İletişim ve Ahlak

Bazı insanlar faziletlerini, insanî duyarlılıklarını yeni statülerini devrederler. Dün sizinle çok yakın konuşan birisinin bugün mesafeli davranmaya çalıştığını görürsünüz. Çünkü o artık "bir şey" olmuştur ve sizinle nasıl konuşacağına o "bir şeye" sorarak karar verir. Ona, ondan büyük "bir şey" miş gibi davranarak konuşursanız sizi dinlediğini fark edersiniz. İnsanlığı güç alabilecek kadar büyük görmeyenlerin başka şeyleden güç almak istediklerine hep rastlarız.
Bilge der ki: "Emri altındakilere bağırıp çağıran, türlü zulümler yapan bir adam kendisini 'öfkeme hâkim olamıyorum' diyerek savunur. Fakat onu kendisinin emir aldığı kişilere karşı bağırıp çağırırken göremezsiniz. Zayıf olan karşısında kontröl edilemeyen o öfke bir bakarsınız ki güçlü olan karşısında rahatça kontrol ediliyor."
İletişim konusunda temel ihtiyaç ahlaktır. "Kim olursa olsun bana bir şey anlatma ihtiyacı içindeki adamı can kulağı ile dinlerim" terbiyesi bu yönüyle iletişimi doğallaştırır. Artık orada bir senaryo ve kurguya ihtiyacımız yoktur.
İletişim kalitesi öncelikle insanlık kalitesi ile yükselir. Ahlakın bağlamadığı her şey çözülmeye mahkûmdur. Ahlakın olmadığı bir yerde kalite bir özlem olarak kalır. Ahlaksız her nere var ise, bir yerde mutlaka "Bende ahlak yok" diyecek, kendisini eleverecektir.
Önyargının tedavisi güç bir hasatlığa dönüşmüş olması, gittikçe güçlenen gizli kast sistemi, ahlakî çöküntü, çıkarların kutsallaştırılması, insanlığın nüktesini kaybetmesi iletişim bilgisinin önemini arttırmaktadır. İletişim konusunun büyük ilgi görmesinin, iletişim tekniklerinin bir ihtiyaç haline gelmesinin sebeplerinden biri de insandaki yıkımdır.
Hiç kimsenin hatta affetmediği, hataların insanı yok etmek için kullanıldığı bir çevrede söz ve eylemlerimizin hata olarak algılanmaması için dikkatli olmak zorundayızdır.
Etrafta daima hoşgörüyü esas alan büyükler yoksa yanlış anlaşılmamaya çalışacağız. Herhangi bir cümlemizi daha sonra "Sakın yanlış anlamayın, demek istediğim şuydu" diye ayrıca açıklama ihtiyacı duyacağız. Bugün yüzümüz asıksa kimsenin bir derdimiz olduğunu düşünmesini beklemeyeceğiz. "Kimseye küskün değilim, kimse alınmasın, bir derdim var" deme zorunda kalacağız.
Trafik polislerinin "trafik suçlularını" uygun gördükleri bir yerde öldürünceye kadar dövdükleri bir ülkede "Trafik Polisi ile İletişim" kitabının büyük ilgi göreceği muhakkaktır. Elbette iletişim ahlaktan ayrı düşünülemez. Ahlakî başarısızlık iletişim başarısı olarak gösterilemez.
Çocuk, amcanın ne kadar şişko olduğunu söyleyiverir. Onu uyarırsınız sözünde ısrar eder, "Hayır, şişko" der; sözünün arkasındadırç Biz bir insana çok şişmanladığını ya da çok şişman olduğunu nerede, nasıl, ne zaman söyleyeceğimizi veya bunu söylemenin gerekli olup olmadığını anlamayı öğreniriz. Bu "iletişim tekniği" dir. Ama çok şişman bir adama ne kadar zayıf olduğunu söylemek iletişim başarısı değil, ahlak'i başarısızlıktır.