Aydın ( lı ) şair Emin Çelimli ve şiirleri üzerine bir yaklaşım

Yıldızlar dünyaya sessiz bakarken

Soğuk bir kış günü gel ne olursun

Yanmış can evime özlem akarken

Soğuk bir kış gününde gel ne olursun

                            ***

Sema’ya münhasır naif özlü yâr

Bülbüle nazire şirin sözlü yâr

Kalemdir kaşların kömür gözlü yâr

Soğuk bir kış günü gel ne olursun…

Bu halk şiiri tarzında yazılan şiirin sahibi Aydınlı şair Emin Çelimli’dir. Geçenlerde Aydın’da bir etkinlikte bir araya geldiğimiz zaman bir çay bahçesinde arkadaşlarla sohbet ederken Emin Çelimli de yanımızda idi. Birlikte çaylarımızı içiyor ve şiirler üzerine söyleşiyorduk. Bir ara bana bir kâğıt uzattı ve nazikçe“ Kadir Hocam, ben kendime şair demiyorum, şu yazdığım şiirime bir bakar mısınız, şiire benzer bir yanı var mı? Kibarca bir  söyleşide bulundu. “ Aslında bu benim için bir şiir denemesidir” diyordu. Daha önce de “ İçimdeki Güz “ adını taşıyan bir şiir kitabını armağan etmişlerdi. Ben de aynen şöyle dedim” Emin bey, acele etmeyiniz, kısmet olursa şiirlerinize bir bakar, bir şeyler yazarım “ demiştim.

Yabancı bir şiir sever şöyle diyor: “Bir şiirin ne olduğunu şüphesiz herkes bilir; ben de bilirim. Ama şiir kavramı da gün kavramı, seziş kavramı gibi en çetrefil, en sınırları belirsiz kavramlardan biridir“ diye tanımlar. Claude ROY. Aslında bugüne değin şiirin tanımı tam olarak ta yapılmamıştır. Türkiye’de ne kadar şair varsa, bir o kadar şiirin tanımı vardır, diyenler bile vardır. Aslında şiir: Darası alınmış, bir şekil, ahenk ve ölçü bağlamında yazılmış esrarengiz sözcüklerin darasıdır diyebilirim.  

Şimdi bu sözüm üzerine Emin Çelimli için bir şeyler yazmak istiyorum. Aslında ben de bir eleştirmen filan değilim, bu vadide bilgiçlik yapmak istemiyorum. Sadece uzun yıllardır okuduklarımdan ve sayın büyüklerimizden usta şairlerimizden öğrendiklerimi ben de sizlerle paylaşmak istiyorum. Aslında iyi şiir yazmak için çok çok okumalıyız. Örnek olarak, Divan şiirini, Baki’yi, Nedim’i, Fuzuli’yi, yani geçmişteki şiirimizi, şairlerimizi iyi bilmeliyiz.

Şiirimizin dünü, bu günü hakkında bilgi almalıyız. Yunus Emre, Karacaoğlan, Erzurumlu Aşık Emrah, Köroğlu, Daldaloğlu, Aşık Reyhani’ Aşık Veysel, Aşık Mahzuni, Yenilerden Orhan Veli Kanık, Oktay Rifat, Sait Faik, Melih Cevdet Anday, Özdemir Asaf, İlhan Berk, Talat S. Halman, Edip Cansever, Necati Cumalı, Behçet Necatigil, Behçet Kemal Çağlar, Faruk Nafiz Çamlıbel, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Arif Damar, Ahmet Muhip Dranas, Baki Suha Eyüpoğlu, Metin Eloğlu, Cahit Irgat, Attila İlhan, İlhan Berk, Ahmet Kutsi Tecer,Ahmet Mühip  Dıranas, Kemalettin Kamu,Yahya Kemal, Ceyhun Atuf Kansu, Türkan İldeniz, Ömer Bedrettin  Uşaklı, Rüştü Onur, Ziya Osman Saba, Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Kutsi Tecer,  Ülkü Tamer,Turgut Uyar, Ahmet Haşim, Ümit Yaşar Oğuzcan, Şemsi Belli,  gibi...Bunlardan başka Necip Fazıl, Nazım Hikmet, Mehmet Akif Ersoy, Mehmet Çınarlı, Orhan Şaik Gökyay, Arif Nihat Asya, Bekir Sıtkı Erdoğan, Cemal Süreyya,Ahmet Arif, Cahit Külebi, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Sezai Karakoç, Feyzi Halıcı, Ümit Yaşar  Oğuzcan, Osman Atilla, Halil Yağcıoğlu, Türkan Ateş, Sezai Karakoç,  Gülten Akın, Halil Soyuer ve A.Rahim Karakoç gibi  şairlerimizi iyice tanımalı ve nasıl yazdıklarına bir bakmalıyız.  Bunlar şimdilik aklıma (usuma) gelenlerden sadece bazılarıdır… Ben şahsen şairler arasında sağ, sol diye bir ayırım yapmıyorum. Şiirimiz adına güzeli ve nitelikli şiiri yazan herkesin şu gönlümde yeri vardır. Bunlar memleketimizin paha biçilmez köşe taşlarıdır. Aramızdan ayrılanları rahmetle anıyorum.

