Omuz Yaralanmaları ve Yüzücüler. Dr. Feridun ÖZDAMAR

Geçtiğimiz günlerde yüzmedeki sakatlıkları ile ilgili olarak aynı zamanda hem hekim olan hem de Eski Milli Yüzücü olan Feridun ÖZDAMAR ile kısa bir söyleşi gerçekleştirdik. Kendisine, yüzücülerin dikkat etmesi gereken en önemli kas gurubunu ve oluşabilecek sakatlıkların ne olduğunu nelere dikkat edilmesi gerektiğini sorduk. Fakat önce Feridun ÖZDAMAR’ ı kısaca tanıyalım.

Feridun ÖZDAMAR, 1966’ da izmir’ de doğmuş. Çok hareketli bir çocuk olan ÖZDAMAR, yüksek enerjisi ile yazlıkta komşusu olan *Ali BARÇIN’ ının dikkatini çekmiş ve yüzmeye yönlendirilmiş. Anne ÖZDAMAR da Feridun’un enerjisini ev dışında bir ortamda atma düşüncesini benimsemiş ve o andan sonra başarı dolu bir spor hayatı başlamış. ÖZDAMAR, İlk orta ve lise yıllarında profesyonelce yüzmüş ve yüzmede milli takımlar düzeyinde ülkemizi temsil etmiş bir isim. Ancak Tıp Fakültesine girdikten sonra yüzme sporunu bırakmak zorunda kalmış. Yüzmeyi bıraktıktan sonra dalış, yelken, tenis, sutopu gibi birçok spor ile ilgilenen ÖZDAMAR, tıp eğitimini bitirdikten sonra Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları alanında uzman hekim olmuş. Halen İzmir Bayındır Devlet Hastanesinde Başhekim olarak görev yapan ÖZDAMAR, yıllar sonra tekrar yüzmeye geri dönmüş ve son 2 yıldır da aktif olarak yüzüyor, yarışlara katılıyor. Masterler-C4 kategorisinde yarı olimpik havuzda, 100-200-400m karışık ile 50m kelebekte Türkiye rekorları sahibi olan ÖZDAMAR, son olarak 2010 Meis-Kaş Yüzme Maratonu’ nda 7 km. lik parkurda 1:48:24 lük derecesi ile yaş gurubunda birincilik elde etmiştir.

Kısaca kendisini tanıttıktan sonra konuyla ilgili sorumuza şu şekilde açıklama getirmiştir.

“Alsında yüzmede pek fazla sakatlık görülmez ama diğer yandan omuz bölgesi yüzücüler için çok önemlidir. Piyanistlerin parmakları ne ise yüzücüler için de omuz bölgesi odur. Özellikle omuzu sakat bir yüzücü artık yarışmacı olarak bu sporu yapamaz.

Omuz bölgesi, 3 kemik 4 eklemden oluşan insan vücudundaki oldukça karışık bir bölgedir ve aynı zamanda vücudun en geniş hareket kapasitesine sahip eklemidir. Bu nedenle yaralanmaya da oldukça uygun bir konumdadır.

Omuzun üzerine düşme sonucunda rotator kaf ve akromioklavikular eklem zarar görür. Genç hastalarda meydana gelen spora bağlı yaralanmalar çok önemlidir. Okulda ve arkadaş çevresinde amatörce yapılan futbol, voleybol, basketbol ya da bilek güreşi gibi kuvvet denemeleri omuzda sakatlanmalara sebep olabilir. Triatlon sporunun disiplinlerinden biri olan bisiklet ile ilgili kaza ve yaralanmalar da yüzmenize engel teşkil edebilecek sakatlanmalara yol açabilir. Yukarıda saydığımız sebeplerden dolayı profesyonel düzeyde spor yapan gençlerimizin kendilerine çok dikkat etmeleri gerekir.

