Kadınlarda kısırlık nedenleri

Tüplerin hasarlı veya tıkalı olması

Kadınlarda kısırlık nedenlerinin en önemlilerinden birisi tüplerin tıkalı olmasıdır.Tüplerde oluşan tıkanıklık sperm ile yumurtanın birleşmesini engelleyerek döllenmenin ve gebeliğin gerçekleşmemesini sağlar. Tüplerde oluşan sorun, enfeksiyon hastalıkları ya da endometriozis ve cerrahi bir işlem sonucu karın içinde oluşan yapışıklıklar nedeni ile oluşabilir. Tüplerin tıkalı olmasının en büyük sebebi ise cinsel yollarla bulaşan enfeksiyonlardır. Küçük yaşlarda verem mikrobu alan kişilerin de tüplerinde dönüşü olmayan hasarlar oluşabilir. Tüpler de yüksek hasarlar bulunan kadınlar da gebe kalma olasılığı neredeyse imkânsızdır. Fakat tüp bebek tedavisi ile hamile kalma oranları oldukça yüksektir.

Yumurtlama bozuklukları

Kadınlarda kısırlık nedenlerinden bir diğeri yumurtlama bozukluğudur.Yumurtlama bozukluğu kadınlarda en çok rastlanılan kısırlık nedenidir. Yumurtlama bozukluğu, yumurtlamanın hiç gerçekleşmemesi veya düzensiz ve çok az oranda olmasıdır. Kadınlarda adet düzensizliği ya da adet görmeme durumu yumurtlama bozukluğunun göstergesidir. Fakat adeti düzenli olan bir kişide de yumurtlama bozukluğu olabilir. Yumurtlama bozukluğu üç şekilde görülür.

Polikistik over sendromu,

Beyin sapında bulunan süt hormonunun normal düzeyinden fazla salgılanması,

Yumurta üretimini sağlayan hormonların eksikliği nedeni ile beyin sapından salgılanamaması.

Endometriozis

Kadınlarda kısırlık nedenlerinden biride rahim içini tamamlayan dokunun rahim dışında oluşmasıdır. Endometriozis aynı rahim içini tamamlayan dokular gibi hormonlara karşı duyarlıdır ve adet zamanı kanar. Karın içinde gerçekleşen kanamalar ilerleyen zamanlarda yapışıklık ve iltihap bezleri oluşumuna neden olur. Bu durum kistlere de neden olur. Oluşan kistlere ise endometrioma denir. Bu tür hastalıklarla karşı karşıya kalan kadınların çocuk sahibi olmaları için tedavi görmeleri gerekir. Çocuk sahibi olmak için doktora başvuran kadınların %25 gibi bir oranında endometriozise rastlanılır. Endemetriozis östrojenhormonuna bağlı gelişen bir kısırlık nedenidir.

Görülme sıklığı ve yerleri

En sık  yumurtalıklar da oluşur.

Kadınlarda kısırlık nedenlerinden biri olan çikolata kistleri hastaların % 75 oranında etkilidir. Hastalığa neden olan yerler ise, rahim ağzı, tüpler, mesane, vajinadır. Ayrıca, zor ve dikişli doğum yapan kadınlar da doğum sırasında açılan kesiler de de oluşabilir.

Oluşum nedeni

Oluşma sebebi kesin olarak açıklanamaz. Geri akım menstrüasyon olarak tanımlanır. Bu tanıma göre adet kanının tüplerden karın boşluğuna geçmesi ile bazı dokuların karın boşluğuna yerleşerek canlılıklarını o bölgede koruma durumudur.

Belirti ve bulguları

Endometriozis olan kişiler de en çok görülen sorun adet döneminin aşırı ağrılı geçmesidir. Aşırı gelişen ağrının nedeni ise endometriozis odalarında salgılanan maddelerin rahimde yol açtığı kramplar ve kasılmalardır. Cinsel ilişki esnasında da ağrı ve kasılmalara sebep olabilir. Endometriozis hastalığında her zaman kanama bozukluğu görülmez. Ancak adet öncesi kahverengi lekelenmeler meydana gelebilir.

Alerjik nedenler

Alerjik nedenlerin kısırlık sebebi olmasıyla beraber tanısı ve tedavisi de oldukça güçtür.

Rahim ağzı problemler

Rahim ağzında oluşan yapısal, enfeksiyona bağlı ya da bölgede salgılanan mukus kadınlarda kısırlığa sebep olabilir. Polip ve benzer tümörler bir de bu bölgede gerçekleşmiş cerrahi işlemler de kadınlarda kısırlığa sebep olabilir.

Prof. Dr. Bülent Tıraş

http://www.tupbebekailesi.com