Dünya'nın 2. Metrosu Tünel ve Yüksekkaldırım yokuşu

19. Yüzyılın son çeyreğinde İstanbul'da bulunan Fransız bir mühendisin, Galata ve Pera bölgesinde yaşanan şehir hayatını gözlemlemesiyle başlar tüm hikaye...

Pera ve Galata bölgesi şehrin ticaret ve sosyal anlamda en hareketli yerlerindendir. İnsanlar el arabalarında, sırtlarında, ellerinde yükleriyle bir o yana bir bu yana koşuşturmaktadır. Hem de Galata'nın zorlu yokuşunda. Fransız mühendis bölgede yaptığı çalışmalar sonrasında tünel projesine karar verir. Elbette günün şartlarında bu projenin yapılması Osmanlı Padişahı Sultan Abdülaziz'in buyruğu ile olabilirdi.

Dönemin bu girişimci mühendisi Eugene Henri Gavand, Sultan Abdülaziz'in olurunu almayı başarmış. 42 yıl boyunca tüneli işletme hakkını almıştır.

Türkiye'nin ilk yap-işlet-devret projesi, Fransız mühendisin çalışmasıyla başlamış olur. 1 yıl süren yapım çalışmaları sonrasında, proje maliyetlerini karşılayabilmek için bir İngiliz Şirketine projenin haklarını devreder, projenin tesicili yapılır. Yine güçlü olan kazanmıştır :)

Tünel tamamlandığında test seferleri yapılmaya başlanmış, ama bu testte kullanılan yolcular hayvanlar olmuştur. 1875 yılında açılışı resmen yapılmıştır. Halkın tünele talep göstermeyeceğini düşünenler olmuş ancak beklenenin aksine halk tünele yoğun ilgi göstermiştir. 

İlk yapıldığında buhar makinesi ile çalışan tünel gaz lambaları ile aydınlatılmıştır.
Günümüzde elektrik sistemiyle çalışan tünel 1939 yılında millileştirilmiştir. Osmanlı döneminden günümüze İstanbulluları Pera'ya ulaştıran tünel yıllar önce teknolojinin lideriyken günümüzde nostaljinin ruhudur.

Sevdiğiyle...

Eminönü'nden Karaköy'e koşuşturmadan

Balıkçılara kulak kabartmadan

Denizin mavisine doymadan

Karaköy'den tünel ile Pera'ya çıkmadan

İstanbul'dasındır, onu yaşamadan!

19th April 2013, sabit k tarafından yayınlandı

Etiketler: Fotograf Gezi Yazıları Osmanlı Devleti İstanbul İstanbul'da Gezilecek Yerler Serisi