- Kategori
- Kitap
Dünyanın en pahalı 30 kitabı
İllüstrasyon, hele de artistik ve plastik değeri yüksekse, parçası olduğu kitaba çok değer katar.
1 - Dünyanın en pahalı resimlerinden dünyanın en pahalı kitaplarına
Dünyanın en pahalı 67 resmini değerlendirdiğim denemeden sonra, bu sefer de dünyanın gelmiş geçmiş en pahalı 30 basılı kitap, el yazması ve belgesini mercek altına alacağım (i).
Bahse konu 30 eserin görseliyle kısa künye bilgisini paylaşmadan önce, bunlara kuşbakışı bakmakta ve bazı olguların altını çizmekte fayda var.
2 - Bazı ilginç detaylar
***) 30 eserin en pahalısı Leonardo da Vinci'nin el yazması defterlerinin 40 sayfasından oluşan bir tomardır. Microsoft'un kurucusu Bill Gates'in 49.4 $ milyona satın alıp bazı sayfalarının imajlarını Windows 95'in ara yüzleri olarak kullandığı söz konusu eser, insanlık tarihinin en büyük dehalarından birisinin hayal gücünün ve bilgisinin zenginliğinin ve derinliğinin adeta özeti gibidir.
***) 30 eserlik listemizde James Audubon'un yazdığı Birds of America'nın 3 farklı nüshası birden yer almakta. Devasa boyutları; artistik, çok canlı ve realist illüstrasyonlarıyla göz dolduran bu anıtsal yapıtın şahsi ve kurumsal kütüphanelerde bilinen 117 nüshası mevcuttur. Söz konusu eser, bilinen bunca nüshanın varlığı sayesinde, önümüzdeki süreçte de seçkin müzayede evlerinin düzenleyecekleri müzayedelerin spektaküler unsuru olmaya namzet gözükmekte.
***) Listede ABD'de basılmış 2 çizgiromanın yer alması, üstelik bunların her ikisinin de Superman'in ilk defa gözüktüğü (Haziran 1938 tarihli) Action Comics'in ilk sayısı olması enteresan bir ayrıntıdır (ii). Bunlardan $ 3.2 milyona satılan çizgiroman nüshasının karşılığının ('1 $ = 2.7 TL' kur denkliği üzerinden) 8.64 milyon TL olmasının, kültürel varlıklarımızın küresel değerleri açısından, ne mana ifade ettiğine aşağıda değinilecektir.
***) Listenin bir diğer kayda değer özelliği, içerdiği 4 belgenin, Magna Carta metni hariç, üçünün ABD tarihine dair dökümanlar olmasıdır. Tarihi, taş çatlasın 400 yılı ancak bulabilen ABD'nin tarihi hakkındaki belgelerin astronomik fiyatlara müşteri bulabiliyor olması; insanlık tarihinin binlerce yıllık yazılı belge ve objelerinin, müzayedeye çıkarılmaları halinde, oluşacak fiyatlarını tarif için en uygun deyişin 'The sky is the limit' ifadesi olacağını düşündürmekte insana.
***) Dünyanın en pahalı 67 resmi arasına Türkiye Toplumsal Formasyonu'ndan yetişmiş sanatçıların tek eser bile sokamamış olduğu gerçeğine, girişte işaret ettiğim ve kaynaklar bahsinde de linkini verdiğim etüdümde değinmiştim. Dünyanın en pahalı kitapları söz konusu olduğunda da, durum değişmemektedir ne yazık ki. Bir diğer deyişle, Türkiye'de basılmış, ya da, yazarları Türkiye Toplumsal Formasyonu'nun unsuru olan kitaplar, bırakınız ilk 30'u, dünyanın en pahalı ilk 500 kitabı arasına bile girememektedir.
13 Nisan 2008'de Portakal Sanat ve Kültürevi'nce gerçekleştirilen 'İlkbahar Müzayedesi, Şevket Rado Hat ve Kitap Koleksiyonu'nda, 145,000 lira muhammen bedelle görücüye çıkan 135 sıra numaralı lottaki İbrahim Müteferrika'nın bastığı 17 eser 380,000 lira çekiç bedeliyle satıldı. O günkü kur (1 $ = 1.3 TL) üzerinden hesaplandığında, bu bedel 292,300 dolara karşılık gelmektedir. Bunu 17 esere böldüğümüzde, İbrahim Müteferrika'nın bastığı her bir eserin, 17,200 dolara satıldığı gibi bir ortalama (istatistiki) netice çıkar karşımıza. İlerleyen satırlarda paylaşacağım fiyatlarla mukayese ettiğinizde, 17,200 doların düşük değil, 'anormal ucuz' olduğuna hükmetmek için antika kitap uzmanı olmaya gerek yoktur sanırım (iii), (iv), (v), (vi).
