Bir tartışma listesinin ölümü: INET-TR

Doksanların ortasında bir tartışma listesiyle tanışmıştım. O zamanlarda da şimdi olduğu gibi kısaca “liste” denildiği gibi “tartışma listesi”, “haberleşme listesi”, “forum” olarak da adlandırılıyordu. Listenin adı “INET-TR” idi. METU.EDU.TR üzerinde kuruluydu(1). O zamanlar birçoğumuz liste adreslerinin büyük yazılması gerektiğini sanırdık.

Inet-tr listesinin kurulduğu zamana tanık olmadım ama ölümüne tanıklık eden yaklaşık 1000 kişiden biri de bendim.

Doksanların ortasında ve izleyen birkaç yıl içinde oldukça yoğun yazışma trafiği olan bir listeydi. Her konuda yazardık. O zamanlar yeni olan Internet konusunun yanısıra, ülke sorunları, güncel konular, bilimsel konularda yazılar yazılırdı. Tartışmalar olurdu, tartışmaların boyutları hakaretlere vardığı günlerde birçok kişi hiç yazmamayı tercih ederdi. Listemizin Amerika’da ikamet ettiğini sandığımız bir provokatörü de vardı. Herkese saldırır, kavga çıkarmaya çalışırdı. Listemizi kullananların içinde özel maillerini yanlışlıkla listeye gönderenler olurdu. Listeden gelen mail bir arkadaşın adresinden olunca ve ona yanıt yazınca listeye gideceğini bilmezlerdi. Hatta bir keresinde arkadaşına yazdığını sanıp, çok fazla özel sayılabilecek birşeyler gönderen liste üyesi bir daha listede görünmemişti. O zamanlar maillerimizde yalnız metin olurdu, gönderilen ekleri açmak için hepimizin uygun programları olmazdı.

Inet-tr listesindeki tartışmalar, kavgalar listeyi bitiremedi ama başka bir konu bitirdi: “Bunu listeye yazamazsın!”

Listedeki kimi arkadaşlar Inet-tr’nin yalnızca Internet tartışmak için olduğunu iddia eder ve diğer yazıların yazılmasını eleştirirlerdi. Karşı görüşte olanlar Inet-Tr’nin Internet’te bir tartışma ortamı olduğunu herşeyi yazabileceklerini söylerlerdi. Bu yazıların hiç sonu gelmez, bazen maillerin çoğu içerik konusunda olurdu. O günlerde listeye birşey yazmaktan çekinir olmuştum. Yalnızca ben de değil, başkalarında da aynı çekince olmalıydı ki, listeye yazılanlar azalmaya başladı. Bir konuda yazı yazmayı düşündüğümde “Acaba birisi birşey der mi” diye düşünüyorduk. Durup dururken bir tartışmanın içine girip moral bozmanın ne gereği var, diyerek yazmamaya başlamıştık. Sonra mailler iyice azalmaya başladı. Önce günde birkaç maile düştü, sonra haftada birkaç oldu. Aylarca listede hiçbir hareket görünmediği zamanlar oldu. Ülkemizde Internet’in ilk zamanlarında görevini tamamlamış ve ölmüştü. Inet-tr listesini öldüren “Bunu yazma, şunu yaz” tartışmaları olmuştur. O listeye bir mesaj gönderdim ancak geri geldi. Demek ki, mail trafiği olmadığı için listeyi de kapatmışlar, yani bizim ölümüne tanık olduğumuz liste artık resmen ölmüş. Ancak Inet-tr listesi Türkiye Internet tarihi yazıldığında yerini alacaktır.

(1) INET-TR: Türkiye Internet Tartışma Listesi, listserv.metu.edu.tr