Nazar değmesin..

Halk arasında “ göz değmesi, göze gelme ” diye adlandırılan bir “ nazar ” inancı vardır. Nazar Arapça da bakış demektir.

Türkçede de aynı manada kullanılır. Bu genel anlamın dışında, yaygın bir inanışı dile getiren bir terim olarak " Nazar Değmesi " ; az çok herkeste bulunan, mavi gözlü kimselerde daha fazla bulunduğuna inanılan ve böyle kimselerin bakışlarından fırlayan zarar verici, çarpıcı ve öldürücü güç anlamında kullanılır.

Cahiliye Arapları arasında " Nazar Değmesi " son derece yaygın bir inanıştı. Nazarının değmesi konusunda bazı kimseler çok marifetliydi.

Rivayete göre Araplardan bir kimse, iki veya üç gün yemek yemez, aç kalır. Sonra çadırının perdesini kaldırır, beklerdi. Oradan bir deve veya bir koyun geçerken görürse: " Bugün bu deveden daha güzelini görmedim " derdi. Böyle dediği hayvan, birkaç adım atar ve düşer ölürdü. Bir Arap şairi şöyle der: Bir (toplantı) mahal (inde) karşılaşınca karşılıklı nazar ederek bakışınca, basılan yer ayaklarının altından kayıverir.

" Nazar Değmesi " Cahiliye Araplarının çok yakından ilgilendikleri bir güçtür. Ayrıca nazarı dokunan kimseye bir kap içinde ellerini ve ayaklarını yıkamasını söylerler, bu yıkanılan suyu, nazara uğrayan kimsenin üzerine dökerek, böylece nazardan kurtulacaklarına inanırlardı.

Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Programları Büro Yönetimi Bölümünü birincilikle bitiren ve KKTC Doğu Akdeniz Üniversitesinden Metazifik unvanını alan ve `Nazar adlı kitap yazan Diyarbakırlı Gökhan Hani, 5 yıl süren çalışmasının sonucunda, nazar olayının insandaki yoğun radyolojik ışınlarla ortaya çıktığını ileri süren Hani, " Geçmişi insanlık tarihi kadar eski olan nazar inanışını laboratuvar ortamında inceledim. Radyolojik açıdan nazarı meydana getiren, yıkıcı, yakıcı ve sarsıcı ışınların gözün ağ tabakasında birikerek ışığa duyarlı fotoreseptörler tarafından oluşuyor ve gözdeki sinir kaslarını kasıyor. Kasılan sinirden çıkan ısı ışınları nesne üzerine akmasıyla etkileşim oluşuyor. Bunun adı nazardır dedi. Metafizik uzmanı ve yazar Hani, göz renkleri üzerinde yaptığı araştırmada ilginç sonuçlara vardığını, gözlerin renklerine göre etkileşim yaptığını belirtti. Nazarı en çok etkin olan gözlerin mavi ve sarı renkli gözlerin olduğunu anlatan Hani, " Nazar en çok kadınlarda var. Bunun nedeni kadınların kapris yapma özelliğinin olmasından kaynaklanıyor. Kapris göz akım dalga ışınımlarında, hızı erkeğin göz akım dalgasından daha fazla olmasından kaynaklanıyor dedi. Nazarın bilinçsizce ortaya çıktığını kaydeden Hani, nazarın istendiği zaman oluşmadığını belirterek, tek gözlü olanların bile nazar yapabileceğini söyledi.

“ Nazar (göz değmesi) gerçektir. ” (Buhari, Tıb, 36; İbn Mâce, 2/1159) hadisinin ifadesiyle nazar haktır. Günümüzde nazarın etkisinden korunmak üzere korunma ve kurtulma tedbirleri olarak bazı tedbirlere başvurulmaktadır. Bu tedbirlerin dinî bir aslı olmamakla beraber bunların hepsi birer hurafedir. Korunma tedbirleri olarak çocuklara, at, dana, inek, vb. hayvanlara, ev, dükkan, otomobil gibi eşyaya nazar boncuğu, at nalı, üzerlik otundan yapılan kolyeler takılmaktadır. Nazardan kurtulmak için ise kurşun döktürülmektedir. Nazardan korunmak veya kurtulmak için kurşun döktürmek, çeşitli nazar boncukları, diş, kemik, tırnak gibi nesneleri takmak dinî açıdan mahzurlu olduğu söylenmektedir.

Nazarsız günler dileğiyle...