Immanuel Kant’ın Kavram Bilgisi

Algılarımız ile bilemediğimiz karamlar nötrdür. Yani Kant’ın belirtmek istediği gibi, dünya üzerinde ya da evrenin herhangi bir yerinde algılarımız ile deneyleyebildiğimiz kavramların dışında kalan şeyler aslında bizim paradigmamızın uzanamadığı, doğruluğu ya da yanlışlığı kanıtlanamayacağıdır. Dolayısıyla bu kavramlar Kant’a göre herhangi bir şekilde doğru ya da yanlışı teşkil etmemektedir.

Kavram yalın kendi ile ilişki olarak saltık belirlenmişliktir; ama kendi ile ilişki olarak o denli de yalın bir özdeşliktir. Ama belirliliğin bu kendi ile ilişkisi eşit ölçüde belirliliğin olumsuzlanmasıdır, ve Kavram bu kendi ile özdeşlik olarak evrensel olandır. Ama bu özdeşlik olumsuzluk belirlenimini de taşır; kendi ile ilişki olan belirliliğin olumsuzlanmasıdr; böyle olarak Kavram bireysel ya da tekil olandır.

Kant Kavramların diyalektik bağıntısını görmesine karşın bu ilişkinin doğası üzerine düşünmeden geçer ve çelişki olarak gördüğü şeyi kavramın gerçeği ve bilginin olanağı olarak değil, ama yalnızca usun güçsüzlüğünün bir anlatımı olarak alır. Bu birliği kavramın içeriği bağlamında da görmez, çünkü kavramın bilgi üretici olmasını onun ancak duyusal sezgiden gelen ıvır zıvır görgül içerik tarafından doldurulması koşuluna bağlar.

Varlık, Öz ve Kavram alanları Tinin biçimlerinin temel tasarını ve iç yalın çerçevesini oluşturur. Sezen ve ayrıca duyusal bilinç olarak Tin dolaysız varlık biçimindedir. Düşünen ve algılayan olarak Tin varlıktan Öz ya da Derin-Düşünme evresine yükselmiştir. Ama bu biçimler Mantık Bilimini ilgilendirmezler, tıpkı mantıksal kategorilerin Doğada aldıkları biçimlerin -Uzay ve Zamanın- ve sonra -Uzay ve Zamanın- örgensel-olmayan doğa olarak ve örgensel doğa olarak bir içerik ile kendilerini doldurmalarının da bu bilimi ilgilendirmemesi gibi.

Kavramların olmadığı bir dünya ise tamamıyla kaosa dönüşmüş bir gezegen olacaktır. Algılarımızı kategori olmadan kullandığımız zaman sıkıntılara düşeceğimizdir Kant’ın görüşü… Burada tamamıyla bilgi kargaşası yaşayacağımız anlamına gelmektedir bu görüş…

Rüzgar Yılmaz