CAHİT KAVCAR' I OKURKEN

PROF. DR. CAHİT KAVCAR VE “ ÖĞRETMENLİKTE

       50 YIL” ADLI KİTABINI OKURKEN

“ Öğretmenlikte 50 Yıl (1965-2015) gibi yarım asırdan fazla öğretmenlik yapan değerli eğitimci Prof. Dr. Cahit Kavcar’a Armağan” adlı bir kitabın adıdır. Sayın Cahit Kavcar bu kitabını imzalayıp bana armağan etmişlerdir. Bugüne kadar bazı nedenlerden dolayı fırsat bulup hakkında bir şeyler yazamadım. Sayın Prof. Dr.  Cahit Kavcar’ dan özür diliyor, eline yüreğine sağlık ve okuyucuları bol olsun diyorum.    

            Prof. Dr. Cahit Kavcar eski Aydın Milletvekili eğitimci şair, yazar M. Kemal Yılmaz’ın öğrencisidir.  M. Kemal Yılmaz Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nde öğretmenlik yaptığı gülerde Cahit Kavcar da onun öğrencisiydi. M. Kemal Yılmaz zaman zaman Cahit Kavcar’ dan da söz ediyordu.  Hatta bir ara Sayın Cahit Kavcar’ la tanışmamı da istiyordu. 2012 ‘de Hayatı ve Eserleriyle Umurlu’dan M. Kemal Yılmaz “ adını taşıyan kitabımı yayınladığım zaman “ bunlardan birini de Cahit Kavcar’a gönder  “ demişlerdi.  Adı geçen kitabı gönderdim ve dostluğumuz böylece başladı. Bunun üzerine Sayın Cahit Kavcar 05.11. 2012 tarihli bir mektup gönderdiler.  Aynı mektubun bir özetini rahmetli M. Kemal Yılmaz Ağabeyime de okumuştum. Çok çok sevinmişlerdi. Şimdi adı geçen mektuptan birkaç cümleyi sizlerle paylaşmak istiyorum:

Prof. Dr. Cahit KAVCAR

Ankara Üniversitesi

Eğitim Bilimler Fakültesi

                                                                                                05.11.2012

Sayın Güler,

Zahmet edip imzalı olarak gönderdiğiniz” Umurlu’dan M. Kemal Yılmaz ‘ kitabınız için çok teşekkür ederim. Kitabın 1. baskısını Kemal Bey vermişti bana.  Ama bu 2. baskı biraz genişletilmiş, zenginleşmiş. Sizi gönülden kutluyorum. Sayfa 282’de benim konuşma metnine de yer vermişsiniz. Doğrusu çok mutlu oldum. Teşekkürlerimi sunarım.

İmza sayfasındaki güzel ve nazik sözlerinizde belirtiğiniz gibi, Kemal Yılmaz öğretmeni çok iyi tanıyanlardan biriyim, öğrencisiyim. Belki biliyorsunuzdur, “ Eğitim Onur Ödülü “ için onu ben önermiş ve savunmuştum. Kemal Bey daha nice ödüllere lâyıktır.

Kitabınız çok güzel, çok yönlü ve ayrıntılı, doyurucu olmuş. Sizi tekrar içtenlikle kutlar, sevgiler ve saygılar sunarım. Sevgili meslektaşım.

Hoşça kalın.                                                                İmza

Sayın Cahit Kavcar’ın bu mektubu tertemiz A dört kâğıda düzenli bir mavi dolma kalemle ve el yazıyla yazılmıştır. Mektup konusunda örnek olarak yazılmış bir mektuptur bence… Sayın Cahit Kavcar’a elbette cevap verdim ve teşekkürlerimi ve saygılarımı bir kez daha burada sunuyorum.  Şimdi bu girişten sonra bana gönderdikleri ARMAĞAN kitabına dönmek istiyorum. “ Çok değerli Sayın Abdülkadir Güler’e içten sevgilerim ve saygılarımla” diyerek imzalı olarak göndermişlerdir. Ben de Sayın Kavcar’a  teşekkürlerimi sunuyorum.  

