Mikrodalga fırınları kullanım kılavuzlarındaki kurallara göre kullanın..!

MİKRODALGA FIRIN KULLANIMI VE ÇOK ÖNEMLE, DİKKAT EDİLMESİ ZORUNLU HUSUSLAR

Değerli Tüketiciler,

“TÜKORDER” Tüketiciyi Koruma ve Bilinçlendirme Derneği Genel Merkezi’miz ve Yayın organımız olan “TÜKETİCİ GAZETESİ” vasıtasıyla,

Bundan önceki tüketici bilgilendirmelerimde ve basın açıklamalarımızda mikrodalga fırınların doğru kullanımındaki yararlarını, yanlış kullanımda ise zararlarından söz etmiştik.

MİKRODALGA FIRINLARIN KULLANIMINDA KESİNLİKLE YANLIŞ YAPILMAMALIDIR

Derneğimize gelen birçok uyarı mesajında,

Mikrodalga fırınlar içerisinde, yıkanan ayakkabıların, çorapların çamaşırların kurutulduğuna, yapıştırılan bir cismin çabuk kurutulmasına ilişkin çözüm arayışlarında, yumurta ve benzeri kabuklu maddelerin pişirilmek istendiğine, yanlış kullanımlar sonrasında yaralanmalara ilişkin yazıların kamuoyunda yer aldığı bildirilmektedir.

Son günlerde gerek ilginçlik olsun diye veya yaşanılan bir anının paylaşılması gibi duygulardan hareketle yazılan forum veya blog ortamlarındaki yazılarda da (Milliyet Blog’da bile varmış) yer aldığı da vurgulanmaktadır.

Derneğimiz Hukuk ve Şikayet Komisyonu Başkanı olan ve aynı zamanda da, şu an bu yazıyı okuduğunuz, “Milliyet Blog Sitesinde” aşağıdaki linkte;

http://blog.milliyet.com.tr/Blogger.aspx?UyeNo=1827959

“TÜKETİCİ KÖŞESİ”nde yazılarıyla ve sizlerden gelen şikayetlerin değerlendirilmesine çözümler üreten, “Semra ŞAHİN” hanımefendi kardeşimizin, şu an kendi köşesinde yazı yazmasının, (sanıyorum blog yönetimince) askıya alınmış olduğundan da bahsedince bu önemli hususta yanlış olarak yayınlanan yazılardan etkilenmemeniz, bilinçsiz mikrodalga fırın kullanımında tehlikeli eylemlerde bulunmamanız ve doğrular hakkında bilgi edinebilmeniz için konuyu yeniden arşivimizden aldık ve teknik araştırma verilerimizi de ekleyerek ivedilikle sizlere ulaştırmaya çalıştık.

Mikro dalga fırının kullanımı kesinlikle kullanım kılavuzlarında yazılı olduğu ve bizim izah ettiğimiz kuralların çerçevesinde olmalıdır.

Bunun dışında bir kullanım eylemini asla ve asla düşünmemek gerekmektedir.

Bu nedenle, yanlış yönlendirme içerisine girebileceğinizi düşünerek konuya teknik ve pratik olarak farklı iki pencereden bakarak yeniden bilgi akışını yenileyerek sizlere aktarmaya çalışmaktayız.

Mikrodalga fırınlar, 21. yüzyıl insanı için oldukça pratik çözümler sağlayan bir mutfak gerecidir.

BİLMEYENLER İÇİN AKTARMAKTA YARAR VAR

İnsanoğlu gelişen teknolojileri içerisinde, mikrodalgadan farklı farklı alanlarda yararlanabilmektedir.

En bilinen örnekler ise; telefonlarda, televizyon haberleşmesinde, fiyoterapide, radarların hız belirlemesindeki kullanım alanlarıdır.

Tüketicilerimiz ise; Mikrodalga denilince hemen fırınları anımsamaktadırlar.

