Dünyayı Robotlar mı Yönetecek?

Dünyayı Robotlar mı Yönetecek?

Dijital sistemler, yaşantımızı kolaylaştırdı. Öyle ki oturduğumuz yerden sitelere girerek alışveriş yapıyor, iletişim kuruyor, İnternet’ten istediğimiz bilgiye ulaşıyor; bilgileri tarayarak yazılarımıza yapıştırıyor; yazılarımızı zenginleştiriyoruz. Yeterli mi? Kuşkusuz yeterli değil; olayları, olguları analiz etmemiz. Duygu, düşünce, izlenimlerimizi kurgulamamız, bilimsel yazılı kaynaklara da başvurmamız gerekiyor.

Dijital sistemler, yaşantımızı kolaylaştırdı. Robotlar da dünyayı mı yönetecek? Peki, robotlar, her işimizi yapabilecek mi? İnsansı robotlar, insanların yaptıklarını yaparsa insanlar ne yapacak? İşsizlik artmayacak mı? İnsansı robotlar, insanların işini yapması, etik mi?

Robotlar,bütün işleri yapma yeterliğinde olacak mı? Alışveriş yapabilecek mi? Arabamızı, istediğimiz yere getirebilecek mi? Bunlar da yetmez. Araba, uçak kullanabilecek mi? Yönetimde, görev alabilecek mi? Tartışmasız, kavgasız gürültüsüz bir yönetimi gerçekleştirir mi? Böyle bir yönetimi ister miyiz? İnsansı robotlar, ev işlerimizi yapabilecek mi? Fiziksel olarak bir insanın yaptığını, belli oranda yapsa da insan sıcaklığını, başka bir deyişle duygusallığını, düşüncelerini yansıtabilir mi? Sevincimizi, üzüntümüzü paylaşabilecek mi?

Dünyayı, robotlar mı yönetecek? Nasıl?   

Robot, otonom veya önceden programlanmış görevleri yerine getirebilen elektro-mekanik bir cihazdır. Güncel tanımı ile robotlar, elektronik ve mekanik birimlerden oluşan, algılama yeteneğine sahip olan ve programlanabilen cihazlardır. Başka bir tanımla robotlar, canlıların işlevlerini ve davranışlarını taklit edebilen, fiziksel yeteneklere ve yapay zekâya sahip, disiplinler arası öğeler içeren mühendislik ürünleridir.

Peki, dijital sistemler nerelerde kullanılıyor?

Endüstriyel robotlar, eğlence alanında robotlar, tarım ve hayvancılık alanında robotlar, ulaşım alanında robotlar…

Alt kategoriler:

20. yüzyıl robotları,21. yüzyıl robotları? ,açık kaynaklı robotlar? , bilimkurgu robotları, askerî robotlar, cerrahi robotlar? ,eğitimsel robotlar? , eğlence robotları? ,insansı robotlar? ,insansız taşıtlar? ,kepler (uzay aracı)? ,kurguda robotlar? ,robotik hayvanları? ,seks robotları? ,robot sporları?, uzay robotları?, gezgin robot, robot süpürge

Gelecekte dijital sistemler, robotlar, yaşantımızda daha çok yer alacak. Gelecek kuşaklar, yaşantılarını sürdürmek için bizler gibi koşmayacak, fiziksel güç kullanma ihtiyacı duyacaklarını sanmıyorum. Nasıl mı? Yaşamımızı dijitalleşme, robotlar kuşatacak.

Gelişen yapay zekâ teknolojisi, bir zamanlar sadece bir düş olan robotları gerçeğe dönüştürdü. Üstelik robotların yaşantımızdaki yeri giderek önemli bir duruma geliyor. Her geçen gün robotlarla ilgili yeni bir şey duyuyoruz. Bazen barmen, bazen tiyatro oyuncusu, çoğunlukla bakıcı rollerinde kullanılan robotlar, fiziksel görünüşleriyle de insana adım adım yaklaşıyor.

Günümüzde robotların en büyük kullanım alanı endüstriyel üretimdir. Özellikle otomotiv endüstrisinde çok sayıda robot kullanılır. Bunların çoğu kol şeklindeki robotlardır. Bunlar parçaları monte eden, birleştiren, kaynak ve boya yapan robotlardır

Farklı endüstriyel robot modeli ile çok çeşitli kontrol cihazlarını kullanarak ve robotlarla otomasyonu bütünleşmiş ederek, ileri teknolojiye sahip üretim tesisleri uygulamalarından manuel operasyon süreçlerine kadar uzanan benzersiz robotik otomasyon çözümler sunuyor.

Üreticiler fabrika üretim süreçlerinde ve uygulamalarında bu yenilikçi endüstriyel robotlardan faydalanarak tesislerinde akıllı ve esnek üretimi olanaklı kılabilir.

