Kimler oruç tutmamalı?

Oruç beden ile yapılan, İslam ile şereflenmiş, akıllı, baliğ olmuş (çocukluktan çıkıp erkeklik ve kadınlık çağına girmiş), sağlıklı ve mukim olanlara farz bir ibadettir. Bütün ilmihal kitaplarında da yazdığı gibi şartlardan biri sağlıklı olmaktır, hasta olanlara hastalıkları süresince oruç ibadeti farz değildir

Yine hepimizin de bildiği gibi İslâmiyet kolaylıklar dinidir. Yani İslâm'da insanlara yapamayacakları veya yaparken zorluk çekecekleri işler yüklenmemiştir. Kur'ân-ı Kerîm'de İslâm'ın kolaylık prensipleri şu şekilde ifade edilir:
"Allah, insanı ancak gücünün yeteceği işle mükellef tutar..."(el-Bakara, 285)
"Rabbimiz, bize gücümüzün yetmeyeceği şeyi taşıtma..."(el-Bakara, 285).
"Allah, sizin için kolaylık göstermek diler, zorluk çıkarmak istemez..."(el-Bakara, 185).

Bu yıl ve Allah nasip ederse bundan sonraki yıllarda 10 ar gün erken geldiği için artık Ramazan orucunu yaz aylarında tutacağız. Yani günlerin çok sıcak olduğu, terleme ve solunumla su kaybettiğimiz, suya ihtiyacımızın arttığı bir mevsimde.Aynı zamanda yaz ayları en uzun süreli gündüzlere sahiptir.Bu seneki orucumuzun ilk gününün imsak ile iftar arasındaki süresi 15 saati geçmektedir. Böyle uzun süreli açlık durumunun bazı hastalıkların olumsuz etkisini artırdığı ve bu süre içerisinde devamlı ilaç kullanması gerekli olanların zorlanacağı hepinizin malumudur. Buradan yola çıkarak her Ramazan öncesi hastalarımızın bizlere sormuş olduğu” hangi hastalık hallerinde oruç tutmamalıdır ?” sorusunun cevabını birlikte gözden geçireceğiz.

En başta da belirttiğim gibi, İslâm dini, hastalık, yolculuk ve kadınlarda oluşan bazı fizyolojik mazeretler (adet, gebelik, lohusalık, emzirme) haricinde sağlıklı kimselerin oruç tutmasını emrediyor. Bu durumda önce hastalık halini tarif etmek gerekiyor. En geçerli tarifiyle hastalık; beden veya zihinde meydana gelen, rahatsızlık, dert ve görev bozukluğuna yol açan belirli bir anormal duruma verilen isimdir. Yani insanın hayati fonksiyonlarının düzgün bir şekilde seyir etmemesi halidir. Hastalık, oldukça ciddi ve tedavi gerektiren bir durum olabileceği gibi basit bir rahatsızlık da olabilir. Bu ayırımı yapmayı , yani oruç tutup tutmaması gereken kimseleri ayırmayı İslâm alimleri “Tabib-i Müslim-i Hazık = Müslüman Mütehassıs Hekim”e bırakmıştır. Dolayısıyla rastgele bir kimseye danışarak oruç tutmamak Allah katında o şahsa manevi mesuliyet yükler.

Oruç tutmamayı gerektiren hastalıklar şöyle özetlenebilir:

1- Tedavisi mümkün olmayan ya da ciddi bir hastalık sebebiyle bir ameliyat geçirmiş ve mutlaka beslenmesi gereken hastalıklar,

· Bütün kanserli hastalar

· Ciddi ameliyat geçirmiş ya da dinlenme döneminde olanlar.

2- Devamlı ilaç kullanmayı gerektiren hastalıkları olanlar;

· Parkinson

· Alzheimer

· Epilepsi (sara)

· Ağır kalp, tansiyon

· Böbrek,

· Karaciğer hastaları,

· Şeker hastalığı olan kimseler.

3- Şiddetli ağrılı hastalıkları sebebiyle ilaç kullanması gereken kimseler,

· Ülser hastalığı (açlık ülser yapmaz ancak önceden oluşmuş ülser varsa artırır)

· İdrar yolları taşı

· ve diğer sancılı hastalıkları olanlar.

4- Mevcut bir hastalığın oruç sebebiyle daha da ağırlaşabileceği ya da sağlığın bozulacağından endişe edilen hastalıklar,

· Tüberküloz (verem) ve diğer ağır enfeksiyon hastalıkları olanlar,

5- Ya da yeni başlayıp tedavi edilmediği takdirde ilerlemesi mümkün olan

· grip, nezle

· ateşli hastalıklar

· zatürree

· ishal gibi ani hastalıklara yakalananlar,

6- Mükellef olmadıkları için

· Akıl hastaları,

7- Çok düşkün ve ihtiyarlar,

8- Hamile ve emziren kadınlar oruç tutamazlar.

Yukarıdaki hastalık gruplarından 2, 6 ve 7. gruplara giren hastalık ve hallerde kişiler şimdiki bilim şartlarına göre hiçbir zaman oruç tutamazlar. Diğerleri ise iyileşince doktora danışarak oruç tutabilir, kaza edebilirler. Tıp’ta geçerli olan “ hastalık yoktur, hasta vardır” kuralı gereği, bütün hastalıkların, seyir, şiddet, süre ve etkileri herkese göre değişebileceğinden, hastalığı olanların oruç tutmadan önce mutlaka bir hekime görünmeleri ve ona göre karar vermeleri gerekir.

Hepinize sağlıklı günler diler Ramazanınızı tebrik ederim…