Bedri Rahmi Eyüboğlu’ nun Anadolusu

Bedri Rahmi Eyüboğlu önce ressam, sonra buram buram Anadolu kokan yazıları başta olmak üzere yazar ve düşünür olarak, sanat ve düşün adamıdır. Onun şiirleri yanında düz anı yazılarıda vardır. Bir yazısında aydınların Anadolu’ yu nasıl bildiklerini soğruluyor. “...Yirmi beş senedir İstanbul’ dayım. Kendi isteğim, kendi arzum, kendi harçlığımla bir defaçık olsun memleket yollarına düşmek nasip olmadı. Eğer devletin ressamlar için tertiplediği yurt gazileri de olmasaydı Pendik’ ten geçemeyecektik... Hadi benim memleket dolaşmaya gücüm yetmez. Fakat gücü yetenler neden Pendik’ ten ileri gidemez, soluğu derhal Avrupa’ da alır.” Bu soruları kendi kendine sorup cevaplarını bulmaya çalışır. Peki, cevap bulur mu? Devam eder, ”Bir Fransız heykeltıraşına sormuşlar;

—Siz çok memleket gördünüz, çok dolaştınız, en çok hangisini sevdiniz?

_En iyi bildiğim memleketi.

Biz memleketimizi hayal meyal biliyoruz.” Diyip devam ediyor Bedri Rahmi. İstanbul un semtlerini dolaşarak, gezerek değil, Sait Faik hikâyelerinden öğrendiğini ekliyor. Bir soru soruyor Bedri Rahmi, ” Pek iyi; Anadolu’yu kimden öğreneceğiz? Coğrafya kitaplarından mı? Benim talebelik zamanımdaki coğrafya kitaplarının insana bir memleketi sevdirmeleri şöyle dursun soğutmaları işten bile değildi.” Diye yazı devam eder gider. Durum bu gün Bedri Rahmi üstadın yazdıklarından farklımı? Kim cebine üç beş kuruş koyunca soluğu yurt dışında almak istemez. Öyle nesiller yetişiyor ki, yurduna ve insanına yabancı. Geçenlerde bir televizyon kanalında Ankara’nın su sorununa çözüm için, Kızılırmak alternatifi öneriliyor. Sunucu bayan konuğuna soruyor.

_Kızılırmak suyu içme açısından sakıncalar içerebilecek nitelikteymiş, siz bu konuda neler diyeceksiniz? Konuk profesör (yiyecek ekmek bulamayanlara pasta yemelerini önerecek kadar halkına yabancı kraliçe edasıyla),

­_ O zaman içmesinler. Damacana suyu kullansınlar demez mi. Bir ara korktum şimdi bir de su markası verirse diye ama korktuğum olmadı. Bu uzman aynı zaman da Tema’nın yetkili bir ismi imiş... İşte böyle uzmanlar olan bir ülkede bizim şehir içinde yolumuzu şaşırmamız normal değil mi. Sevgili ve rahmetli Bedri Rahmi Eyüboğlu durum senden sonra bile değişmedi. Anadolu senin bıraktığın gibi yurdunu tanımayan, halkına yabancı insan dolu...

(Yazarın, Cânım Anadolu- Varlık Yayınları 1953 baskılı kitabını kaynak olarak kullandım)