Bir zamanlar soğuk bakılan bu gerece, kamuoyuna yönelik yapılan teknik ve ikna edici açıklamalar, etki göstermiş ve mikrodalga fırınların kullanımı da yaygınlaşmaya başlamıştır.

Mikrodalgaların en çok bilinen kullanım yolu “Mikrodalga Fırınlar”dır.

ABD’de evlerde mikrodalga fırın kullanımı 1950’lerde başlamıştır.

Ancak günümüzde yeni yeni mutfaklara girmeye başladığı ve yaygınlaştığı da bilinen bir gerçektir.

MİKRODALGA BİR ELEKTROMANYETİK RADYASYONDUR

Tüm elektrikli araçlarda mikrodalga etki ve yayılım bulunmaktadır.

Örneğin elektrikli ısıtıcılar, devridaim yapan motorlar, mikrodalga yayarlar.

Teknik açıdan; Mikrodalgalar elektromanyetik spektrumun televizyon frekansları ile radyo frekansları arasında yer alır.

Mikrodalga fırının frekansları 950 MegaHertz (MHz) ile 2450 MHz arasındadır.

Radyo dalgaları 1 metreden başlayarak yüz hatta bin metrelerle ifade edilen dalga boylarına sahip iken gözle görebildiğimiz ışık 400 –750 nanometre (10 - 9 m) ve mikrodalgalar 1 milimetre ile 1 metre arasında dalga boyuna sahiptir.

Mikrodalga fırınlarda kullanılan mikrodalgalar 12, 2 santimetre dalga boyuna sahiptir.

Mikrodalga FIRINLARIN PİŞİRME ÖZELLİKLERİ NASILDIR

Mikrodalga, fırın içindeki magnetron adı verilen vakum tüpünden üretilir.

Magnetron 60 Hz’lik elektrik enerjisini mikrodalgaya dönüştürür.

Üretilen mikrodalgalar foton olarak adlandırılan ışın tanecikleri halinde yayılırlar.

Mikrodalga fotonları düşük düzeyde enerjiye sahiptir.

Su gibi artı yüklü ve eksi yüklü uçları olan moleküller polar moleküller olarak adlandırılır.

Üretilen mikrodalgalar besinlere ulaştığında besinde bulunan su molekülleri mikrodalga fotonlarının enerjisini soğurarak artı ve eksi uçları arasında titreşmeye başlarlar.

Bu titreşmeler sonucu etraflarındaki moleküller ile oluşan sürtünmeden dolayı açığa çıkan ısı besinlerin pişmesini sağlar.

Bu nedenle içinde daha çok su molekülü taşıyan besinler daha çabuk pişer.

ENERJİ TASARRUFU BULUNAN BİR CİHAZDIR

Mikrodalga ile pişirme yöntemi, yıllardır gaz veya diğer ocaklarda pişirme yöntemlerinden yani annelerimizden gördüğümüz, geleneksel pişirme yöntemlerinden hem daha hızlıdır hem de daha ekonomiktir.

Çünkü, pişirme sürecinde yalnızca besin pişer, kesinlikle fırın, kab ve ortamın ısınması için enerji ve zaman harcanmamaktadır.

Mikrodalga fırınlar kullandıkları elektrik enerjisinin %50’sini besinlerin ısıtılması için kullanırken bu oran konvansiyonel fırınlarda %10’lara kadar düşmektedir.

MİKRODALGA FIRINLARIN YAPILIM ÖZELLİKLERİ

Mikrodalga fırın, mikrodalga üreten bir magnetron, üretilen mikrodalgaların fırın içinde yayılmasını sağlayan bir dalga yayıcı, ve fırın boşluğundan oluşur.

Yayılan mikrodalganın fırın içinde düzgün dağılımını sağlamak için ya döner tabla ya da dalga yayıcıdan hemen sonra yerleştirilen bir pervane kullanılır. Bu nedenle kimi mikrodalgaların içerisinde cam bir dönen tabak bulunurken kimilerinde de pervane ile bu mikrodalga akımı devir yaptırılmaktadır.