Adı geçen eseri hazırlayanlar:  Münevver Doğan, Dr. Saliha KARAGÖZ GÜZEL, Arş. Gör. Sedat KARAGÜL tarafından hazırlamışlardır. Kitabın kapak tasarımı ve mizanpajı Anı Yayıncılık-Yeliz Günler tarafından yapılmış olup, bu eser Anı Yayıncılık yayınları arasında çıkmıştır. Ankara- 2015. Tertemiz bir baskısı olup, kitap 506 sayfadan ibarettir.  Bu değerli sunucular kitabın giriş bölümünde özetle şöyle yazıyorlar:“ Türk bilim ve eğitim yaşamına 50 yıl hizmet veren Prof. Dr. Cahit Kavcar, Türkçeye verdiği emekle, yetiştirdiği öğrencilerle çığır açmış bir öğretmen, geleceği hazırlamış bir mimardır. Öğretmen, öğrencilerini yaparak ve yaşatarak yetiştiren insandır. Bu nedenle iyi bir öğretmen eğitiminden geçtiyseniz yaşam savaşımında bir adım öndesiniz demektir. Bu anlamda, uygarlık tarihini yaratanlar da iyi öğretmenlerdir. Öğretmenlik hem bir sanat hem bir meslek olarak düşünülebilir Cahit Kavcar öğretmenlik mesleğini bir sanat olarak yapanlardandır.

Cahit Kavcar, Öğretmenin sanatçı öğretmen kimliğindeki giz, yine kendisinin saptadığı şu özlü sözde saklıdır. Bu sözleri bir kez daha anımsayalım: Eğitim öğrenciye saygıyla başlar. Buradaki öğrenci örgün eğitimdeki öğrenciler de olabilir, yaygın eğitimdeki çocuk, eş, yakınları vb. de olabilir. Öğretmenlik zor fakat çok zevkli bir meslektir. Gerçek anlamda öğretmenlik bir meslektir.Öğretmenlim öğrenme ortamından öğretme ortamına geçmektir. Gerçek anlamda öğretmenlik bir sanattır.  Öğüt verme, örnek ol… Öğretmenlik konuşmaktan çok, konuşturma sanatıdır. Aynası iştir kişinin lafa bakılmaz, Kişinin aklının derecesi yaptığı işte görülür. Anlamındaki şu beyit:

Ayinesi iştir kişinin lâfa bakılmaz,

Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde.

                                    Ziya Paşa    

Prof. Dr. Cahit Kavcar’ın Türk eğitimine, Türkçeye yaptığı unutulmaz hizmetler ve önderliği gelecek kuşaklara örnek olacak” diye yazıyorlar.

Prof. DR. Cahit Kavcar’ın hayat öyküsünü anlatan kitap ( ARMAĞAN ) adlı kitap 6 bölümden oluşuyor: 1. Bölüm: Cahit Kavcar ve başlıca Çalışmaları,2. Bölümde: Anılar, Görüşler, İzlenimler,3. Bölümde: Cahit Kavcar’ın Birkaç Makalesi, 4:Bölümde: Ekler:5. Bölümde: Özgeçmişi ve 6.Bölümde: Cahit Kavcar’ın Albümünden bazı belgeler.  Bu bölümde 83 fotoğrafa yer vermişlerdir. İyi de etmişlerdir..

