Emir Timur'un soyu üzerine - Türk mü? Moğol mu?

Türk tarihinin gördüğü en büyük hakanlardan biri olan Timurûn soyu hakkında çeşitli görüşler ve  değerlendirmeler vardır. Bunların başlıcalarını belirtmek istiyoruz;

 

Zeki Velidî Togan onun Barlaslar’a mensup ve Cengiz soyundan bir Türk olduğunu yazmaktadır. Togan’a göre Cengiz Türk’tür. Timur da Cengiz ile aynı  kökten olduğu için o da Türk’tür.  Rene Grousset ise Timur’un kendi zamanında yazılan kitaplarda soyunun Cengiz’e dayandırıldığını, halbuki onun Moğollukla  bir ilgisi olmadığını belirterek Timur’un Türk olduğunu söylemektedir.

 

Prof. Dr. İsmail Aka Timur ve Devleti adlı eserinde, Timur ve Cengiz’in aynı soydan geldiklerini yazmaktadır ancak, Türk veya Moğol olduğu konusunda bir şey söylememektedir. Ona göre Timur’un ilk evlilikleri ve kız kardeşlerinin yaptığı evlilikler onun soyunun  sıradan bir kökene bağlanmadığını göstermektedir. 

 

Prof. Dr. Ahmet Taşağıl, Barlas'ların Karluklara Orta Göktürklere dayandığını belirtmiştir. Prof. Dr. Hayrunisa Alan da Timur ve Cengiz’in uzak atalarının bir olduğunu belirtmektedir.Ancak, o da İsmail Aka gibi Timur’un Türk ve Moğol olduğu konusunda bir şey dememektedir.

 

Jean-Paul Roux  Timur'un Türkleşmiş bir Moğol olduğunu ileri sürmektedir.  Hüseyin Nihal Atsız ise , ‘Emir Timur Hakkında’ adlı makalesinde: ''Aksak Temir Bek’in bir Barlas gibi olması ve Barlasların Moğol uruğu sayılmasında Temir’in Türklüğüne engel değildir. Ruslar tarafından Temir’in mezarını açmak suretiyle yapılan incelemeler onun da uzun boylu ve beyaz tenli olduğunu ortaya koymuştur ki eski Arap ve Fars edebiyatlarındaki Türk tavsifine tamamen uygundur.  Üstelik Temir’in anadili de Türkçe’dir. '' demiştir. 

 

Eski Kültür Bakanımız Namık Kemal Zeybek Bey ise, 'Timur’un atalarından birilerinin Moğol asıllı olması doğru olsa bile o Türk’tür. '  Nacizane şahsi kanaatimiz de bu yöndedir.