Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

07 Eylül '17

 
Kategori
Futbol
 

Neymar Transferi ve FFP

Futbol endüstrisinin iyi ki bacası yok! Aksi halde büyük çevre felaketleri kaçınılmaz olurdu çünkü yeşil sahadaki rakamlar her yıl bir çığ gibi büyüyor. Orta karar bir futbolcunun maaşı nice bilindik şirketlerin genel müdürlerinin yıllık kazançlarını geride bırakırken, dünyanın en çok kazanan kulübü olan Manchester United’ın yıllık 689 milyonluk (yazıdaki tüm rakamlar avrodur) geliri dünyaca ünlü şirketlerin net satışlarından daha fazla.

Kulüplerin beş temel gelirinin dördünde (maç günü gelirleri, yayın hakları, sponsorluklar ve uluslararası organizasyonlara katılım) yıldan yıla yaşanan artışlar kabul edilebilir seviyede olsa da, beşinci kalem olan transfer ücretleri tamamen ucu açık konumda. Çünkü diğer alış verişlerdeki fiyatlar bir kulüp ve bir şirket veya organizasyon arasında belirlenirken, transfer ücretleri sadece iki kulüp arasında belirleniyor. Bahsettiğim ucu açıklığın son örneği Neymar.

Pogba 100 milyonun üzerindeki rekor transfer ücretiyle İngiltere’nin yolunu tuttuğunda, sonraki transferlerin bu rakamı geçeceği tahmin ediliyordu edilmesine ama sanıyorum kimse bu geçişin iki mislinden fazla bir bedelle olacağını düşünmemişti.

Neymar’ın, sözleşmesindeki serbest kalma bedelinin ödenerek Barselona’dan PSG’ye transfer olması bir yandan futbol otoritelerinin Fransız ekibi ile ilgili beklentilerini artırırken diğer taraftan akıllara UEFA’nın finansal fair play (FFP) kurallarını da getirdi. Zira ödenen 222 milyon tek başına, İspanya’nın Fransa’ya senelik ihracat rakamının %0,6’sına karşılık geliyor.      

Nerede bu FFP?

Geçen seneki finansallara göre PSG yılı 521 milyon gelir ve 10 milyon kâr ile tamamlamıştı. Yeni sezon öncesi, başta Neymar olmak üzere gelen futbolcular için Fransız ekibinin kasasından 240 milyon çıkarken, Aurier ve Matuidi gibi futbolcuların satışından aynı kasaya 66 milyon girdi; sonuç -174 milyon. Tabi işin bir de maaş boyutu var. Başta Neymar’ın yaklaşık 30, Embappe ve Dani Alves’in de 10 milyonun üzerindeki yıllık ücretleri olmak üzere tüm kadronun maliyeti düşünüldüğünde Paris ekibinin önemli bir maaş yükünün de altına girdiği ortada. Bu seneye kadar PSG zaten tüm Lig 1’deki futbolcu maaşlarının %28’ini ödüyordu, bu sene bu rakam rahatlıkla %30’u aşacaktır.

Peki, bizim kulüpler FFP kurallarına uyma uğruna bir milyonluk transferler için dahi kırk dereden su getirirken (bunu gerçekten yapıyorlar) PSG’nin bir transfere, Şalke 04’ün yıllık geliri kadar bonservis bedeli ödemesi caiz mi?

Yukarıdaki sorunun yanıtını bugün vermek imkânsız çünkü tabiri caizse ak ve kara koyunlar sezon sonunda belli olacak. Buna karşın UEFA FFP komitesi, bu kez daha dönem kapanmadan PSG ile ilgili bir inceleme başlattığını ve kulübün mali açıdan takip edileceğini açıkladı. Buradaki amaç hem PSG hem de diğer kulüplere doğrudan yaptırım uygulanamasa da en azından bu alanda istedikleri gibi at koşturamayacakları sinyalini vermek olabilir. Fakat bu inceleme Fransız ekibinin sahibi Nassır El-Kelaifi’yi en ufak bir endişeye sevk etmediği gibi Katarlı iş adamı her adımlarının şeffaf olduğunu hatta gerekirse yeni transferler yapabileceklerini söyleyerek taraftarlarının yüreğine su serpti.       

