- Kategori
- Sosyoloji
BİRAZ DA ELEŞTİRİ
Kişisel gelişim kitaplarında bahsedilen meşhur bir hikaye vardır. Gençlerin katıldığı bir yarışta seyirciler kenardan sesli yorumlarda bulunmaktadırlar. En sona bir genç kalır ve yarışı birincilikle bitirir. Kutlamalar sırasında anlaşılır ki genç duyma özürlüdür. Yani kendisi hakkında ki kötü yorumlardan etkilenmediği için yarışmayı bırakmamış ve birinci olmuştur.
Eleştirinin olumsuz etkisini göstermesi bakımından ilginç bir hikâyedir. Aslında eleştiri mükemmeleyolculuk etmek isteyenlerin acil ihtiyacıdır.Ama dost eleştirisi bir başka deyişle yapıcı eleştiri olursa size eksiklerinizi gösterir, bu yönüyle sizi tamamlar. Çalışma şevkinizi artırır.Ama bir de düşman eleştirisi bir başka deyişle yıkıcı eleştiri vardır ki sizin çalışma şevkinizi bırakın kolunuzu-kanadınızı kırar, nerden bu işe girdim dedirtir. Kendinizekızar, neredeyse hayata küsersiniz.
Bunu tanımadığınız bir topluluğa girdiğinizde de uygulayabilirsiniz. Yaptığınız bir işten dolayı hak etmediğiniz şekilde sizi öven kişiye dikkat etmelisiniz, sizden bir beklentisi vardır.Ama acımasızca eleştiren adeta yerden yere vuran da size kızmakta, düşmanlıkbeslemektedir. Yaygın inanışın aksine bunda üzülecek bir şey bulunmamaktadır. Kendini bir şekilde belli eden kişiyi tanır, ona göre hareket edersiniz. Hiçüzülmeyin, siz ne yaparsanız yapın onu memnun edemezsiniz. Öyleyse onun söylediklerine takılmayın, cevap vermeye çalışmayın, sakın moralinizi bozmayın çünkü onun da istediği maneviyatınızı-direncinizi kırarak yaptığınız işten sizi vaz geçirmeye çalışmaktadır. Bilerek ve görerek kurulmuş bu oyuna lütfen gelmeyin.
Şimdiye kadar hep olumsuz eleştirinin yıkıcı etkisinden bahsettik. Peki ya yapıcı etkisi nasıldır? Olayı başkalarının gözüyle görebilmek, farklı açılardan bakabilmek size ayrı bir derinlik katacaktır. İnsaflı empati yaparak değerlendirenler kıymetli insanlardır. Onları sonuna kadar dinlemek, etraflıca değerlendirmek çevrenizde iyi bir iletişim kurmanıza da yardımcı olacaktır. Bir kişi her şeyi bilmek durumunda değildir, değişik kültürleri ve algıları ancak yapıcı eleştiri ile öğrene bilirsiniz. Onlara kapıları kapatırsanız hem iyi niyetli bir uyarıcıdan yoksun kalırsınız hem de yıkıcı eleştiri yapmış gibi karşısındakini küstürürsünüz. Bu sebeple yapıcı eleştiri ile yıkıcı eleştiri arasındaki farkı iyice öğrenip, çevrenizde bizi iyi niyetle uyarmak isteyenlerden faydalanmak akıllıca olacaktır.