Ayrıca ısınan besinin yaydığı sıcaklık sonucu ısınan havanın yani buharın fırın içinde birikmesini önlemek için bir havalandırma sistemi bulunur.

1971 yılında ABD’de Food and Drug Administration (FDA) mikrodalga fırınların sızıntı radyasyonları için bir limit değer açıklamıştır.

FDA’ya göre bu limit mikrodalga fırının yüzeyinden 5 cm mesafede 5 miliwatt/cm2 dir.

BU LİMİT MİKRODALGALARIN İNSAN İÇİN ZARARLI OLAN LİMİTİN ALTINDADIR

Günümüzde mikrodalga fırın kapaklarına yerleştirilen ve üzerinde mikrodalga dalga boyundan daha küçük çapta açıklıklar olan plakalar bu sızıntının da önlenmesi sağlamaktadır.

Ayrıca FDA, fırınlarda, mikrodalga fırının kapağı açıldığında mikrodalga üretimini otomatik olarak kesen bir birinden bağımsız iki kilit sisteminin bulunmasını şart koşmuştur. Üretimlerde bu temel prensibe göre yapılmaktadır.

MİKRODALGA FIRINLARA İNSAN SAĞLIĞI AÇISINDAN BAKIŞ

Yapılan araştırmalarda direk mikrodalgalara aşırı maruz kalan kişilerde yanıklar oluştuğu, sperm hücrelerinin öldüğü, hatta iç organlarda haşlanma pişme gibi sonuçlar görülebileceği saptanmıştır.

Ancak kan dolaşımının hızlı olduğu kaslı bölgelerde oluşan ısı kan akışı ile hızla vücuda yayılacağından ciddi hasarlar görülmeden kaslarda oluşan ısının uyarıcı olabileceği kaydedilmiştir.

Özellikle kan akışının nispeten az olduğu gözlerin mikrodalgalardan zarar görmesi olasılığı, katarakta ve ciddi göz hasarlarına neden olabilmektedir.

Ancak mikrodalga fırınlarda sızıntıya karşı alınan tedbirler sonucu mikrodalga fırın kullanımına bağlı kazalar veya olumsuz sağlık sonuçlarının kayıtlara geçmediği bilinmektedir.

Genellikle kayda geçen kazalar, mikrodalga fırından aşırı ısınan yiyeceğin teması sonucu ısınan kapları alırken oluşan yanıklar ve besinin ısınması sonucu oluşan sıcak buharın ısıtma kabının açılması sırasında neden olduğu yanıklardan meydana gelmektedir.

Bunlarında mikrodalganın vücudumuza alımı ile bir ilintisi bulunmamaktadır.

Bütün elektromanyetik ışınlar foton adı verilen parçacıklar halinde yayılır.

Fotonların sahip olduğu enerji dalga boyları ile ters orantılıdır.

Mor ötesi (UV) ışınları, X-ray ışınları ve Gamma-ray ışınları sahip oldukları kısa dalga boylarına bağlı olarak yüksek enerji düzeylerine sahiptir.

Bu yüksek enerji düzeylerine maruz kalan organik moleküllerin yapısında oluşan kimyasal değişiklikler organizmalarda mutasyonlar ve kanserli hücre oluşumları ile sonuçlanabilir.

Ancak mikrodalga fotonlarının enerji düzeyleri o denli düşüktür ki ancak bir su molekülünün artı eksi kutupları arasında titreşmesine neden olabilir.

Bu nedenle mikrodalga ile pişirilmiş besinlerde sağlığa zararlı kimyasal değişimler oluşması beklenmemektedir.

Mikrodalgalar ışık ışınları gibi çok hızlı hareket ettiklerinden besin tarafından kısa bir süre için soğurulduktan sonra geri yayılır.

Besinin içindeki su tarafından soğurularak ısıya dönüşmeyen kısım besin maddesi içinde birikime neden olmadan besin maddesini terk eder.