|
|
|
13 Nisan 2008'de müzayede edilen ve 380,000 Lira'ya yeni sahibinin olan 17 kitaplık Müteferrika lotunun umumi görünüşü. |
Türkiye'nin, başta İstanbul olmak üzere, çeşitli coğrafyalarındaki emlâk fiyatlarının, son yıllarda, dünyadaki muadilleriyle arasındaki fiyat uçurumunu nasıl da hızla kapattığı herkesçe bilinen bir vakıadır. Gerek küresel varlık fiyatlarının geldiği seviyeler ve gerekse de 'Bileşik Kaplar Kuramının Global ve Yerel Mütekabilleri' icabınca; kitap, resim, hat, ebru, obje gibi sanat alanlardaki varlıklarımızın fiyatlarının da, önümüzdeki süreçte, yukarı yönlü bir ralli potansiyeli taşıdıklarını söylemek hakikatle çelişen bir öngörü olmayacaktır diye düşünenlerdenim (vii).
Bu gelecek perspektifi ve projeksiyonu ile bakıldığında; Medeniyet Havzamız'ın ve Kültür Dairemiz'in unsuru olan, yanı sıra da kendisini ortalama kalite çıtasının üzerinde konumlandırmayı başarmış resim, hat, ebru, obje, heykel, kitap, döküman gibi varlıkları satın almanın koleksiyoner, sanat taciri ve özel ve resmi kurumların uzun vadeli çıkarları bakımından hayati önemde olduğu aşikârdır.
***) Metnin esas aldığı ve bazılarını da kaynaklar faslında paylaştığı referanslarındaki satış fiyatları problemlidir. Söz konusu problem alanı, aynı eser için farklı fiyatların zikredilmesinden kaynaklanmaktadır. Bunun nedeni, fiyatlardan birinin satışın yapıldığı tarihe, bir diğerinin ise, onun enflasyon giydirilerek güncellenmiş haline referans vermesin kaynaklanmaktadır (viii).
3 - Dünyanın en pahalı 30 kitabı, el yazması ve dökümanı:
Bu umumi girizgâhtan sonra, dünyanın en pahalıya satılmış kitap ve belgelerinin görsellerinden ve kısa künye bilgilerinden oluşan bir galeride dolaşmanın tam zamanıdır; öyle değil mi?
Öyleyse buyurun lütfen:
01 - The Codex Leicester, (Leonardo da Vinci'nin el yazması defterinin 40 sayfası) Bill Gates tarafından, lansmanı yapılacak olan Windows 95'de kullanılmak üzere, 1994'de $ 49.4 milyona satın alındı.
02 - The Gospels of Henry the Lion, Order of Saint Benedict (Aziz Benedict Tarikatı'nın el yazması, illüstrasyonlu 'Aslan Henry İncili) 1983'de $ 28 milyona satıldı.
03) Magna Carta; 1215 tarihli orijinal belgenin aynı tarihte yazılmış kopyası 2007'de $24.5 milyona satıldı.
04) St. Cuthbert Gospel (The Stonyhurst Gospel, ya da The St Cuthbert Gospel of St John olarak da anılır; 7. yüzyıla tarihlenen el yazması, Latince cep İncil'i) 2012'de $15.1 milyona satıldı.
05 - Bay Psalm Book (1640 tarihli, ABD'de basılan ilk kitap; Mezmur, ya da ilâhiler kitabı) 2013'de $14.5 milyona satıldı.
06 - Rothschild Prayerbook (Rothschild'in Dualar Kitabı) 2014'de $13.9 milyona satıldı.
07 - Birds of America; James Audubon (Amerika'nın Kuşları) 2010'da $12.6 milyona satıldı.
08) The Canterbury Tales, Geoffrey Chaucer (Canterbury Hikâyeleri) 1998'de $11.1 milyona satıldı.
09 - Birds of America, James Audubon (Amerika'nın Kuşları) 2000'de $ 11.5 milyona satıldı.
10 - Copy of the Constitution, Bill of Rights and other key acts of the first Congress in 1789 (ABD anayasasını, yurttaş haklarını ve diğer temel akitleri içeren 1789 tarihli belge) 2012'de $ 10.2 milyona satıldı.
11 - James Audubon'un yazdığı Birds of America 2012'de $8.8 milyona satıldı.
12 - Comedies, Histories, & Tragedies (1623), The First Folio, William Shakespeare (Shakespeare'in ilk baskı toplu eserleri) 2001'de $ 8.2 milyona satıldı.
13 - Pierre-Joseph Redoute'un Les Liliacees'i (1802) 1985'de $ 5 milyona satıldı.
14 - The Gutenberg Bible (Gutenberg İncili) 1987'de $ 4.9 milyona satıldı.