Omuz ağrılarının yaşa göre değişen bir sürü sebebi olmakla birlikte en sık görülenleri Rotator kaf tendiniti, omuz çıkmaları, travmalar, degeneratif eklem hastalıkları vb. bir çok nedeni vardır. Omuz ağrısı ile karşılaşan bir yüzücünün uzman bir ortopediste gitmesi hatta, tercihan spor yapan bir hekim seçmesinde fayda vardır. Aslında ülkemizde biraz ütopik bir yaklaşım olacak ama sakatlanmış bir yüzücü için yüzen bir ortopedist en iyi çare olacaktır. Spor hekimi olmayan ya da profesyonel anlamda spor yapmamış ve antrenmansız kalmanın anlamını bilmeyen doktorlarca konan aşırı ve uzun yasaklar sporcunun antrenmanlardan gereğinden fazla kopmasına neden olmakta ve doğal sonucu olarak da sporcuyu olumsuz yönde etkilemektedir. Spor hekimin yanında diğer önemli bir husus da spor yapan bir fizyoterapiste tedavi olmaktır.

Omuz yaralanmalarında korunmak için herkesin bildiği şeyleri tekrar edeceğim. Her şeyden önce ESNEKLİK, yani streching çalışmaları çok önemlidir. Diğer yandan bilinçli olarak ağırlık çalışmaları da yapılmalıdır. Burada amaç rotator kafı ve omuz kaslarını sakatlamadan kuvvetlendirmektir. Yapılmaması gerekenlerin başında ısınmadan omzu zorlamamak gelirken, unutulmaması gereken diğer bir husus antrenman sonrası yumuşamayı tam olarak yapmaktır.

50 yaşını geçmiş master yüzücüler omuz bölgesi ve diğer sakatlanmalarından uzak durmak için çok daha fazla dikkatli olmalıdırlar. Çünkü ileri yaşlarda kurallara uymamanın bedeli çok daha ağır olur. Genç olsun, yaşlı olsun her yaşta kesinlikle streching yapılmalı ve iyi bir ısınma yapmadan antrenmana başlanmamalıdır.”

Son olarak da gençlere tavsiyem:” Ülkemizin şartlarında eğitimlerini tamamlamak için gençler, en iyi oldukları çağlarda sporu bırakıyorlar Yaptıkları spor her ne olursa olsun tamamen bırakmamalarını, haftada 2 gün bile olsa spor yapmaya devam etmelerini tavsiye ederim. Günümüzde hemen hemen tüm spor dallarında gerek gençler için gerekse masterlar(veteran) için yarışlar adeta sosyal aktiviteler şeklinde gerçekleşmekte toplumsal farkındalığı arttırmakta. Üstelik gün geçtikçe bu türden organizasyonlar kamuoyunda çok daha fazla ses getirmekte. Tıpkı İstanbul ve Çanakkale Boğazı yüzme maratonları gibi… “

Dr ÖZDAMAR, ” Bilinçli ve sağlıklı toplumlar oluşturmak adına YAŞAM BOYU SPOR yapın.” diyerek bu güzel söyleşimize son vermiştir.

*Ali BARÇIN: (1918-2004) Üsküp'te doğan Barçın, öğrencilik yıllarında atletizm, yüzme, voleybol, hentbol ve basketbol sporlarıyla aktif olarak ilgilendi, Beden Terbiyesi İzmir Bölge Müdürlüğü'nde çalıştı. Bir dönem Yeni Asır gazetesinde spor yazarlığı yapan Barçın, 14 ayrı spor dalında hakem kursunu tamamladı. Ali BARÇIN, son olarak Türkiye Futbol Adamları Derneği'nin düzenlediği "İnsanlar Yaşarken de Anılmalıdır'' etkinliğinde, onur ödülüne layık bulunmuştu. Barçın, evli ve 4 çocuk babasıydı.


Triatlon, bisiklet, yüzme, atletizim portalı http://cyclingtr.com/