Rus, banka, 2.Abdülhamit, Kızıl Sultan, anayasa, meclis, Kıbrıs, Kırım, Girit, dolar,

2. Abülhamit varisleri yaşadınız…

İki gündür gazetelerde manşet haber. 2.Abdülhamit’in Avrupa bankalarında 250 milyon doları varmış. Ciddi bir araştırmaya benziyor. Haberde varislerin peşine düşmeleri sağlık veriliyor.

Kimdir bu Kızıl Sultan lakaplı 2. Abdülhamit? İnternette araştıran için yeterli bilgi var. Hatta tatmin olmayanlar kütüphanelere bile gidebilirler. Kızıl Sultan lakabını alması bile onun derinlemesine araştırılmasını gerektirir diye düşünüyorum..

Osmanlı padişahlarının otuz dördüncüsüdür. (1842-1918)

Tahta çıktığında bazı karışıklıklar devam ediyor olsa da Sırbistan’a kadar bütün doğu Avrupa Osmanlı ülkesi idi. Onun döneminde ise Rus ve Bulgar orduları Yeşilköy’e kadar geldiler. Ruslarla imzalanan çok ağır şartlı Ayastafanos (Yeşilköy) anlaşması ile Osmanlı resmen tarihten silinmekten kurtuldu ama Avrupa daki bütün topraklar elden gitti. Hatta Kıbrıs bile kaybedildi. Bu kargaşada İran bile bizden toprak aldı.

2.Abdülhamit tahta çıkınca söz verdiği gibi Kanun-i esasiyi yani anayasayı ilan etti mebusan meclisini kurdu. Tabii bunlar göstermelik işlerdi ve o her istediğini istediği gibi yapıyordu. Ruslara karşı savaşı kaybedince bunu bahane edip bu göstermelik meclisi de dağıttı. Koyu bir istibdat dönemine girildi. Sansür, jurnal ülkenin üzerine kâbus gibi çöktü. Sosyal bilimler dışlandı.

Memleket içindeki idaresini bildiği gibi devam ettirmek isteyen Abdülhamit o sırada, Abdülaziz’in intihar etmeyip öldürülmüş olduğu iddiasını ileri sürerek, Yıldız’da bir mahkeme kurdurdu.

Mithat Paşa ile Damat Mahmut ve Damat Nuri Paşaları bu mahkemede mahkûm ettirdi. Ölüm cezasını kalebentliğe çevirerek bunları sürdürdü. Nuri Paşa yolda öldü. Mithat ve Mahmut Paşaları da 1883 yılında hapsedilmiş oldukları Taif zindanında boğdurttu. Kısa bir zaman sonra dış felaketler ve oldubittiler birbirini kovalamaya başladı. Fransızlar 1881 ‘de Tunus’u, İngilizler 1882’de Mısır’ı, Bulgarlar da 1885’te Doğu Rumeli Vilayetini işgal ettiler. Yunanistan 1897 de Girit’teki isyana yardıma kalkınca, savaş ilan edildi. Bu savaş başarıyla neticelenmesine rağmen büyük devletlerin baskısıyla Girit bağımsızlığına kavuştu.

Onun döneminde yabancılara bir sürü imtiyaz verilmiş, hatta 1882 Muharrem Beyannamesi denen anlaşma ile meşhur Düyun-u Umumiye İdaresi kurulmuştur. Anlaşmaya göre bu idare Tütün Rejisi, Osmanlı Bankası, Anadolu Demiryolları Müdürlüğü gibi yabancı idareler, devletin mali ve siyasi bütün işlerinde söz sahibi olmuşlardı. Öte yandan bütçesiz idare yüzünden devlet masrafları ödenemediği gibi, memurlara da bazı aylar maaş verilemez olmuştu. Sansür, fişleme o kadar ayyuka çıkmıştı ki, karagöz bile bir ara sansür edilmişti.

Anlattığımız bu özet bile o dönemde Osmanlı halkının ne kadar yoksul, korumasız, yabancıların elinde köle olduğunu anlatmaya yeterlidir. Bu zavallı dönemin padişahının yabancı bankalarda 250 milyon doları varmış. Ne deyim çalışkan adammış vesselam.

İzmir 28.06.2017