Fedakar Nahçıvan Türkleri Hocalı’yı da işgalden kurtarmaya çalışmışlar ama...

Rauf Aliyev

Azerbaycan Devlet Haber Ajansı’nın (AzerTAc) Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ndeki Büro Başkanı

Azerbaycan Cumhuriyeti’ne bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nde  25 Şubat’ta çok önemli bilimsel konferans yapıldı. Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi’nin Nahçıvan Bölmesi’nde (Şübesinde) “Hocalı faciası: insanlığa karşı yönelmiş suç” konulu bilimsel konferansta çok değerli konuşmalar yapıldı.

Öncelikle Hocalı şehitlerinin anısı bir dakikalık saygı duruşuyla anıldı.

Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi’nin Nahçıvan Bölmesi’nin Başkanı,  Akademik (ordinarius professor)  İsmayıl Hacıyev şöyle konuştu;

Ermeniler bugün guya 1915’te soykırıma uğradıklarını her addımda dile getiriyorlar. Oysa, tarihte böyle bişey olmamış. Çünkü bu konuda ermenilerin hiçbir kanıtı yok. Ama onlar 1992 yılında Hocalı da soykırımı yapmışlar. Bununla ilgili bir çok sayda kanıtlar, resimler, görüntüler, şahitler, gereken belgeler var…

Ermeni cellatları bu katliamı eski Sovyet ordusunun Hankenti’nde bulunan 366. motorlu alayının yardımı ile yapmışlar. 26 Şubat 1992 yılında gece Hocalı’nın sivil Azerbaycanlı nüfusu tarihte eşi benzeri olmayan katliama maruz kalmış. Bir gecede 613 kişi katledilmiş, 1275 kişi rehin alınmış. Katledilenlerin 63’ü çocuk, 106’sı kadın, 70’i ihtiyar ve ahıllardı…

Olayın tanığı olan yabancı gazeteciler de ermenilerin Hocalı’da yaptıkları katliamları faşistlerin sivil halklara yaptıklarıyla aynı olduğunu söylüyorlardı. Ermeniler bebeğe, çocuğa, kadına, hastaya, ihtiyara aman vermediler, onları korkunç işkencelerle katlettiler. insanların meyitlerine bile hakaretler ettiler. Hocalıların tek suçuysa Türk olmalarıydı...

Konferansda konuşma yapan Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Nahçıvan Bölmesi’nin değerli bilim adamları Yaşar Rahimov’un, Hacı Kadir Kadirzade’nin, Emin Şıhaliyev’in ve özellikle Zeynep Kuliyeva’nın  konuşmalarında çok önemli bir konu dikkatimi çekti.

İşte konuşmalardan satırbaşları;

1990’lı yılların başlarında tüm Azerbaycan halkı gibi Hocalı sakinleri de Ulu Önder Haydar Aliyev’den onları zor durumdan kurtarmasını sabırsızlıkla bekliyorlardı.

Evet, Azerbaycan’ın Yukarı Karabağ’dakı Hocalı kenti dörtbir tarafdan Rus ve Ermeni silahlıları tarafından sarılmışlardı. Savunmak için silah, askeri güç bile yoktu veya çok azdı.  İnsanların katledilmesi an meselesi idi. Ermeniler Hocalı Türklerini acımadan katletmek niyyetindeydiler.

Böyle zor bir zamanda  30 Eylül 1991 yılında Hocalı kentinin valisi Elman Memmedov Azerbaycan’a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne gelerek büyük Türk Oğlu Haydar Aliyev’e durumu aktardı. Ondan ülkedeki siyasi nüfuzunu kullanarak Hocalı’ya yardım etmesini istedi.

Aynı dönemde Büyük Önder Haydar Aliyev ağır abluka durumunda olan, aslında dünyadan tecrit edilen, işgal tehlikesi ile yaşayan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nin,  Türk yurdunun işgaldan kurtuluşu için gerekeni yapmaya çalışıyordu. Nahçıvan ermeni rus çetelerine karşı yalnız, tekbaşına savaş veriyordu. Buna rağmen, Naxçıvanlılar Hocalı’ya da destek olmaya çalıştılar. Ama Hocalı yinede işgal edildi, ermeniler Hocalı Türklerinin soykırımını yaptılar.

Söylendiği gibi, Nahçıvan halkının fedakarlığı sadece Türk yurdu olan Nahçıvan’ı korumakla kalmıyor, onlar Azerbaycan’ın her bir karışı uğruna canlarından geçmişler. Bugün Nahçıvan'da çok sayıda şehit mezarları var. Naxçıvanlılar Karabağ savaşında şehit olan Azerbaycan'ın Milli Kahramanı Seyavuş Hasanov’la, Afet Hacıyev’le, İntikam Rüstemov’la ve onlarla diğer kahraman Vatan evlatlarıyla gurur duyuyor.

Konferansta Hocalı Soykırımı gerçeklerini yansıtan fotoğraflar ve belgelerden oluşan slaytlar gösterildi.