PSG ne yapmalı?

Önümüzdeki sene yayınlanacak Deloitte Futbol Para Ligi raporunda Barselona’nın dünyanın geliri en yüksek takımı olma unvanını alacak olması kadar kesin bir şey daha varsa o da PSG’nin giderlerinde görülecek olan kayda değer artıştır. Bu arada, Neymar ile yapılan anlaşmanın beş yıllık olması nedeniyle 222 milyonun Fransız ekibinin mali tablolarına yansımasının da beş yıl boyunca her yıl 44.4 milyon şeklinde olacağını söylemekte fayda var. Fakat bu şekilde dahi UEFA’dan ceza almamak için Fransız kulübünün geçen seneye kıyasla gelirlerini önemli bir şekilde artırması şart.

Bu uğurda yayın hakları gelirleri El-Kelaifi’ye fazla yardımcı olamayacak zira hâlihazırda tüm Lig 1 yayın gelirlerinin (~630 milyon) %20’sini alan PSG, bu rakamı geçen seneye göre %20 artsa da bu gelir Neymar’ın gelişinden bağımsız.

PSG’nin maç günü gelirleri geçen sezon yaklaşık 93 milyondu ve Fransa’nın 2024 olimpiyatlarını alıp kısa sürede stadın kapasitesinin artırılma olasılığını bir kenara bırakırsak bu gelirin de seneden seneye önemli bir artış göstermesi zor.

PSG, Şampiyonlar Ligi’nden geçen sezon 70 milyon kazanmıştı. Neymar ve arkadaşları bu sezon takımlarına bu turnuvada şampiyonluk hediye etse dahi oluşacak ek gelir 30 milyonu geçmeyecektir; bir başka ifadeyle ek gelir açısından UEFA’dan da pek fayda yok.  

Sponsorluklar ve benzeri ticari faaliyetler özellikle PSG gibi, bir şirketin sahip olduğu, hatta Arsen Venger’in ifadesiyle “ülkelerin sahip olduğu” kulüpler için her zaman çok kritik bir gelir kalemi. Zira bu şirketler sahibi oldukları kulüp takımlarıyla çok yüksek tutarlı sponsorluk anlaşmaları imzalayıp onları FFP radarından uzaklaştırmaya çalışabilir. Bu nedenle UEFA, söz konusu sponsorluk anlaşmalarının ücretlerini inceleyip, bu ücretler piyasa fiyatları ile örtüşmediği durumlarda kulüplere ceza veriyor. PSG’nin ağzı 2014 yılında tam da bu konudan yandığı için aynı hataya tekrar düşeceklerini sanmıyorum ama Katar Sports Investment’ın veya Katarlı turizm şirketlerinin PSG ile, en azından piyasa koşullarına uygun koşullarda, yeni sponsorluk anlaşmaları imzalaması güçlü bir olasılık. Bu alan, ilave forma ve benzeri ürün satışı da düşünüldüğünde Neymar’ın olumlu etkisinin en fazla hissedileceği alan olabilir.    

Yukarıdaki alanlardaki gelir yaratma çabaları sonuç vermezse Parisliler için elde kalacak tek seçenek oyuncu satmak olacak.   

Sanıyorum on yıl önce insanlara futbolun bugün geldiği nokta anlatılıp bu oyunun para ile bu kadar haşır neşir olacağı söylense buna pek az inanan çıkardı. Bu durum bir yandan futbolu oyun olarak seven herkesi rahatsız etse de diğer yandan göz ardı edilemeyecek kadar büyük bir realite. Fakat her şeye karşın tek tesellimiz şu ki, Neymar sahaya çıktığında o 222 milyon bu güzel oyunun kendine has dinamikleri içinde anlamını tamamen kaybediyor.   

can.nizamoglu@gmail.com

 
Toplam blog
: 788
: 1417
Kayıt tarihi
: 11.11.07
 
 

Çoğu çocuk gibi ben de futbolcu olmak istedim, olmadı. Bu oyundan kopmamak adına üniversite yılla..