Mikrodalga fırında pişmiş bir besinde mikrodalga radyasyonu birikmiş olma ihtimali kesinlikle bulunmamaktadır.

Mikrodalga enerji kullanılarak pişirilen besinlerde serbest radikal bulunma ihtimali diğer yöntemlerle pişirilen besinlerdeki ile aynıdır.

Çünkü oluşabilecek serbest radikaller mikrodalga radyasyonu sonucu değil, mikrodalga enerjinin ısı enerjisine dönüşmesi ile pişirme için kullanılan yüksek sıcaklık sonucu oluşmuştur.

Besinlerde yağda kızartma ya da mangalda pişirme sonucu serbest radikal oluşma olasılığı mikrodalga ile pişen besinlerdekinden daha yüksektir.

Mikrodalga ile pişirme sırasında besinlerin besleyici değerlerindeki (vitamin, protein v.b.) kayıplar yine sıcaklığa bağlı kayıplardır.

Mikrodalga enerji kullanılarak pişirme süresi konvansiyonel yöntemlerden daha kısa olduğundan bazı uygulamalarda besin değerindeki kayıpların azaldığı gözlemlenmiştir.

MİKRODALGA FIRINLARDA GÜVENLİ KULLANIM NASIL OLMALI

Diğer elektrikli ev cihazları için olduğu gibi mikrodalga fırınların güvenli kullanımı için de aşağıdaki noktalara uyulması önerilmektedir:

1. Üreticinin kullanım kılavuzundaki uyarıları eksiksiz yerine getirilmelidir.

2. Fırının çalıştırılmadan önce kapağının iyice kapalı olduğu kontrol edilmelidir. (Üreticiler tüketiciye kolaylık olsun diye zil sesi yerleştirmiştir)

3. Fırın boş iken çalıştırılmamalıdır.

4. Fırının içi sık sık temizlenmelidir.

5. Tamir sırasında fırının elektrik bağlantısı kesilmelidir.

6. Kapak kilitleri kısa devre yapılmamalıdır.

7. Çocukların fırını kullanmasına izin verilmemelidir.

8. Fırın çalışırken yüzünüz fırın kapağına çok yaklaştırılmamalıdır.

9. Fırınlar yetkili teknik elemanlar tarafından tamir edilmelidir.

10. Herhangi bir endişeli durum oluştuğunda fırınlara kaçak testi yaptırılmalıdır.

11. Kalın kabuklu besinler piştikten sonra içlerinde sıkışmış buhar kalır ve kabuk çatladığı zaman sıcak buhar dışarı fışkırır, ya da pişme sırasında besinin fırın içinde patlaması gibi kazalar olabilir. Bu nedenle kalın kabuklu besinler fırına konmadan önce kabukta bir kaç çentik açmak oluşan fazla buharın besin içinde sıkışmasını önleyeceğinden yararlı olur.

12. Mikrodalga fırında kabuklu yumurta pişirmeyiniz, sarısını ise çatal ucu ile delerek yayınız, patlayabilir.

13. Mikrodalga fırınlar için büyük marketlerde özel plastik delikli hava alabilecek özellikteki kapakları kesinlikle kullanmayı alışkanlık haline getiriniz.

MİKRODALGALARIN ÖNEMLİ ÜÇ ÖZELLİĞİNİ İFADE ETMEK GEREKİR.

Mikrodalgalar; Metalden yansırlar. Cam, kağıt, plastik ve benzeri maddelerden geçerler. Besinler içindeki su molekülleri tarafından soğurulurlar (absorbe) edilirler.

Mikrodalga fırın içinde kullanılacak kapların mikrodalgaları soğuran ya da yansıtan kaplar olmamasına ve içinde bulundurduğu besin maddesinde oluşabilecek yüksek sıcaklıklara dayanıklı olmasına dikkat edilmelidir.

EN UYGUN KAPLAR PLASTİKLER, CAMLAR VE SU İHTİVA ETMEYEN SERAMİKLERDİR

Fırın içinde kesinlikle metal kap kullanılmamalıdır.