Kitapta yer alan bazı konu başlıkları: Cahit Kavcar’ın Bilimsel Toplantıları, Cahit  Kavcar Hakkındaki Yayınlar, C. Kavcar’ın Yaşam Öyküsü ve Bazı Görüşleri,  Eğitimle ve MEB 2005 programıyla ilgili Görüşleri, Cahit Kavcar’ın Eserleri ve Makaleleri, Yönettiği Tezler, Katıldığı Bilimsel Toplantılar, bunlardan başka Prof. Dr.Cahit Kavcar hakkında yazı yazan ve görüşlerini belirten bazı dostları, arkadaşları,  mesai arkadaşları ve öğrencileriyle ilgili bazı isimleri de burada anmak istiyorum: Dr. Aydın Afacan,  Prof. Dr. Dursun Akdemir, Dr. Gülsen Akdoğan, Dr. Sebahat Aylan, Dr. Niyazi Altunkaya, Yrd. Doç. Dr. Suna Arslan Karaküçük, Doç. Dr. Canan Arslan, Doç. Dr. Bayram Aşılıoğlu, Prof. Dr. Sedat Sever, Dr. Zeynep Sibel  Sipahioğlu, Kemal Ateş, Dr. Şeref Nur Atik,Yrd. Doç. Dr. Cengiz Aydemir, Prof. Dr. Mustafa Özbalcı, Prof. Dr. Yusuf Bayraktar, Muhittin Bilgin, Prof. Dr. Süleyman Bozdemir, Arş. Gör. Sevilay Bulut. Dr. Suna Canlı, Prof. Dr. Ayşe Çakır İlhan, Hasan Çatak,  Yrd. Doç. Dr. Ahmet Çebi, Yrd. Doç. Dr. Tuğba Çelik, Dr. Erkan Çer,  Özer Başcan, Metin Demir, Yrd. Doç. Dr. Sercan Demirgüneş gibi isimler Prof. Dr. Cahit Kavcar hakkında görüşlerini,  duygu ve düşüncelerini akıcı, duru ve yalın bir Türkçe ile yazmışalardır. Onun hakkında duygularını, izlenimlerini ve düşüncelerini şiirsel bir anlatımla yazanlar da vardır.  Dr. Erkan Çer ve Metin Demir gibi… Şimdi değerli eğitimci Prof. Dr. Cahit Kavcar’ı yakından tanıyan dostları, meslektaşları ve bazı öğrencilerine kulak verelim:

-Cahit Kavcar da giyim kuşamı tavrı ve duruşuyla, örnek aldığı eğitimci kuşağının düşünce ve eylemini sahiplenmiş bir öğretmendir. Edebiyat eğitimini anlamak ve anlatmak için, onun ülkemiz tarihi içindeki yerini incelemeye yönelmiştir. Dr. Ayşen Afacan s: 48.  

- Türkiye adına izlenmesi gereken öncelikle yol, en verimli yatırım insana yapılan yatırımdır. Sözünden yola çıkarak, insan eğitim- öğretimine ve öğretmen için ihtiyaç duyulan kaynaklar ne kadar fazla olursa olsun, devleti yönetenlerin bu ihtiyaçları tereddütsüz karşılamasıdır. Bu arada, Cahit Kavcar gibi öğretmenler yetiştiren Yüksek Öğretmen Okulu’nu ve Köy Enstitülerini eğitimine yapmış olduğu katkı ve etkileriyle hatırlamak yurtseverlik olur. Prof. Dr. Dursun Akdemir-  s.51 

- İyi insan, iyi öğretmen ve iyi yönetici olmak adına kendisinden çok şey öğrendim. Prof. Dr. Cahit Kavcar Hocamın öğrencisi olmaktan büyük gurur duyuyorum. Dr. Sebahat Alan, s:58

- Edebiyat ve özellikle şiiri çok seven, her fırsatta bizlere şiirler okuyan Sevgili Hocama kendisinin de çok sevdiği Fazıl Hüsnü Dağlarca’dan bir şiir armağan ederek bitirmek istiyorum: “ A’dan başlar aydınlık /  Bir  taş koyar bütün yapılarda temele öğretmen / Soluğudur düşüncenin buğdaydan yalaza dek  /  Yeryüzünde ne varsa ondan gelmedir /  Yeryüzü ile ele ele öğretmen.  Fazıl Hüsnü Dağlarca – Doç. Dr. Canan Aslan, s:72

- Cahit Hocamı tanımış olmak Ankara Üniversitesi çatısı altında ondan örnek alınarak kazanılan sorumlulukları üstlenmek benim için büyük bir onur ve mutluluk kaynağıdır. İyi ki sizi tanıdım Hocam, tüm desteğiniz ve emeğiniz için size içten teşekkür ediyorum. Dr. Suna Canlı, s:101

