- Kategori
- Kültürler
"İnsan insanın kurdu" değil, "insan insanın dostudur!"

Prof .Dr. Şadan Gökovalı
Gözleri; müjdeli telgraflar gibi ışıltılı yöremiz olan Akdeniz’in, aydınlık çocuğundan söz edeceğim. Hem yazar, hem mitolog, hem milli rehber, hem Halikarnas Balıkçısının manevi oğlu, hem eğitimci, hem gazeteci, hem televizyoncu, hem de profesör. Bildiniz değil mi? Şadan Gökovalı’yı?
Bartın’ın eski Valisi, şimdiki merkez Valisi İsa Küçük dostumuzla meğersem Gökovalı, tanışırlarmış.. Bunu yeni öğrendim bir yazısından. Müşterek dost olmamız, sevindirdi beni. İsa Küçük’ün son eseri Atlas ve Ateş kitabını eline geçirmiş.Çağlayanlar gibi aka aka, kitabı irdelemiş. Duygusal satırları var.
En çok da şu dizelere takılmış Gökovalı:“Şu beyaz var ya bu beyaz dar/ Mavi Bol, yeşil geniş / Kırmızı, kırmızı mı dedin, sorma kısa / Sarı uzun / Siyah derin / Kahverengi sığ bir sonbahar/ Lacivert hızlı, mor yavaş” Ve Gökovalı, bu dizeleri yazan kişiyi, şiirin ne olduğunu biliyor” dior ve ekliyor. “Refik Durbaş'ın şu dizesini aklımda tutuyorum: “Şiir, şiirden başka şey değildir! " diyor.
Şiir, düzyazıdan ulaştığı ölçüde şiirdir. Şiir, başka hiçbir yazı türünün anlatamadığını anlatan yazı türüdür. Yürümekle dans etmek arasındaki fark neyse, düzyazı ile şiir arasındaki fark odur
ATLAS ve ATEŞisimli şiir kitabını irdelemeğe devam ediyor Gökovalı: “Muğlalıların yakından tanıdığı İsa Küçük, elimizdeki kitabı ile önemli iletiler sunuyor okura. Eskilerin deyişiyle "felsefî" düşünceler sergiliyor. Bunun doğal sonucu olarak biraz didaktik hava seziyoruz. Ama, kendi söyleyişiyle kum içinde parıldayan altın zerrecikleri gibi dizeler yok değil”: Ne güzel deyişler bunlar. Tam da Gökovalıya yakışan cinsten.
Gökovalı, ilmini konuşturuyor bu makalesinde: vurgulamadan geçemiyor: “Öğretmen" şiirinde "Mutluluk insan olmanın telif hakkıdır", "Barış tarihinin kentlerini kurmalıyız". "İnsanı sevgi büyütürmüş" söylemleri, birer aforizma! Zaten şairimiz, bu tarz söyleme ayrı önem veriyor. İlk kez Latin ozanı Plautus'ta rastladığımız, sonra Thomas Hobbes'in kullandığı özdeyişi bilirsiniz: "Homo humuni lupus" (İnsan insanın kurdudur) Şair Küçük, bunun yerine "İnsan insanın dostudur" sözünü seriyor önümüze..
Dedik ya Gökovalı dostumuz, çok yönlü. İsa bey de, müşterek arkadaşlığımız hem memnun oldu hem de şaştı. Gökovalıyı kim tanımaz Muğlalılar, vefa borçlarını ödemek için adeta yarışıyorlar. Ve kendi adını taşıyan bir kültür sitesi kurdular. Bütün etkinlikler bu “Şadan Gökovalı Açıkhava Tiyatrosunda” sergileniyor..
İkinci önemli nokta, Gökovalı bu irdeleme yazısında, İsa Küçük’ün bu Atlas ve Ateş kitabından aldığı ilhamla diyor ki: "Akdeniz” şiirindeki şu dizeye bakın:"Alanya kalesinden atılan taş denize düşmemiştir daha!" Bu dizeden ne anlıyorsunuz? Bilemediyseniz ben açıklayayım: Akdeniz’e mızrak gibi uzanan Korekesion ve Türkler zamanında Alaiye diye anılan muhteşem kaleyle ilgili bir inanış var. Sözde, idam hükümlülerine bir kez bir şans verilirmiş. Kalenin en yüksek yerinden denize bir tas fırlatması istenirmiş. Eğer taş denize ulaşabilirse, mahkumun cezası bağışlanırmış. Ancak, bu şansı kullanıp özgürlüğe kavuşan olmamış hiç!”
Aynı şiirdeki "Deniz olmasa martılar nereye uçar?" dizesini, çerçeveleyip duvara asınız.
Şairimizin Ege için yazdığı dizelere söylenecek söz yok. Ayrıca kendisi "Söylemek Bana Düşmüştür" şiirinde, söylenmesi gerekenleri söylemiştir.” Diye sonluyor yazısını Emeritus Prof. Dr. Şadan Gökovalı.
Röportaj burada bitiyor Gökovalının. Biz de, İsa Beyle müşterek dostumuz Gökovalıya hayranlığımızı vesile kılarak bu tele röportajı yaptık. Bu, Rusların buluşu Matruşka’lara benzedi. Hani şu matruşka içinden matruşka çıkar ya. O hesap Matruşka “Anne “ demekmiş
Son zamanlarda, böylesi içten sıcak bilimle yoğrulmuş kitap yorumları epey tavsadı. Doğru dürüst böylesi yazı rastlayamıyoruz kültür alanında. Biz de duygulandık ve böylece kaleme almış olduk.
İyi de ettik..
VALİ İSA KÜÇÜK'ÜN SON KİTABI. GELİRİ BİR VAKFA BAĞIŞLANDI.
İŞTE ŞAİR VALİMİZ İSA KÜÇÜK.
GÖKOVALI (SOL BAŞTA) HALİKARNAS BALIKÇISI İLE İLK YILLARDAKİ RESİMLERİ
VALİ KÜÇÜK, BARTINDA,KİTAP GELİRİNİ IBEV VAKFINA BAĞIŞLADI. RESİMDE ORTA YERDE İNCİ HANIM, SOL BAŞTA BAŞKAN AKIN VE BARTIN MİLLETVEKİLİ RIZA BEY
ŞADANIN MEMLEKETİ GÖKOVA'DA SAHNELENEN HALET ABLA, ÇOK İLGİ GÖRDÜ. TESİMDE BAŞARILI OYUNCU SAADETTİN ÖZBEK VE VALİ KÜÇÜK. KÜÇÜK ÖDÜLÜ ALMAĞA, EŞİ İLE BİRLİKTE GELMİŞTİ. O GÜN DUYGULU ANLAR YAŞANDI.
ŞADAN GÖKOVALI' NIN ADINI TAŞIYAN KÜLTÜR YUVASI AÇIKHAVA TİYATRO SAHNESİ İLE MUĞLALILAR, ŞADAN GÖKOVALIYA MİNNET BORÇLARINI ÖDEMEĞE ÇALIŞTILAR. MUĞLAYI DÜNYAYA TANITMIŞTI ZİRA.