Çok Sözcüklü Öğelerin Yazımı

Bileşik sözcükler, biçimce, anlamca tek bir kavramı karşılamak için iki ya da daha çok     sözcükten oluşur. Sözcükler        arasına yapım, çekim eki ya da sözcük girmez. Bileşik sözcüğü      oluşturan öğeler kaynaşmış olabileceği gibi, yeterince       kaynaşmamış da olabilir. Örneğin,     “çanakkale, hanımeli, sivrisinek, gecekondu, başıbozuk, zeytinyağı, yazabil-, alıver-, bakakal-, bilgisayar,” bileşik sözcükleri yeterince kaynaşmış sözcüklerdir. Bu nedenle bitişik yazılırlar. “Göz       gezdir-, göresi gel-, anlamış görün-, kamuoyu, ortaokul,             sağduyu, ilkokul,” örneklerinde kimileri yeterince kaynaşmamıştır; bunun için ayrı yazılmıştır.

Bileşik sözcüklerin ayrı yazılıp yazılmamasının nedenini belirtirken ayrı yazılan ya da ayrı yazılmayan bileşik sözcüklere açıklık getirilmeye çalışılmıştır.

Bileşik sözcüklerin yazımı konusu tartışmalı bir konudur. Bilinen, bileşik sözcüklerin üç yolla     oluştuğudur.

1..Anlam kayması yoluyla

“Ayakkabı, atlıkarınca, akbaba, incehastalık, sigaraböreği,  demirbaş,  heyheyleri (hey hey)  vb.”

2.Ses değişimi yoluyla

“Ne için (niçin), ne asıl(nasıl), çörek otu(çöreotu),Cuma ertesi (cumartesi, af et (affet), kayıt    et (kaydet), kayıt ol (kaydol  )”     vb.

3.Sözcük türü kayması yoluyla

“Albeni  (al-,ben), mirasyedi (miras ye-), cankurtaran (can kurtar-) vb.”

Yukarıda oluşumu sıralanan bileşik sözcüklerin    yazımını bileşik eylem, ad, belirteç olarak görelim.