Alzheimer

Hepimiz zaman, zaman isimleri, yer adlarını, telefon numaralarını, verdiğimiz bir randevuyu ya da bir şeyi nereye koyduğumuzu unutabiliriz. Yoğun çalışma temposu, stres, alkol gibi çeşitli faktörlerin bu tür küçük unutkanlıklara yol açması normaldir ve bunlar günlük yaşamımızı hiçbir zaman ciddi biçimde engellemeyen unutkanlıklardır. Herhangi bir zihinsel bozukluğu olmayan kişiler, unuttukları şeyleri çoğu kez kısa süre sonra hatırlarlar. Yaşın ilerlemesi ile birlikte, bazı insanların hafızasında hafif bir zayıflama görülebilir. Ancak bu durum, günlük işlerin yerine getirilmesini güçleştirmediği ve zamanla ilerleme göstermediği sürece, kaygı duymak yersizdir. Oysa Alzheimer hastalığındaki unutkanlık, kalıcı ve ciddi boyutlara ulaşıp, zaman içinde ilerler ve günlük yaşamı ciddi ölçüde etkiler.

Alzheimer hastalığının ilk habercilerinden olan bellek bozukluğu, başlangıçta yakın geçmişi hatırlayamama şeklinde kendini gösterir. Örneğin hasta olan kişi o gün ne yediğini hatırlayamaz Alzheimer hastalığı, bellekte, düşünme ve davranışta ve günlük işlevlerin sürdürülmesinde bozulmaya neden olan ilerleyici bir beyin hastalığıdır. Alzheimer hastalığı, kadınları biraz daha sık oranda tutar. Yaşlılarda, kalp hastalıkları, kanser ve inmeden sonra gelen en sık hastalıklardandır. Alzheimer hastalığının seyri genellikle yavaştır.
Alzheimer hastalığının sıklığı yaşla birlikte artar. Alzheimer hastalığı tanısı konan hastaların çoğunluğu 65 yaşın üzerinde olmakla beraber, kırklı ve ellili yaşlarda da görülebilir. Davranış biçimleri değişebilir. Örneğin: İstanbul’da yakın bir akrabamın evinde, gece salonda uyuyordum, birden salonun ışığı yandı, baktım akrabam olan evin beyi üzerine gocuk giyinmiş, halbuki yaz ortasındaydık. Hızla salonun kapısını açıp balkona çıktı ve elini kulağına atıp ezan okumaya başladı .”Alla hu Ekber, Alla hu Ekber.” Sesi gecenin karanlığında dalga, dalga yayılıyordu. Koşup hanımını çağırdım ve “Yenge koş ağabeyime bir şey oldu galiba.” Eşi koşup geldi ve kocasını içeriye alıp, götürüp yatırdı. Sonra Alzheimer olduğunu söyledi. Zaman, zamanda evden ayrılıp kaybolduğunu belirtti. O nedenle sokağa bırakmıyorlar veya yalnız çıkmasına müsaade etmiyorlar. Bu konuda bir kitapta okuduğum yazıyı sizlerle paylaşmak istedim. Allah herkese sağlıklı yaşam versin.

NAHİDE ÇELEBİ

Bilim adamları, orta yaşlarda stresli bir hayatın ileri dönemde kadınlar için bunama riskini artırdığını ortaya çıkardı. "BMJ Open" dergisinde yayımlanan araştırma, boşanma, yakınların ölümü ya da işsiz kalma gibi üzücü olaylarla başa çıkmak zorunda kalan kadınların ileriki yaşlarda Alzheimer'a yakalanma riskinin diğerlerine oranla çok daha yüksek olduğunu gösterdi. İsveç'te 800'den fazla kadının katılımıyla yapılan araştırma, kadınların hayatında strese neden olan olaylar ne kadar fazla ise bunama riskinin de o kadar yüksek olduğuna işaret ediyor. Araştırmaya katılan kadınlar, 40 yıl boyunca çeşitli testlere tabi tutuldu. Her dört kadından biri, hayatında en az bir kez bir yakınını kaybetme ya da işsiz kalma gibi travmatik bir olay yaşadığını belirtti.

Kadınların yüzde 25'i en az iki kez travmatik olay yaşadığına işaret ederken, yüzde 20'si de başından üç ya da daha fazla travmatik olay geçtiğini kaydetti. Araştırma sırasında 153 kadının Alzheimer'a yakalandığı gözlendi. Araştırmacılar, katılımcıların başından geçen travmatik olay sayısı ne kadar fazlaysa Alzheimer'a yakalanma risklerinin de o kadar fazla olduğunu belirledi. Araştırmayı yöneten Dr. Lena Johnson, stres sırasında salgılanan hormonların bedende birçok değişikliğe yol açtığını söyledi. Söz konusu hormonların beyinde de çeşitli kimyasal değişikliklere neden olduğuna işaret eden Johnson, "Travmatik olayın üzerinden yıllar geçmesine rağmen bu hormonların etkisi devam ediyor. Bu süreçte en çok etkilenen organ ise beyin oluyor" dedi. Araştırmacılar, Alzheimer gibi dejeneratif beyin rahatsızlıkları riskini azaltmak için dengeli beslenme, egzersiz yapma, sigarayı bırakma ve tansiyon ile kolesterolü kontrol altında tutmanın önemini vurguladı.