Empatinin önemi

Empati, karşısındakinin duygu ve düşüncelerini anlayabilmesini ve böylece duyarlı bir yaklaşım içinde olmasını sağlayan bir Duygusal Zeka becerisidir. Bu becerisini iyi kullanabilen kişiler bu anlamda, iyi bir dinleyici olmalarının yanı sıra, karşıdaki kişinin dile getirmediği duygularını da sezebilir, bakış açılarını kavrayabilir. Ayni zamanda empati, insanin farklı kültürden gelen insanlarla iyi geçinebilmesini sağlar.

Bizim duygularımızı duyarlı bir şekilde dikkate alan ve bizim olumlu davranabilmemizi sağlayan insanların varlığı bizi mutlu eder, yokluğu ise üzer. Başarılı ve verimli ilişkiler kurabilen bir öğretmen, bir yönetici, eş ve ebeveyn kısacası insan olarak hayatın her alaninda kurduğumuz diyalogların verimli birer alış verişe dönüşmesini sağlayan, problemlerimizi çözülür kılan ve sihirli bir fark yaratan sır, hep bu anlayış dolu yaklaşım tarzı olmuştur. Işte, bu yaklaşım tarzı empati’nin özünü oluşturur. Bu tarzdan uzaklaşan ilişkilerde korku, öfke, uyumsuzluk, tutku eksikliği, neşesizlik, en önemlisi verimsizlik hakim olmaya başlar.

Empati kurabilmemiz için gerekli olan üç beceri:

1-Empati kuracak kişi kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır.
2-Empati kurmuş sayılmamız için karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlamamız gereklidir.
3-Empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın karşıdaki kişiye doğru olarak iletilmemesi durumunda empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız.

Empati icin, yüz ifadesini, beden dilini kullanarak onun anlaşıldığını göstermek ve sözlü olarak onu anladığınızı ifade etmek gereklidir. fakat en etkili yol bu ikisini birlikte kullanmaktır.

Düşünce ve duygularımızı karşımızdakine doğru ve açık bir şekilde anlatamıyorsak, bu durum başka insanların duygularını kendi duygularımız gibi benimseyip herkesi hoşnut etmeye çalışmak anlamına gelir ki bu durum bir kabusu andırır ve hareket özgürlüğümüzü kısıtlar.

Empati çoğu kez “sempati” ile karıştırılmaktadır. Aslında bu iki kavram birbirinden çok farklıdır. Karşımızdaki kişiye sempati duyuyorsak, onun hissettiği duyguların aynılarını hissederiz ve karşımızdaki kişinin ne düşündüğü ve hissettiğiyle ilgilidir, örneğin ” Ehliyet almana sevindim”, “Esinin rahatsizligina üzüldüm” gibi “ben” ve “benim” vurgusunu hissettiren kendi yorumumuzu ortaya koyarız. Empatik yaklaşım, karşıdaki kişinin duygu ve düşüncelerini koşulsuz olarak kabul etmek anlamına gelmez. Bu anlamda “empati kurmak” karşındakini anlamak ve anladığın şeye saygı duyma sürecidir.

Empati kuran kişiler diğer insanlarla daha çok yardımlaşır ve bu yüzden de çevreleri tarafından daha çok sevilirler, ne zaman ve ne kadar konuşmaları gerektiğini, ne zaman geri çekilip, ne zaman hamle yapabileceklerini iyi bilirler ve sonuç her iki tarafında yararına olur. Empatik yaklasan insanlar, olayları ve insanları okur, sağlam veriler toplar, önemli detayları fark ederek hareketlerini uyarlar ve böylece maksimum etki yaratabilirler, ayni zamanda farklı insanlar karşısında ne tür strateji ve taktikler kullanabileceklerini bilirler ve bu yüzden özellikle iş ilişkilerinde başarılı olurlar.

Empati becerinizi geliştirmek için iyi bir dinleyici olun ve sadece cevap vermek için değil, anlamak için dinleyin, anladığınıza emin olmak için sorular sorun. Muhatabinizi bütün duyularınızla dinleyin. Beden dili ve ses tonlarından iletişim halinde olduğunuz insanların duygularını okumayı deneyin ve farkettiğiniz duyguya neyin sebep olabileceğini anlamaya çalışın. Karşınızdaki kişinin beyninin icine girmeyi ve dünyayı onun gözleriyle görmeyi deneyin. Ayni zamanda muhatabinizin duygu ve düşüncelerine saygıduyun. Muhatabinizin beden diliyle ortaya koydugu duygular ile, sözlü olarak ifade ettikleri arasındaki uyuşmazlıkları fark etmeye çalışın.

Bir hikaye:
Kınalı bir serçe varmış. Gök gürlediği zamanlar tir tir titreyerek yere yatar, gök yıkılmasın diye de ayaklarını havaya kaldırırmış. Bir yandan da "korkumdan kırk kantar yağım eridi" dermiş. Birgün birisi demiş ki "sen kendin beş dirhem gelmezsin; nerden oluyor da kırk kantar yağın eriyor? "Bunun üzerine serçe şu cevabı vermiş; herkesin kendine göre dirhemi, kantarı var; sen ne anlarsın" demis.

Yukarıdaki hikayede verilmek istenen mesaj şudur: Her insanın ve her canlının olaylara farkli bir bakış açısı vardır. Dışardan baktığımızda bunu göremeyiz ve bu yüzden de onun bazı davranışlarına anlam veremeyiz. Kendimizi karşıdakinin yerine koyup olaylara onun gözüyle bakabilirsek, ancak bu durumda onun duygularını ve düşüncelerini anlayabiliriz, boylece, muhatabımızın davranışlarına anlam vermemiz mümkün olur.

Düşüncelerinize, dikkat edin davranışınız olur. Davranışınıza dikkat edin alışkanlıklarınız olur. Alışkanlıklarınıza dikkat edin karakteriniz olur. Karakterinize dikkat edin kaderiniz olur.

Selamlar,

Mustafa Ucman