Yalan ve Doğru Ne Zaman

Bir insan ne zaman gerçekte yalan söylemekten vaz geçer? Ölünce mi yoksa ölmeden önce de yalandan vazgeçme şansı var mıdır?

İnsanın korkusuzu olarak doğru söylemesi birkaç şekilde mümkün olabilir gibi görünüyor. 1- Dünyaya ve dünyadaki yakınlarının başına geleceklerden ötürü korkmayı bırakmasıyla, 2- Delirmesiyle 3- Düşüncesi dikkate alınacak yaşa gelmeden söylediği sözlerle yargılanmayacağı zamanlarda söylediği sözler dolayısıyla. 4- Tamamen özgür olmasıyla

Birinci Durum ölüm halinde ortaya çıkar. Bu durumda ise insan zaten konuşamaz. Konuşamayan insanın fikrinin ne olduğunun önemi yoktur. Taş dahi konuşur ama ölen insan artık ser verir de sır vermez. Ölmüştür yani. Ölen fikrini söyleyemeyeceği için, ölmeden önce söylediklerinin fikrinin anlamı vardır ancak ölünün söyleyeceği en önemli söz “siz canlılar en nihai son biraz zaman sonra olacağınız aynen budur, bana iyi bak ey canlı” demektedir ki göründüğü kadarıyla biz canlıların bu mesajdan anladıkları hiçbir şey yoktur.

İkinci Durumda ise kişi adı üstünde delidir. Ne dese yeridir. Sokaklar delilerle doludur. Hemen her köyün hemen her mahallenin adı deliye çıkmış nice insanları vardır. Bir delinin kim bu zamana kadar fikrini merak etmiştir ki? Dikkate almaya gerek yok.

Üçüncü Durumda; Henüz konuşmaya başladığı zaman diliminde bebeklikten henüz çıkmadığı zaman paytak paytak yürüyüp, anne ve babasını hatta çevresini yaptığı her türlü doğal davranışla güldürdüğü zamana denk gelir ki, zaten böyle bir durumda bir bebek ne diyebilir ki? Dikkate almaya gerek yok.

Dördüncü Durumda ise; Özgür insan doğruyu söyler; işte bu hiçbir zaman gerçekleşmeyecek büyük bir ütopyadır.

Bir insan doğruyu söyleyebilmesi için elzem olan şey sadece iradesinin olması değildir. Aynı zamanda doğruyu bilmesi de gerekir. Bu nasıl mümkün olacak? Çok iyi bir eğitim, çocukluktan itibaren verilen tüm bilgilerin tam eksiksiz ve doğru olmasıyla mümkündür. Böyle bir şey ise asla mümkün olmadı. Her durum ve çağa göre doğrular değişti. Misal siyasetçilere bakalım. Tamamına yakını dünyada elde edebildikleri ne varsa elde etmiş durumdalar. Trump gibi bir adam Amerika gibi bir ülkeyi yönetiyor. Zenginlik tamam, güç tamam, para her şey tamam. Ama istatistik tutan insanlar adamın saatlik günlük söylediği yalanların istatistiklerini tutmuşlar…

O güce ve Amerika gibi bir ülkede özgürlüklerin timsali, demokrasi beşiği olan bir ülkede bu olabiliyorken, Afrika çöllerinde bir kabilenin durumunu düşünmek gerekir.