- Cahit Kavcar: Alçak gönüllü, yurtsever ve üretken bir Akademisyen, nitelikli bir cumhuriyet aydını idi. Prof. Dr. Cahit Kavcar ile sanıyorum 1990’lı yıllarda tanışma fırsatını bulmuştum. Ancak onu yakından tanımam, “Öğretmen Okullarının 100. Kuruluş Yıldönümü “ olan 16 Mart 1998’de yazımına başladığım “Yüksek Öğretmen Okulları” adlı kitabımın hazırlık safhasında oldu. Ankara Yüksek Öğretmen Okullarının ilk yıllarını aydınlatan araştırmam sırasında, birçok dostum “ Cahit Kavcar “ adını işaret etmişti. Kendisini bu amaçla görüşmemizde üç niteliği hemen dikkati mi çekti: Olağan üstü alçak gönüllülüğü, yardımseverliği ve pozitif enerji veren yaklaşımı. Prof. Dr. İse Eşme, s: 154

- Prof. Dr. Cahit KAVCAR bir dönem Fakültemiz Dekanı oldu. Onun Dekanlığı döneminde Fakültemizde “ kurumsallaşma” adına çok önemli ve anlamlı işlerin olduğuna şahit oldum. Tavır ve davranışlarının yanı sıra, giyim, kuşam ve mesleğine bağlılığı ile öğrencileri, genç “ akademisyen adayları” ve meslektaşları için örnek bir öğretim üyesi (öğretmen)’i olarak tanıdığımı bir kez daha belirtmek istiyorum. Prof. Dr. Nizamettin Koç, s:217

      Peki, Prof. Dr. Cahit Kavcar kimdir?   

Prof. Dr. Cahit Kavcar 1943 yılında Fethiye’nin Kızılbel Köyü’nde doğdu. İlkokuldan sonra 1955 yılında girdiği Aydın Ortaklar İlköğeretmen Okulu’ndan mezun oldu.1960’ta Ankara Yüksek Öğretmen Okuluna seçildi. Liseyi orada bitirdi.1965 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ve Ankara Yüksek Öğretmen Okulu’ndan mezun oldu. İlk görev yeri Kars Alparslan Lisesinde Edebiyat öğretmenliği yaptı. Daha sonra Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne asistan oldu.1968 yılında Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesine asistan olarak atandı.  Yüksek Lisans (1971) ve doktora ( 1973) de yaptı.  Ankara Kurtuluş Lisesinde Edebiyat Öğretmenliği yaptı ( 1970- 1974). Askerlik hizmetinden sonra İngiltere’ye giderek araştırma ve İncelemelerde bulundu. Durham Üniversitesinde konuk öğretim üyesi olarak Türk Dili ve Edebiyatı derslerini verdi.  (1976- 1977). Dönüşte doçentlik çalışmalarını tamkamladı,1979 yılında Yeni Türk Edebiyatı Bilim dalında doçent oldu.

 1985 yılında Dünya Gençlik Yılı Dolayısıyla, Türkiye İş Bankasının öğretmenler ve öğretim üyeleri arasında yurt çapında açtığı“  Gençliğin Eğitimi” konulu yazı yarışmasında ikincilik ödülünü aldı.   Bilkent Üniversitesinde iki yıl ek görev öğretim üyeliği yaptı (1985- 1987). Bu arada Eğitim Fakültesinde Dekan Yardımcılığı görevinde bulundu (1987). 20 Ekim 1987 tarihinde Profesör oldu ve Malatya  İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi  Türk Dili ve Edebiyatı  Eğitimi  Bölümüne  Profesör olarak atandı. Aynı Üniversitede dört yıl Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü yaptı, çeşitli yönetim görevlerinde bulundu. (1987-1991). Daha sonra bir yıl İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Eğitim Bölümünde öğretim üyesi ve bölüm başkanı olarak çalıştı (1991- 1992).

1992 yılında Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitim Anabilim Dalına döndü. Eğitim programları ve Eğitim Bölümü Başkanı oldu.1994 başında aynı fakülteye Dekan olarak atandı, üç yıl dekanlık yaptı. (1994-1997). Daha sonra 2000’den sonra Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı olarak çalışmalarını sürdürdü. Bu arada Denizli Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Türkçe Anabilim Dalında, Cahit Kavcar’la ilgili bir yüksek Lisans tezi yapıldı. Prof. Dr. Cahit Kavcar’ ın Hayatı, Eserleri, Türkçe ve Edebiyat Eğitimine Katkıları “ konulu tez,17 Temmuz 2013 tarihinde savunuldu ve kabul edildi.

