KİNOA

Son dönemlerin en popüler besinlerinden birisi de şüphesiz kinoadır. Ülkemizde yeni yeni duyulmaya başlayan kinoa ABD’de yaklaşık 10 yıldır çok yaygın olarak tüketilmektedir. Hatta Birleşmiş Milletler tarafından 2013 yılı kinoa yılı olarak ilan edilmiştir. Kinoa, uygun olmayan iklim ve toprak koşullarına iyi adapte olabilmektedir. Hem bu özelliği sebebiyle hem de besleyici değeri ile kinoa bazı uzmanlara göre dünyadaki açlık sorununa çare olabilecek bitkilerden birisi konumundadır. Anavatanı oldukça soğuk ve yüksek platolara sahip Güney Amerika’nın And bölgesi olan kinoa, bu bölgede 7000 yıldan daha uzun süredir yetiştirilmektedir.

Görüntü bakımından tahıllara benzemekle birlikte aslında kinoa pseudo-cereal yani tahıl benzeri grubuna dahil edilmektedir. Tahıl benzeri grubunda olmasının sebebi ise gluten içermemesinden kaynaklıdır. Aynı şekilde karabuğday ve amarant da bu gruba dahil edilmektedir. Çölyak hastaları için iyi bir alternatiftir. Kinoanın besleyici yönü oldukça yüksektir. Protein içeriği ve kalitesi, yaygın olarak kullanılan diğer tahıllara oranla daha yüksek bulunmaktadır. Karbonhidrat içeriğinin çoğunluğunu ise nişasta oluşturmaktadır. Kinoada bulunan nişasta, diğer tahıllarda bulunan nişastalara göre yüksek jelatinizasyona sahiptir. Dirençli nişasta içeriği ise buğday ve çavdara göre daha düşüktür. Yağ içeriği diğer tahıllara göre daha yüksektir. Kinoada antioksidan özellikli E vitamininin daha fazla olması lipid oksidasyonunu önlemektedir. Aynı zamanda B vitaminlerini de yüksek oranda içermektedir. Kinoa kalsiyum, fosfor, magnezyum, potasyum gibi mineraller yönünden zengin iken sodyum yönünden fakirdir. Antibesinsel özellikleri de bulunmaktadır. Bunların başında fitik asit ve saponin içeriği gelmektedir. Ancak ısıl ve ıslatma işlemleri ile bu bileşenler inaktif hale gelebilmektedir. Aynı zamanda kabuk ayırma ve yıkama işlemleri ile de azaltılabilmektedir.

Kinoa Nasıl Kullanılır?

Kinoa 30-45 dk suda bekleterek kabuğunda bulunan saponin maddesinin azaltılması sağlanmaktadır. Bu işlem uygulanmadığı zaman saponin maddesi acı tat vermektedir. Akan soğuk su altında ovalanarak güzelce yıkanmalıdır. 1 ölçü kinoa için 2 ölçü sıvı kullanılmaktadır. Yaklaşık 15 dk pişirme yeterlidir.

Kinoanın kendine özgü bir aroması bulunmamaktadır. Baskın bir tat ve kokusu da yoktur. Bu nedenle birçok yemeğe uyum sağlayabilmektedir. Bulgur ve pirincin kullanıldığı yemeklerde kullanılabilmektedir. Ana yemeklerden atıştırmalıklara kadar birçok tarifte yer alabilmektedir. Birçok farklı kullanım alanı bulunmaktadır. Un haline getirilerek kullanılabilmektedir. Salatalara çimlendirilen kinoalar kinoa filizi olarak eklenebilmektedir. Aynı zamanda kinoa yaprakları da sebze yemeği olarak kullanılabilmektedir.