Musul Türk’ ün müydü? Neden Türk kalmadı?

İngilizler Neden Musul’u istiyordu!

Yunan askerleri Neden silahlarını da bırakarak kaçtılar!

Halil paşa 13.000 İngiliz askerini neden esir aldı?

Halil paşa İstanbul’dan kimden emir alarak Musul’u İngiliz işgalcilerine teslim etti?

Güney doğu Anadolu da ki, Şeyh Sait isyanı planlı mıydı?

Osmanlı devleti'ne bağlı Musul sancağı'nın, birinci dünya savaşı'nda işgali ile başlayan; 1926'da Türkiye cumhuriyeti sınırları dışında kalmasının ardında da bölgedeki Türk varlığıyla günümüze kadar gelen siyasi süreçtir.

Musul, I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Devletleri'nin işgal edemediği topraklar arasındadır.

Halil paşa, Musul ve Kerkük savunmasında 24 Nisan 1916'da General Townshend komutasındaki 13.000 İngiliz askerini esir alarak İngiliz kuvvetlerini yenmiş ve Musul ve Kerkük'ü kurtarmıştı.

Halil Paşa'nın yaptığı Muharebeler Kut’ül Amere'de geçtiği için yapılan savaşa istinaden Halil Paşa <ı>Kut soyadını almıştır.

Sevr anlaşması gereğince İtilaf devletleri'ne güvenliği sağlamak için istedikleri yerleri işgal etme yetkisi tanınıyordu.

Halil Paşa İstanbul'dan aldığı emre uyarak Musul'u boşalttı.

İngiliz askerleri hiçbir direnişle karşılaşmadan Musul'a girdiler. İstanbul'dan aynı emir Mustafa Kemal Paşa'ya da gelmiş Mustafa Kemal Paşa Adana ve Hatay'ı boşaltmamış ve Harbiye Nezaretiyle yaptığı telgraflaşmalarda emrin kanunsuz olduğunu söyleyerek emre direnmişti. Harbiye nezareti, kendisini görevden alıp karargâha çağırdığında ordunun silahlarını halka dağıtarak düşman eline geçmesine mani olmuştu.

Bazı silahlar, Anadolu'da bir düşman direnişinde kullanılmak üzere teşkilat-ı mahsusa elemanları tarafından daha güvenli olan doğu cephesine taşınmıştı.

1924 yılında Mustafa Kemal Musul'a asker göndermeyi ve bölgeden İngiliz'leri çıkarmayı planlıyordu.

İngilizlerin desteklediği Yunan ordusu 150-200 bin askerini ve silahlarının %70 ini Anadolu'da bırakarak kaçmıştı.

İngiltere'de Loyd George hükûmeti istifa etmek zorunda kalmıştı ve Musul'da Türk ordusu karşısında direnmeleri mümkün değildi.

Ancak doğu Anadolu'da ilk önce Nasturi Ayaklanması daha sonra Şeyh Sait isyanı çıktığı için harekât yapılamadı.

Musul için hazırlanan kuvvetler çıkan isyanları güçlükle bastırabildi.

Birinci dünya Savaşı'ndan önce Osmanlı hâkimiyetindeki Musul ve çevresi petrol varlığı sebebiyle, İngiltere, Fransa, Almanya ve hatta Amerika Birleşik Devletleri arasında rekabet konusu oldu.

Bölge, 1916 tarihli sykes-Picot antlaşması ile Fransa'ya bırakılmıştı.

Nisan 1920 San Remo Konferansında Fransa, kendisini Orta Doğu'daki menfaatlerini desteklemesi sebebiyle, Musul bölgesini İngiltere'ye terk etti.

Kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Musul_Sorunu