Prof. Dr. Cahit Kavcar, Ankara Üniversitesi Eğitim Bölümünde çalışırken yaş sınırı nedeniyle 01 Ocak 2010 tarihinde emekli oldu. Ama ek görevli öğretim üyesi olarak derslerine devam etti.  Eğitim Bilimleri Fakültesi Eğitim Kültürel Temelleri Bölümü tarafından,15-17 Mayıs 2010 tarihinde Prof. Dr. Cahit Kavcar adına “ Cahit Kavcar Türkçe Öğretimi Çalıştayı “düzenlendi.   Bu çalıştayda sunulan bildiriler, anı, görüş ve izlenimler 2011 yılında Ankara Üniversitesi yayını olarak daha sonra bir kitapta toplandı.      

Prof. Dr. Cahit Kavcar’ ın dil. Edebiyat, eğitim, öğretmen yetiştirme, Türk dili ve edebiyatı öğrenimi, Türkçe eğitimi, kültür, sanat konularında 3’ü kendi yazdığı kitap, 8 ‘i bir veya daha çok meslektaşlarıyla ortak yazıldığı kitap,  6 ‘ı kendi hazırladığı deneme kitap,  3 ‘de ortaklaşa yazdığı sözlük olmak üzere yayınlanmış toplam 20 kitabı vardır. Ayrıca çeşitli bilimsel dergilerde yayınlanmış 109 makalesi  ve yönetmekte  olduğu   59  yüksek  lisans  ve doktora  tezi,  katıldığı  ve bildiri   sunduğu 97 bilimsel   toplantılara  katılmıştır. Prof. Dr. Cahit Kavcar evli olup iki çocuk babasıdır. Halen Ankara’da oturmaktadır.  

Sonuç olarak Prof. Dr. Cahit Kavcar’ın hayat öyküsünü anlatan ( Öğretmenlikte  “50 YIL ( 1965-2015)” adını taşıyan ARMAĞAN’I severek ve gururla okuduğumu bildirmek isterim.  Sayın Cahit  Kavcar  yaşadığı zamanını önemli bir şekilde  harcamıştır.  Çalışkan bir öğrenci, değerli ve üretken bir öğretmen, kendini büyük bir öz veriyle memleketine, çevresine tanıtan vefalı ve azimkâr bir eğitimci olmuştur. Çalışmaları sayesinde Doktor, Profesör, Üniversitelerimizde Eğitim Dalı birilerinde Başkanlık, Dekanlık gibi üst görevlerde bulunmuştur. Bunları emekli oluncaya kadar dürüst bir şekilde yüz akıyla sürdürmüştür.  Ayrıca onun öğrencileri, meslektaşları, mesai arkadaşları tarafından anıları, izlenimleri ve görüşlerini yansıtan gurur ve onur verici bilgilerle bu ARMAĞAN titiz bir şekilde hazırlanmıştır.  Başta Hocamız, öğretmenimiz Sayın Prof. Dr. Cahit Kavcar ile birlikte eşi, çocukları, torunları ve bu kitapta emeği geçenleri yürekten kutluyorum.  Hepsinin adını yazamadım, beni bağışlasınlar. Bu değerli eserin özellikle bütün öğretmenlerimizin, eğitim dünyasında görev alan kişilerin bu kitabı okumalarını sağlık veriyor ve sevgili Hocamız Prof. Dr.  Sayın Cahit Kavcar’a tüm yaşamında sağlıklı günler, daha nice eserlere imza atmasını gönülden diliyorum.  Bu vesileyle bu çalışkan, azimkâr insana selam ve saygılarımı sunuyorum.

     Hoş ve esen kalınız efendim.   

 Meraklısı için: Prof. Dr. Cahit Kavcar,

A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi 06590- Cebeci / Ankara   

Abdülkadir GÜLER

7 Aralık 2020- SÖKE