Filmlerin, gündelik yaşama yansımasıyla robotlarla yakında insanların aşk yapabileceği konusunda varsayımlar da var. Örneğin Tokyo Üniversitesi, sözcüklere insani mimiklerle tepki gösterebilen bir robot yüzü üzerine çalışıyor. Duyduğu sözcüğe göre farklı bir yüz ifadesi takınan robotlar, aşk sözcüğünü duyduğunda heyecanla gülümsüyor.

Yapay zekâ çalışmaları yapan Noel Sharkey’ nin robotların insan tarafından etik kullanımını sorgulayan demeci, insanla robotun arasında incelenen daha da incelecek olan çizginin yarattığı soruna da dikkat çekti: Robotları köleleştirmek. Bizim kavram olarak biraz uzak durduğumuz, daha doğrusu Hollywood yapımlarından izlediğimiz robotlar aslında giderek gelişen bir bilimin ürünü. Türkiye’de özellikle Boğaziçi Üniversitesi (BÜ), ODTÜ, İTÜ, KOÇ’ da önemli robotik çalışmalar devam ediyor.

“Her istediğinizi yapan bir robotunuz olunca buna neleri yaptırırsınız, neleri yaptırmazsınız? Vereceğiniz görevler bir insan olarak sizi nasıl etkiler? Bencil, tembel bir birey haline mi gelirsiniz? Yoksa daha yaratıcı işler yapabilmek, dünyayı daha iyi bir yer durumuna getirmek için zamanınız mı olur? Bu konudaki yasal çerçevenin 21. yüzyıl içinde ortaya çıkacağı düşünülüyor. Özellikle Amerika, Japonya ve Güney Kore robotik bilimi konusunda yüklü kaynak ayıran ülkelerden. Türkiye’deki çalışmaların yeterli olmamasını düşük bütçeden kaynaklandığını belirtenler, robot araştırmalarının yeterli kaynakla desteklenmesi, çok disiplinli araştırmacıların geniş bir bilgi birikimine sahip olması gerektiğini söylüyorlar.

İnsana tıpatıp benzeyen robotlar konusunda Japonların çok ilerde olduklarını anlatanlar, insanların kendilerine çok benzeyen ya da hiç benzemeyen oyuncak gibi robotlardan rahatsız olmadıklarını ancak bu ikisi arasında duran robotları itici bulduklarını söylüyorlar. Onlara göre bunun nedeni, robotun nerede bitip insanın nerede başladığıyla ilgili. Araştırmacılar, “21. yüzyılın ortalarından itibaren akıllı, insana benzeyen ya da benzemeyen robotlar yaşamımızın vazgeçilemez parçaları haline gelecekler” diyorlar. 2050’de insanlarla robotlar arasında yapılan futbol maçında robotlar galip gelebilecek. “22. yüzyıla geçmeden önce çok akıllı, becerikli insandan ayırt edilemeyen robotların olması bekleniyor. Ancak, insanların bol bol robotları olunca onlara sokak köpeklerinden daha kötü davranacaklarını öngörebiliriz” diyerek tehlikeyi de işaret ediyorlar.

Gezgin robot, hareket yeteneğine sahip robotların genel adı. Gezgin robotlar uzaktan kumandayla ya da uydu üzerinden yönetilebileceği gibi, bir yapay zekâ ile kendisini yönetebilir. Bu tip robotlar kamera ve çeşitli duyargalarla bulundukları çevre hakkında bilgilenir. Bir gezgin robot karada, havada ya da suda hareket edebilir.

Gezgin robotlar; taşımacılık, keşif, eğlence, askeriye, ev işleri ve daha birçok alanda kullanılmaktadır. Bazı büyük perakende şirketleri depo içi taşımacılık için robot kullanmaya başlamıştır. Gezgin robotların keşif amaçlı kullanımına genellikle uzay araştırmalarında rastlanır, ancak son yıllarda insansız uçaklarda da denenmiştir. Mars'ta görev yapan, NASA'ya ait Curiosity ünlü bir gezgindir. Birer gezgin robot olan süpürge robotların evlerde kullanımı yaygınlaşmaktadır.

Sürücüsüz araç sistemleri fikri ilk olarak Irak Savaşı sırasında gündeme gelmişti. Tedarik konvoyları yol kenarı mayınları ve küçük silahlar kullanan Iraklıların saldırısına uğradığında malzeme, yakıt ve su tedarikinde kullanılan kamyonların sürücüsüz araçlar haline getirilmesi düşünülmüştü. Saldırılara hedef olabilecek asker sayısını azaltmak amacıyla lider izleyiciler aranmaya başlanmıştı. Aynı günlerde ABD Kongresi, Kara Kuvvetlerinde taşıtların üçte birinin on yılın sonuna kadar robotik hale getirilmesini kararlaştırmış ancak bu karar hayata geçirilememişti.

ABD’de kendini sürücüsüz araba geliştirmeye adamış kararlı ve özverili bir topluluk ortaya çıkmıştı. Bugün sürücüsüz araç sanayinin öncülüğünü işte bu bağlamda öne çıkan insanlar yapıyor.

