İnternet manifestosu-2

İişte ilk bölümünu "İnternet Manifestosu-1" (1) adlı yazımın ekinde, Milliyet Blog'da yayınladığım 17 maddelik bildirgenin yada MANİFESTONUN(4) son 9 maddesi:

9. İNTERNET SİYASİ SÖYLEM İÇİN YENİ BİR MEKANDIR.

Demokrasi katılım ve bilgiye erişim özgürlüğü ile büyür. Siyasi tartışmanın geleneksel medyadan İnternete aktarılması ve halkın etkin katılımı ile bu tartışmayı genişletmek bir gazetecilik yeni görevlerden biridir.

10. BUGÜN BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ, DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ ANLAMINA GELİR.

Alman Anayasasının 5. maddesi meslekler veya geleneksel iş modelleri için koruyucu haklar ihtiva etmez. İnternet amatör ve profesyonel arasındaki teknolojik sınırları geçersiz kılar. Bu nedenle basın özgürlüğü ayrıcalığı gazetecilik görevlerin yerine getirilmesine katkıda bulunabilecek herkes için geçerli olmalıdır. Nitelik açısından, ücretli ve ücretsiz gazetecilik arasında bir ayrım yapılmamalı, ama iyi ve kötü gazetecilik arasında yapılmalıdır.

11. ÇOK FAZLA BİLGİ DİYE BİR ŞEY YOKTUR!

Bir zamanlar, kilise gibi kurumlar kişisel farkındalık yerine güce öncelik verdi ve tipo matbaa makinası bulunduğunda denetimsiz bilgi akışına karşı uyardı. Diğer taraftan, Broşürcüler, ansiklepodiciler, ve gazeteciler daha fazla bilginin daha fazla özgürlüğe yol açtığını, hem birey hem de bütün olarak toplum için, gösterdi . Bu önerme bu güm içinde geçerli.

12. GELENEK BİR İŞ MODELİ DEĞİLDİR.

Gazetecilik içeriği ile internet üzerinden para kazanılabilir. Zaten, bunun birçok örneği bu gün var. Ancak, şiddetli rekabet nedeniyle, iş modelleri internetin yapısına uyarlanmalıdır. Kimse bu hayati uyarlama sürecinden statükoyu korumaya yönelik politikalarla kaçınmaya çalışmasın. Gazetecilik açık rekabetle net üzerinden iyi finansal çözümler bulmalı, ve cesaretle bu çözümlerin çok boyutlu uygulamlarına yatırım yapmalıdır.

13. COPYRİGHT İNTERNET ÜZERİNDEN BİR SİVİL GÖREV HALİNE GELİR.

Copyright İnternetde enformasyonun düzenlenmesinde merkezi bir köşe taşıdır. Yaratıcıların kendi içeriklerinin dağıtımının türü ve kapsamı üzerinde karar hakkı internet üzerinde de geçerlidir. Aynı zamanda, telif hakkı eski tedarik mekanizmaları korumak ve yeni dağıtım modelleri ya da lisans yapılarını sokmamak için kullanılamaz. Mülkiyet yükümlülükleri kapsamaktadır.

14. İNTERNETDE ÇOK PARA VARDIR.

Gazetecilik çevrimiçi hizmetleri reklam yoluyla finanse eder. Bir okuyucu, izleyici ya da dinleyicinin zaman değerlidir. Gazetecilik sektöründe, bu ilişki her zaman finansman temel bir ilkesi olmuştur. Gazeticilik açısından geçerli yeni finans modelleri bulunmalı ve test edilmelidir.

15. İNTERNETDE OLAN İNTERNETDE KALIR.

İnternet gazeteciliği yeni bir niteliksel düzeye kaldırıyor. Online, metin, ses ve görüntüleri artık geçici olmak zorunda değil. Onlara yeniden erişilebilir, böylece çağdaş tarihin bir arşiv binası oluşabilir. Gazetecilik, bilginin gelişmesi, yorumlanması ve hataları göz önüne almalı, yani, oluşan kendi hatalarını kabul etmeli ve şeffaf bir şekilde onları düzeltmeli.

16. KALİTE EN ÖNEMLİ NİTELİK OLMAYA DEVAM EDİYOR.

İnternet ortaya düzgün ürünler de çıkartır. Sadece güvenilir, seçkin ve olağanüstü olanlar uzun vadede sürekli izlenecektir. Kullanıcıların talepleri artmıştır. Gazetecilik bunları yerine getirmeli ve sık sık güncellediği ilkelerine bağlı kalmalıdır.

17. HERKES İÇİN

Web, 20. yüzyıl kitle iletişim araçlarından üstün bir toplumsal değişim altyapısı oluşturur. Şüphe halinde, "Vikipedia kuşağı", kaynağın güvenirliğini belirlemek, haberi geriye gidip orijinalkaynağında izleme, araştırma, denetleme ve değerlendirmek yeteneğine - tek başına veya bir grup olarak sahiptir. Bunu küçük gören ve bu becerilere saygı göstermeye istekli olmayan gazeteciler internet kullanıcıları tarafından ciddiye alınmaz. Çok haklılar. İnternet eskiden alıcı olarak bilinenlerle, okuyucu, dinleyici ve izleyiciler, doğrudan iletişim ve onların bilgilerinden yararlanmayı sağlar. "Herşeyi bilen" gazeteci değil, ama o kim iletişim kuran ve araştıran gazeteciye talep var.

(*) Orijinali:
http://www.internet-manifest.de/
http://www.internet-manifesto.org/
Fransızca, İtalya, İspanyolca, Rusça, japonca vs'i var.

Dipnotlar_________:

(1) Murat SEVGİ "İnternet Manifestosu-1", http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=202823,
12 EYLÜL 2009

(2) Murat SEVGİ, "Bloglar gazeteleri döver (mi?)", http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=192271,
18 TEMMUZ 2009

(3) Murat SEVGİ, "E-'den M-'ye", http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=119310,
11 TEMMUZ 2008

(4) "İnternet Manifestosu", http://www.internet-manifest.de/, 07 Eylül 2009
http://www.internet-manifesto.org/
Fransızca, İtalya, İspanyolca, Rusça, japonca vs'i var.