Sağlık alanında çıkarılan yönetmelikler

Kırk yılı aşkın süredir hasta bakmaktayım. Diş hekimiyim ve Çene Cerrahı uzmanlığım var.

Bu kırk yılda, dikkatle izlememe rağmen değişen yönetmeliklerin sayısını takip etmem mümkün olmadı. Çünkü bir kısmı daha işleme konmadan iptal ediliyor ve yerine derhal yenisi çıkarılıyordu.

Tam bir yapboz.

Son çıkan 'Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti Veren Özel Sağlık Kuruluşlarına ait yönetmelik' te de diş hekimlerine çok gereksiz maddi külfetler yükleyen maddeler var.

Bu maddi külfete neden olan cihazların yurt dışından getirildiği ve hiç kullanılmadan çöpe atılacağı düşünülürse ülkeye ne ölçüde zarar verildiği de daha iyi anlaşılacaktır.

 Konuya bir örnekle açıklık getirmek gerekirse; Özel muayenehane, poliklinik veya Ağız ve Diş Sağlığı hizmeti veren merkezlerde açılışta bulundurulması gerekli cihazlar arasında 'ENDOMOTOR' denilen kanal tedavi cihazı yer almaktadır. Bu cihazı Endodontist dediğimiz, kanal tedavisi yapan uzmanlık dalındaki diş hekimleri kullanmaktadır. Oysa ben çene cerrahıyım ve kırk yıllık meslek hayatımda tek bir kanal tedavi yapmadım. Aynı şekilde Ortodontistler ve bir çok diş hekimi de kanal tedaviye elini sürmez. İşi uzmanına bırakır. Hal böyleyken fiyatı on bin liranın üzerinde olan bu cihazın bulundurulmasının mecbur tutulması akla bazı kişilerin cihaz satması için yapılan işlemleri getiriyor.

Aynı şekilde virüsleri öldürmekte yetersiz kalan ve bazen metal aletlerde paslanmaya neden olan otoklavın mecbur tutulması ve fiyatı çok daha ucuz ve sterilizasyonda çok daha etkili olan kuru hava sterilizasyonlarının ortadan kaldırılması da sterilizasyon konusunda yeterli araştırma yapılmadığının kanıtıdır. Amaç sterilizasyonsa hekim, sonuca ulaşan istediği yöntemi uygulayabilmelidir.

Gelişmiş radyoloji ve izleme merkezlerinin bulunduğu yerlerde tedavülden kalkmış periapikal röntgen cihazlarının da bulundurulması zorunlu cihazlar arasında yer alması bu yönetmeliklerin ne kadar üstünkörü hazırlandığının göstergesidir.

Hekimler, bir protezi klasik yöntemle kendi yapabilir, herhangi bir diş laboratuvarında yaptırabilir veya çok gelişmiş yeni bilgisayarlı 4D yazıcılardan çıkartabilir. Bu kişinin maddi durumuna ve yeteneğine bağlıdır. Her şekilde de hasta memnuniyeti veya hasta memnuniyetsizliği söz konusu olabilir. Ancak yönetmeliklerde ille de şu alet ve cihazı kullanacaksınız diye dayatmak doğru değildir. Hasta memnun değilse zaten o birim kısa sürede kapanacaktır. Batıda çok modern cihazlarla donatılmış boş klinikler yanında doğuda sadece pasaj içinde 6 metrekarelik alanda mahrumiyet içinde hasta bakılan hastası bol muayenehaneler de gördüm.

Bir diğer konu da yönetmeliklerde bazı maddelerin 'olabilir' kelimesiyle sonlanmasıdır. Böylece İl sağlık müdürleri farklı yorumlara giderek hekimleri zor durumda bırakmaktadır. Özellikle yönetmeliklerde, hastane ve tıp merkezleri içinde yer alan diş hekimliğine ait birimlerin çalışmasına yönelik maddeler bulunmaması nedeniyle çok farklı yorumlar ortaya çıkmıştır. Bazı İl Sağlık Müdürlükleri ve Diş Hekimler Odası bazı diş hekimlerinin hangi statüde çalışacağı konusunda çelişkiye düşmüşler. Diş hekiminin iki işte çalışması, kliniklerde Botoks uygulaması gibi konularda da fikir birliği yoktur. 

Bürokrasi azaltılıp hekimler için benzer zorluklar ortadan kaldırıldığında devletin sağlık hizmetleri konusunda üzerine düşen yükün azalacağı da aşikardır. Aksi halde hekimler kaçak çalışmaya veya hileli yollara saparak devleti kandırmaya devam edecektir. Böyle bir durumda da hekimler, hastalar ve devlet zarar görecektir.