikliğinde de vitaminleri sınırlı olarak kullanır.

Tüm taze sebze, meyvelerde ve tohumlu besinlerde bol miktarda vitamin ve mineraller vardır.

Ağırlıklı olarak çiğ yemek koşuluyla, bu ürünleri beslenme kültürümüze alırsak, bu yer vermeyle , beslenme sorunumuzun yanısıra birçok sağlık sorunumuzu da kendiliğinden çözebiliriz.

Vitaminler, vücudun sağlıklı gelişmesi, enfeksiyonlara karşı güç kazanması ve metabolizmanın düzenli çalışması için gereklidir.

Vitaminlerden tam yararlanmak için, öncelikle en güvendiğimiz noktalardan ki onları da denetleyerek  meyve ve sebzelerin ve  kuruyemişlerin, en tazelerine ulaşmaya çalışalım!... Genetiğiyle oynanmış olduğuna inandığımız  ya da şüphelendiğimiz ürün tür ve çeşitlerinden, elden geldiğince uzak duralım... Meyve  ve de sebzeleri mümkün olduğunca mevsiminde  tüketmeye çalışalım... Ve onları  üzerindeki kimyasallardan en uygun şekillerde uzaklaştırarak tüketmeye çalışalım...

A VİTAMİNİ: Doğal olarak genelde sebze ve meyvelerden (beta karoten olarak) temin ettiğimiz bir vitamindir. (Beta karotenlermetabolize olduktan sonra içerde A vitaminine dönüştürülür!....)

 Yağda erime özelliğine sahiptir. Vücudumuzda A vitaminine dönüşen betakaratonler, cilt altı dokusunda, böbrek ve karaciğerimizde toplanır.

Vücudumuzun bu vitamini en iyi biçimde kullanabilmesi için D vitamini'ne ihtiyacı vardır.

A vitamini, kemiklerin sağlıklı gelişimi, bağışıklık sisteminin, solunum ve idrar yolarının iyi çalışabilmesi, saç, cilt, göz ve bunların mukozasının sağlığında, Chron hastalık riskini azaltmakta ve bazı kolit türlerinin iyileştirilmesinde , soğuk algınlığı, öksürük, zararlı güneş ışınlarından derimizi korumada yarar sağlar.

Anti- oksidan özelliğinden dolayı, kansere karşı koruma sağladığı gibi yaşlanma sürecini de yavaşlatır ve vücudun proteinleri kullanmasına destek verir.

A vitamini eksikliği; gece körlüğüne, solgun bir yüze, cilt kuruluğuna, cildin pullanmasına, sivilce(akne) oluşumuna, sayısının çoğalmasına, uyuşukluk ve halsizliğe, böbrek taşı oluşumuna, sinüzite, kulak iltahabına, diş, dişeti ve iskelet yapısında bozulmalara neden olabilir.

Aşırı alımı da, karaciğer bozuklukları ve zehirlenmesine, saç dökülmesine, baş ve eklem ağrılarına, kaşıntı, beyinde ödem, dudak çatlamaları, iştahsızlık, mide bulantısı ve kusmaya neden olabilir.

A vitamini betakaroten biçimiyle; patates, havuç, brokoli, kayısı, sarımsak, taze kırmızı biber, lahana, balkabağı, ıspanak, papaya, şalgam otu, maydonoz, nane, rezene, ısırgan otu, kuşburnu, adaçayı, şerbetçi otu, yulaf sapı ve menekşe yaprağında bulunur.

A vitamini hayvansal gıda olarak da; başta balık yağı olmak üzere, karaciğerde, süt ve süt ürünlerinde, yumurta ve tereyağında bulunur. Hayvanların A vitamini ağırlığı mevsimsel olarak , bitkilerle beslenme süreçlerine göre değişebilir; süt ürünlerindeki A vitamini oranları, özellikle kış aylarında önemli düşüşler gösterebilir.

K VİTAMİNİ: Yağda eriyen vitamindir. Kanın pıhtılaşmasını sağlar, kemik yapımında kalsiyuma katkıda bulunur.

Uzun  bir yaşama katkı sunduğu, bağışıklık sistemini olumlu yönde etkileyip kansere karşı da vücuda destek sağladığı söylenmektedir. Yaşlanma sürecinde, kemik yapısının direncini destekler. Karaciğerin glikozu, glikojene çevirmesine katkıda bulunur.

Çocuklarda da enfeksiyonlara karşı güç artışı sağlar.

Eksikliği denetlenemeyen kanamalara neden olabilir. Yukarıdaki süreçleri ters yönde etkiliyebilir. Yeni doğan bebeklerde de göbek kanamasına ve bazı kanamalara neden olabilir.

Fazlalığı nadiren, karaciğer bozukluğu, vücutta kızarma, kaşıntı ve yüzde sıcak basması yapabilir.

Lahana, brokoli, karnıbahar, ıspanak ve diğer yeşil yapraklı sebzeler, soya fasulyesi, yulaf, çavdar, buğday, ısırgan otu, yeşil çay ve yumurta sarısında bulunur. (devam edecek)