Şair Emin Çelimli’ye dönelim. Emen Çelimli 1956 yılında Denizli’nin Çivril İlçesi Menteş köyünde doğmuştur. İlköğrenimini köyünde, orta öğrenimini Denizli’de ve liseyi de Aydın’da bitirmiştir. 1977 yılında evlenmiş ve üç çay sonra askere alınmıştır. Askerlik dönüşü Denizli Defterdarlığında göreve başlamıştır. Memuriyet yaşamında bir hayli zor günler yaşamıştır. 1991 yılında ilk eşini yitirmiştir.  2004 yılında bir daha evlenmiştir. İşte bu zor günlerde acılarını, özlemlerini, Sevgilerini, aşklarını ve yalnızlıklarını bir halk şiiri tarzında şiirler dünyasına merhaba demiştir.  Toplu şiirlerini “ İçimdeki Güzü” adını taşıyan bir kitapta toplamıştır.( 2014). Kitabın tertemiz bir baskısı ve albenisi olan bir kapak dizayni vardır. Eser 164 sayfadan ibarettir. Kitabın giriş sayfalarında Hazan Azkıran, ve Nihat İlikçioğlu’nun Emin Çelimli ile ilgili yazıları yer alıyor.

Emin Çelimli Sevgiden, saygıdan, barıştan ve birlik ve beraberlikten yanadır. Ama illa ki şiirlerinin çoğu aşk üzerine bina edilmiştir. “Dağlandım” adlı şiirinde şunları yazıyor: Değdi kalbime aşkın, farkında olmadan / Yaktı yüreğimi ateş, alev olmadan / Ah! Tutuştu bir kere bu yürek, bu beden / Ölünceye kadar sönmez, vuslat olmadan. (s.138)’de. Şairimiz dostlarını, arkadaşlarını ihmal etmiyor. Kimi zaman onların yer aldığı toplantılar gibi “Dost Meclislerinde”  başlıklı şiirinde şunları sergiler ozanca:

Kıraç gönüllere sevdanın tohumları

Savrulur, ekilir dost meclislerinde

Gözyaşlarıyla yeşerttikleri umutlar

Ekilir, biçilir dost meclislerinde

                       ***  

Divan kurulur, efkârla sazlar çalınır

Dostlar birbirine candan sarılır

Türküler söylenir, şiirler okunur

Aşk şarabı içilir dost meclislerinde  (s.148)

Şair Emin Çelimli’ nin bu şiiri bana 1980- 1985 yılları arasında öğretmen olarak çalıştığım Şanlıurfa’da sazlı sözlü ve özellikle Çiğköfteli sıra gecelerini anımsattı. Demek ki Aydın’da da dost meclisleri veya sıra geceleri vardır. Böyle bir Dost Meclisinde bulunmak isterdim.

Sözün özü:

Aydın(lı) şair Emin Çelimli şiirimizi tanıyor,  sözcükleri yerli yerine kullanmasını biliyor. Fazla iddialı olmasa da güzel ve kalıcı, nitelikli şiirler yazıyor İlerisi için daha başarılı şiirler yazacağına inanıyorum. Türkçesi arı ve durudur. Öyle yabancı sözcüklerde asla iltifat etmiyor. Şiirlerinde ağdalı  yabancı veya uyduruk sözcükler  bulamazsınız.

Ayrıca şiirlerinde sosyal ve toplumsal konulara da eğilmesini bekliyoruz. Çünkü Şairler bir yerde halkın konuşan dili, duyan  kulağı ve gören gözüdür. İçinde yaşadığı halkın sorunlarını dile getiren tercümanıdır. Bu çalışmalarından dolayı tekrar tebrik ediyor, daha nice eserlere imza atmasını diliyorum.   

Abdülkadir  GÜLER

17 Mayıs 2016- SÖKE