İskan sorun, sormazsanız sonra iskan size sorun...

İskan belgesi diğer adıyla yapı kullanma izin belgesi, yapının kullanılabilirliğine dair tüm fenni ve teknik yeterliliklere sahip olduğu anlamına gelen bir belgedir.  Bir anlamda gayrimenkulün tüm onaylı projelerine, gerekli yasa ve yönetmeliklere göre yapıldığını tescilleyen bir ruhsattır. Bu derece önemli bir işlevi olmasına rağmen son yıllara kadar iskan ruhsatının gerekliliği üzerinde pek durulmamış, bu belgenin alımına yönelik zorlayıcı, alınmaması durumuna yönelik caydırıcı uygulamalar tatbik edilememiştir.  Zira sektörün arz talep döngüsü, bırakın iskansız yapıları tapusuz gayrimenkullerin dahi el değişimine cevaz verecek genişlikte olduğu için bu konu da uzun yıllar arada kaynayıp gitmiştir.

Ancak geçtiğimiz yıllarda İSKİ ve Elektrik İdaresi gibi kurumların şantiye sayaçlarından daimi konut veya dükkan sayaçlarına geçiş için yapının iskan belgesinin de ibraz edilmesini istemeleri ve bu konudaki kararlı tutumları ortalığı karıştırdı. Bilindiği üzere yapının inşaat aşamasındaki elektrik ve su ihtiyaçlarının karşılanması için “şantiye” kullanımı tarifesiyle yaptırılan abonmanlıklar, inşaat bittikten sonra yerini bağımsız bölüm aboneliklerine bırakır. Yani abonelik sözleşmeleri konut veya ticari kullanım olarak her bir bağımsız bölüm (daire, dükkan, ofis vs) için ayrı ayrı tanzim edilir. İşte tam bu aşamada talep edilen iskan belgesi yapı sahibi veya müteahhiti iskan konusunda harekete geçmeye zorladı. Hatta o güne değin böyle bir belgenin varlığından dahi haberdar olmayan konut müşterisi faturalarını normalden birkaç kat daha pahalı olan şantiye tarifesiyle ödemeye başlayınca “iskan ne zaman alınacak?” sorusunu sıkça sormaya başladı. Tabi bu uygulamanın getirisi belediyelere yapılan iskan başvurularında çok ciddi bir artış olarak gözlenirken daha da önemlisi tüketici veya gayrimenkul müşterisi nazarında iskanlı ve iskansız yapı ayrımı konusunda bir bilinçlenme yaşanmasıdır.  Keza yukarıda belirttiğim üzere bir yapının,  yapı kullanma izin belgesine sahip olması ismi üzerinde o yapının teknik yapı ve sağlıklı yaşam kriterleri dahilinde insan kullanımına müsait olduğunu gösterir. Bununla birlikte fiziken tamamlanmış yapının kağıt üzerinde de bitmiş olduğunun ilanıdır. Çünkü İskan için sigortadan ilişik kesme, yapı denetim kuruluşundan iş bitirme, belediyeden tüm vize ve muvafakatlerin alınması, vergi dairesine harçların yatırılması gerekir ki bunlar da inşaatın resmiyette sona gelindiği anlamına gelen uygulamalardır. Sonrasında kalan tek işlem iskanlı yapının kat mülkiyetine geçişinin sağlanmasıdır ki iskan bürokrasisini aştıktan sonra bu iş çok ta zahmeti olmayacaktır. 

Görüldüğü üzere iskan yapının ehliyetidir. Dolayısıyla gayrimenkul alırken sonrasında tatsız sürprizler yaşamamak adına fayansın deseni, duvarın rengi, ankastrenin modelini sorarken iskanı sormayı da ihmal etmeyin!..

İskan sorun, sormazsanız sonra iskan size sorun...