Mikrodalgalar metalden yansıyacağından fırın içerisinde mikrodalga yoğunluğunu artırır, bu arada bazı mikrodalgaların magnetrona geri dönmesi ve zarar vermesi olasılığı artar ve kısa bir süreçte ya da aniden fırın kulanım dışı olur.(Bozulur)

Bu tür kullanım hataları ile magnetronun zarar görmesi yetkili servislerce yapılan teknik analizlerle derhal anlaşılacağından, garanti dışı bu durum karşısında da tüketiciler olarak mağdur olursunuz.

Yine bilinmelidir ki; Magnetron, mikrodalga fırınların en önemli ve bedeli en yüksek teknik malzemesi, gerecidir.

Daha öz bir anlatımla, cihazın bedelinin neredeyse ¾ ü dür dersek şaşırmayınız.

Bu nedenle de, alümünyum folyo içerisinde besin maddeleri ısıtmayı ve pişirmeyi düşünmeyiniz.

Yine, paketlerin ağız kısmındaki metal telleri çıkarmayı unutmayınız.

Metalden yansıyan mikrodalgaların yoğunluğu nedeni ile o bölgede aşırı ısınmalar meydana gelip paketin yanmaya başlamasına, fark etmediğinizde cihazınızın yanmasına, uygun denetim tesisatınız da yoksa bulunduğunuz yerde yangınlara neden olabilirsiniz.

SONUÇ OLARAK KESİNLİKLE OYUNU KURALINA GÖRE OYNAMALISINIZ

Mikrodalga fırınlarınızda, çok çeşitli pişirme taktikleriyle leziz tadımlar sağlayabilirsiniz.

Milliyet Blog yönetimi, en kısa zamanda, tarafsız kurumsal yapımızın bir temsilcisi olan ve içinde bulunduğunuz “Milliyet Blog” da, TÜKETİCİ KÖŞESİ”ndeki yazılarıyla ve sizlerden gelen şikayetlerin değerlendirilmesine çözümler üreten, “Semra ŞAHİN” hanımefendi kardeşimizin sayfasındaki yazıları üzerindeki demokratik kişilik haklarına ve basın özgürlüğüne benim kanaatimce yakışmadığını algıladığım (cümlemi saygıyla mazur görsünler) ambargolarını kaldırırlar ise;

Kendileri, kahkahaları kadar da güzel ve leziz yemeklerin, mikrodalga fırınlarda nasıl yapılacağına dair sizlere onlarca tarifini verebilirler.

Mikrodalga fırınlar, yiyecek ve içecekleri kullanım kılavuzlarında yazılı olduğu üzere kullanmanız gayesiyle üretilmiştir.

Sakın ha sakın, başka yanlış yollara sapmayınız.

Saygılarımla.

Öner SAMANLI

“TÜKORDER”

Tüketiciyi Koruma ve Bilinçlendirme Derneği

GENEL BAŞKANI

“TÜKETİCİ GAZETESİ”

Genel Yayın Yönetmeni

E-İletişim: tukorder@hotmail.com

Sayfamızdaki bilgi ve yazılar, ancak kaynak linki gösterilmek ve yazar isim ve ünvanı belirtmek suretiyle alıntı yapılabilir.

Aksi davranışlar hallerinde, Telif Hakları Yasası bağlamında, “TÜKORDER” Tüketiciyi Koruma ve Bilinçlendirme Derneği Genel Merkezi’nin, tazminatla, talep hakları saklıdır.

KAYNAKÇALAR:

1. Prof.Dr. L.A. Bloomfield. How Things Work: the Physics of Everyday Life. Wiley and Sons Inc., 2001.

2. Ökmen, Z.A. and Bayındırlı, A. L. Effect of Microwave Processing on Water Soluble Vitamins: Kinetic Parameters. International Journal of Food Properties, 2(3), 255-264 (1999).

3. http://www.populermedikal.com/mikrodalga.htm

4. Dr. Zinet Aytanga ÖKMEN, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü