Hazreti Mevlana' ya dair

Mutasavvıf şairlerimizden Hz. Mevlana ( D. 30 Eylül 1207-  Ö. 17 Aralık 1273 )’te Konya’da vefat etmiştir. Mevlana adı: “ efendimiz, başkanımız “ anlamındadır. Eserlerini farsça ve Türkçe ile kaleme almıştır. Bundan dolayı İranlılar Hazreti Mevlana ‘ya sahip çıkmaktadır. Aslında Mevlana özbe öz Türk’tür. En büyük eseri mesnevisidir 6 ciltten ibaret olup 26 bin beyitten meydana gelmiştir.

Hz. Mevlana, düşünce ve edebiyat tarihimizin gurur ve övünç kaynağıdır. Dünyanın en büyük şair ve düşünürlerindendir. Mevlana Celaleddin- i Rumi, her yıl Aralık ayında Konya’da büyük törenlerle anılmaktadır. Onun hakkında bilim adamları ve akademisyenler yerli ve yabancı düşünürler, Mevlana’yı yakından tanıyanlar bu anma günlerinde hayatı  ve eserleri, düşünceleri bağlamında çeşitli bildiriler sunmaktadırlar.

Türkçe- Farsça karışık şiirleri ve özgün sözleri farklı bir dilde tercüme edilmektedir. Eserlerinin tümünü onu yakından araştıran ve tanıyan ünlü bilim adamı Abdulbaki Gölpınarlı Bize Mevlana’nın tüm eserleriyle sade bir Türkçe ile yazıp Türk edebiyatına kazandırmışlardır.  Eserleri dünyanın pek çok dillerine çevrilmiştir.

Değerli araştırmacı ve yazar Abdulbaki Gölpınarlı Hz. Mevlana için şunları yazıyor:  "  Tasavvufi şiir yazan pek çoktur.  Doğu’da Muhammed İkbal, Batı’da Eliot gibi bu şiirin modern temsilcilerinin peşinde genç şair orduları görüyoruz. Fakat bunlardan hiçbiri Mevlaena kadar tam, katıksız ve gerçek bir aşkla yalnız tasavvufi değil, tasavvufunda şiirini yazmamıştır.

Ancak Mevlana bunu en iyi bir şekilde yazmaya başarmıştır, Allah’a doğru kartal kanatlarını açan ve uçan Mevlana yalnız mezhepleri değil, bütün dinleri birleştiren büyük Tanrı aşkının en samimi temsilcisi olmuştur. "  Hz.Mevlana'nın eserlerinin özünde: İnsanlık, insan sevgisi, aşk,sevgi ve barış, hoşgörülü, adaletli,.erdemli ve vefalı olmayı tavsiye eder. Kinden ve nefretten uzak durmamızı öğütler. Konyalı hemşerisi değerli araştırmacı yazar şair Feyzi Halıcı  Hz.Mevlana için şunları yazıyor:  "

"Mesnevi çağının madde ve mana ilminin bir müjde çiçeği. Okundukça kana kana doyulmayan bir bengi-su. Denizleri ve zamanları dalgalandıran bir gönül rüzgarı. Sınırsız ve sonrasız bir aşk serenadı.  Tarif edilemeyen ismi konulamayan, duyanla, duyulanı, erenle erdireni bir ateş potada nur haline getiren,nur kılan bir aşk hikayesi. Mananın ve maddenin tarifinde Mevlana, eşyaya yeni boyutlar çizer. yeni duyarlıklarla yeni olayları çözümler. Zümrüdü Anka misali Kaf Dağlarına yelken açar. O bir mutlak aşkla değer kazanır. İşte Mesnevi'den  Mevlanayı dinleyelim :

" Bir can var, canında o canı ara,

Beden dağındaki gizli mücevheri ara,

Ey yürüyüp giden dost, bütün gücünle ara,

Ama dışarda değil, aradığını kendi içinde ara" ...(  1 )

Aramızda ayrılışının 739. yılında saygıyla ve rahmetle anıyor yazımı Hazreti Mevlana’nın güzel ve manidar sözlerinden seçtiklerimden bir demet güzel sözlerinden sizlerle burada paylaşmak istiyorum:  

Diken güle sığındı da ateşten kurtuldu

Tuzağa saçtığın taneler cömertlik sayılmaz ki…

Nice elbiseler gördüm, içinde adam yok,

Nice adamlar gördüm üstünde elbise yok.

Kusursuz dost arayan dostsuz kalır

Bir şeyi bulunmadığı yerde aramak, aramamak demektir.

Kimde bir güzellik varsa, bilsin ki ödünçtür

Dost olur zannınca her insan bana,

Sırlarım gel gör ki meçhuldür ona.

İnsana, aradığı şeye bakarak değer biçilir.

Maşrabamız küçükse deryayı suçlamaya

Hakkımız olmaz.

Pişmişin halinden hiç anlar mı ham?

Sözü kısa kesmek lazım vesselam

Sevgide güneş gibi ol

Dostluk ve kardeşlikte Akar su gibi ol ,

Hataları örtmede gece gibi ol,

Tevazuda toprak gibi ol,

Öfkede ölü gibi ol,

Her ne olursan ol,

Ya olduğun gibi görün, ya da  göründüğün gibi ol...( 2  )

Hazreti MEVLANA

1 - Mevlana Hakkında Bildiri, Feyzi HALICI, 26 Bilim adamının  Mevlana Üzerine yapılan

     Araştırmalardan.

2- Geniş bilgi için: Resimli  ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları

Ansiklopedisi / İhsan Işık Cilt: 6. Ankara 2006.s. 2491.