Askeri amaçla geliştirilmekte olan sürücüsüz araçların ilk aşamada lider izleyici kavramına uygun olarak insanlı bir komuta kontrol aracının çatışma alanındaki insansız savaş araçlarına kılavuzluk ettiği bir biçimlenme amaçlandığını belirtiyor. Bu, diğer taşıtlarda kullanılanla aynı teknolojiye dayanacak ancak bahse konu teknoloji önce askeri lojistik kamyonlarda denenecek. Muharebe desteği ve muharebe hizmet desteği amaçlı araçlar farklı otonomi derecelerine sahip olacak. Görece daha az otonom olanlar sürücüye sözgelimi bir çarpışmadan kaçınmak için yardımcı olacak.

ABD’de yapılan bir başka deneyde otoyollarda izleyen sürücüsüz TIR’ların kısa mesafe telsiz iletişimi deneniyor. Amaç, bir süre sonra bütün taşıtlara bu telsiz aygıtlarının yerleştirilmesiyle taşıtların kendi aralarında ve altyapıyla otomatik olarak iletişime geçmesini olanaklı duruma getirmek. Böylece kazalar önlenebilecek ya da diğer taşıtlara bir ambulansın gelmekte olduğunu veya yol üzerinde bozulmuş bir araç bulunduğu iletilebilecek. Bu teknoloji askeri lojistik kamyonlar açısından önem taşıyor.

Sürücüsüz araçlarkonusunda silahlı kuvvetler şöyle bir dezavantaja sahip. Sivil sektörde geniş bir pazara hizmet eden imalatçılar ölçek ekonomilerinden yarar sağlayabiliyor, çok sayıda ürün üreterek maliyetlerini kontrol edebiliyor. Burada 100 binlerle ifade edilen siparişler söz konusu oluyor. Oysa askeri sektörde bu kadar büyük hacimler olanaklı değil, ayrıca silahlı kuvvetler temin ettiği bir aracı ya da teknolojiyi yıllarca kullanmak durumunda. Bu da her yıl model yenileyen imalatçılar için hiç cazip değil. Dolasıyla askeri amaçlı teknolojilerin fiyatlarında kısa sürede düşüşler beklemek pek olası görülmüyor.

Ayrıca sivil robotik taşıtlar sadece iyi asfaltlanmış yollarda seyretmek durumundayken yoldan ayrılmak zorunda kalan robotik katırların ve taktik tekerlekli araçların başa çıkması gereken zorluklar çok farklı. Bu da başka teknolojik sorunlar getiriyor. Robotlardoğrudan bir işletmecinin denetiminde çalışabildikleri gibi bağımsız olarak bir bilgisayar programının denetiminde de çalışabilir. Robot deyince insan benzeri makineler akla gelse de robotların çok azı insana benzer.

Evlerde robot kullanımı giderek artmaktadır. Başta ABD'de olmak üzere ev işlerine yardımcı olan robotların kullanımı da giderek yaygınlaşmaktadır. Yerleri kendi kendine süpüren robot elektrik süpürgeleri büyük talep görmektedir. .(vikipedi 13 Ocak 2021)

Robotik Cerrahi Nedir?

Robotik cerrahiveya robot yardımlı cerrahi, “da Vinci” sistemini kullanarak küçük deliklerden bazı ameliyatların gerçekleştirilmesi şeklinde tanımlanır. Klasik ameliyatları izleyen kapalı ( laparoskopik ) cerrahiden sonra, minimal derin ( invaziv) cerrahinin yeni adımı olarak, hem hastalara hem de cerraha sayısız kolaylık sağlamaktadır. Da Vinci Robotik Cerrahi sisteminde cerrah, küçük kesiyle operasyonu gerçekleştiriyor.

Da Vinci robotik cerrahi sistemi; Vincirobotu, hasta konsolu ve cerrah konsolu olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Ameliyatın yapılmasında kullanılacak el aletlerini taşıyan 4 kol Robot bölümünde bulunur. Bu kolların ucundaki el aletleri vücut içerisine ciltte açılan 0,5-1cm çapındaki deliklerden yerleştirilir. Kollardan birisi ameliyat sahasının görüntüsünü dışarıya veren yüksek çözünürlüklü kamerayı taşır. Diğer 3 robotik kolla cerrah ameliyatı gerçekleştirir.

Robotik cerrahide operasyonlar, tıpkı laparoskopikcerrahide olduğu gibi, 'port' adı verilen küçük kanallar yoluyla yapılıyor

Sonuç

Günümüzde, robotlar her alanda kullanılmakta, özellikle de tıp alanında. Endüstride, mühendislikte, taşımacılıkta kullanılmaktadır. Gelecekte, robotlar araba, uçak kullanabilecek; alışveriş yapabilecek. Özetle, insanın yaptığı her işi, daha çoğunu da. Peki, insanlar ne yapacak? Etik sorunlar, oluşmaz mı?