16 Nisan 2017 Referandumu - Mühürsüz Oy Pusulaları İptal edilseydi ne olurdu?

Mühürsüz oy pusulaları iptal edilseydi yani YSK velev ki bu yönde bir karar alsaydı, bu karar evet oylarının oranını azaltır mıydı yoksa artırır mıydı? Soru bu? Ben diyorum ki, iptal edilmesi tartışılan oyların kompozisyonunu bilmeden, yani “ne kadarı evet ne kadarı hayır”idi, bunu bilmeden, oran olarak sonuca etkisi ne olurdu, bunu bilmemiz mümkün değildir. Ola ki, eğer YSK bu mühürsüz pusulaları eğer iptal etmiş olsaydı, belki “evet”lerin oranı %52 den, %53e de çıkabilirdi.

Bir nümerik örnek verelim. Türkiye’de ki geçerli oyların toplamına 100 diyelim,(oran olarak değil, mutlak sayı olarak). Bunun 52 si evet, ve 48i hayır çıktığını farz edelim,(yine mutlak sayı olarak) . Bu toplam içinde, mühürsüz oyların (yani iptal edilmesi düşünülen) oyların toplamı da mesela 10 olsun, (yine mutlak sayı olarak). Bu 10 oyun 7 si hayır, 3ü de evet olsun. Şimdi bu 10 oyu iptal ettiğimiz zaman, 48 içindeki 7 oyu da iptal etmiş olacağız, ve böylece toplam geçerli oy sayısı, 100 den 90’a düşmüş olacak, toplam hayır sayısı 48 den 41’e düşmüş olacak, toplam evet sayısı da 52 – 3= 49a düşmüş olacak. Orantı olarak ise evetlerin oranı, 49/90 = %54,44 e yükselmiş olacak, hayırların oranı 41/90 = %45,56e düşmüş olacaktı. Tabii bu sonuç, iptal edilecek olan oyların kompozisyonuna bağlıdır, yani iptal edilecek olan 10 oyun acaba kaçı evet idi, kaçı hayır idi, ona bağlıdır.

Sonuç olarak, demem o ki, eğer YSK bu mühürsüz oyları iptal etseydi, sonuca etkisi üç şekilde olabilirdi, ya evet oranı daha yükselirdi, ya hayır oranı daha yükselirdi, ya da eğer iptal edilen oyların kompozisyonu da şu andaki sonuçlara yakın oranlarda ise, sonuç değişmezdi ya da ihmal edilebilir (negligable) düzeydi değişirdi. Benim kanaatim, bu oylar iptal edilseydi de sonuç pek değişmeyecekti.

Tabii, sonuç ne olursa olsun, bu mühürsüz oylar hukuki veya mantıki açıdan iptal edilmeli miydi sorusu ayrı bir sorudur ki, bu konudaki itham ve itirazları YSK Başkanı pek güzel ve bence pek tatminkar bir cevaplandırdı. Bu yazıda işin o kısmının detayına girmeyeceğim ama şahsi görüşüm, YSK nın kararlarının yüzde yüz derecede hakka, hukuka ve geçmiş tatbikata uygun olduğu, yüzde yüz mantıki olduğu yönündedir. Ama tekrar ediyorum, eğer YSK aksi yönde karar verseydi de kanaatimce sonuç pek fazla değişmeyecekti.