15 - Henri Louis Duhamel'in Traité des arbres fruitiers'i [Treatise on Fruit Trees] 2006'da $ 4.5 milyona satıldı.
16 - Rules of Basketball (basketbolun mucidi James Naismith'in daktilosunun ve el yazısının ürünü 1892 tarihli Basketbol Kuralları), 2010'da $ 4.3 milyona satıldı.
17 - Geographia Cosmographia, Claudius Ptolemy (Ptolemy'den 1477 tarihli dünyanın ilk basılı atlası) 2006'da $ 4 milyona satıldı.
18 - The Tales of Beedle the Bard, J.K. Rowling (Rowling tarafından yazılmış ve resimlenmiş 7 nüshadan biri) 2007'de $ 3.98 milyona satıldı.
19- Superman'in ilk kez gözüktüğü çizgiroman dergisi Action Comics, # 1, 1938, 2014, $ 3.2 milyon (ii).
20 - The First Book of Urizen, William Blake (Blake'in 'Urizen'in ilk kitabı' eserinin 1794 tarihli ilk baskısı 1999'da $ 2.5 milyona satıldı.
21 - Doria Atlası (1600'lar), 2005'de $ 2.4 milyona satıldı.
22 - Action Comics'in Haziran 1938'de yayınlanan ilk sayısı 2011'de $ 2.2 milyona satıldı.
23 - Biblia Pauperum (1460'lar) 1987'de $ 2.2 milyona satıldı.
24 - US Declaration of Independence (ABD Bağımsızlık Bildirgesi'nin orijinal bir kopyası, 1776), 1991'de $ 2.2 milyona satıldı.
25 - De Revolutionibus Orbium Coelestium (Nicolaus Copernicus'un eserinin 1543 tarihli ilk baskısı), 1998'de $ 1.9 milyona satıldı.
26 - Complete Folio of Birds (John Gould'un 1800'lerin ortasına tarihlenen eserinin ilk baskısı) 1998'de $ 1.8 milyona satıldı.
27 - Don Quixote (Miguel de Cervantes'in ilk modern roman kabul edilen şahaserinin 1605 ve 1615'de yayınlanan iki cildi) 1989'da $ 1.5 milyona satıldı.
28 - Andreas Vesalius'un De Humani Corporis Fabrica'sının ilk baskı (1543) 1998'de $ 1.5 milyona satıldı.
29 - Alexander Hamilton, John Jay ve James Madison'ınmakalelerinden oluşan The Federalist'in ilk baskısı (1788) 1990'da $ 1.3 milyona satıldı.
30 - Lewis Carroll'ın Alice's Adventures in Wonderland'inin ilk baskısı (1865) 1998'de $ 1.4 milyona satıldı.
kaynaklar:
(i): Dünyanın en pahalı 67 resmi ile ilgili bir etüt için bknz.
(ii): Dünyanın en pahalı çizgiromanı için bknz.
(iii): Portakal Müzayedeevi İlkbahar 2008 -1- Şevket Rado Hat ve Kitap Koleksiyonu müzayedesindeki Müteferrika takımı için bknz.
http://www.rportakal.com/Article.aspx?PageID=150&ArtId=1759
(iv): Söz konusu müzayede hakkında bilgi için bknz.
http://www.milliyet.com.tr/kim-bu----numara-/cafe/haberdetay/15.04.2008/517013/default.htm
(v): Emin Nedret İşli'nin mezkûr müzayede hakkındaki değerlendirmesi için bknz.
http://www.radikal.com.tr/ek_haber.php?ek=cts&haberno=7352
(vi): İbrahim Müteferrika'nın hayatı ve yayıncılığı için bknz.
http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0brahim_M%C3%BCteferrika
(vii) Bileşik Kaplar esasen bir fizik terimidir. Burada ise metaforik bağlamda ve 'sosyolojik bir antitenin ortalama kalitesi, ortalama gücü, ortalama değeri onun bütün unsurlarını tayin eder. Diğer bir deyişle, toplumun bütün bileşenleri ve organları, onun ortalama değerlerinin etrafında oluşur ve şekillenir' anlamında kullanılmıştır.
(viii) Dünyanın en pahalı kitapları hakkında kaynak için bknz.
***) http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_most_expensive_books
***) http://www.forbes.com/sites/natalierobehmed/2014/11/05/the-worlds-10-most-expensive-books-ever-sold/
***) http://www.richestlifestyle.com/most-expensive-books-ever-sold/
***) http://flavorwire.com/251055/the-10-most-expensive-books-in-the-world
- Toplam blog
- : 297
- : 1623
- Kayıt tarihi
- : 29.08.11
1958 Fatih / İstanbul doğumlu. Etiler Lisesi ve İTÜ Maden Fakültesi Petrol Mühendisliği Bölümü me..