Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

21 Temmuz '12

 
Kategori
Tarih
 

Spora gönül veren padişahlar

Spora gönül veren padişahlar
 

Padişahlarda spor tabiki çok önemliymiş. Şimdi spor olarak yapılan bir çok hareket o zaman savaşmak için yapılırmış.

Ok atmak, yani okçuluk şu anda bir spor dalı…

Kılıç kullanma – eskrim olarak sporda yerini almış vaziyette.

Ata binmede öyle değilmi? Şimdi tam anlamı ile spor sayılan o zaman mecburi araçmış.

Herkesin binmeyi bilmesi gerekliymiş.

Şimdilerde spor olarak yaptıklarımız o zamanlarda yapılması gerekenler olduğu halde o zamanlar idman denilen sporlarda yapılıyormuş.

Osmanlı’lar spor yapana yani idman edene büyük ilgi gösterirlermiş.

Özellikle güreş yapanlar çok makbulmüş.

O dönemlerde dünyanın en önemli güreşçilerini Türk’ler yetiştirmiş.

Sağlıklı yaşam hangi dönemde olursa olsun önemli…

 

Osmanlı’da spor:

• Güreş
• Avcılık
• Ok atıcılığı (kemankeşlik)
• Cündilik (binicilik)
• Cirid oyunları

 

GÜREŞ:

Osmanlılara güreş sporu Selçuklular’dan gelmedir. Güreşçiye pehlivan güreşe de küşti denilerek saray kuruluşuna alınmıştır. Güreşin başlıca kuralları arasında kispet giyinmek, dua okumak, Hz. Muhammed’ in ve Hz. Ali’ nin adını anmak gerekiyordu.

Osmanlıda Güreş:
Saray içinde güreş

Saray dışında güreş
Panayır güreşleri
Düğün güreşleri
Ramazan güreşleri
Hayır kurumları yararına yapılan güreşler
Güreş tekkeleri…

 

 

AVCILIK:
Osmanlı padişahlarının çok sevdiği ve önemli saydıkları için devlet kuruluşuna aldıkları sporların basında avcılık gelir. Av yaparken halk ile de ilişki kurdukları için, vatandaşın derdini, sıkıntısını ve şikâyetlerini dinleyerek bilgi edinirlerdi. Hümayunname isimli yapıtta. Kanuni Sultan Süleyman’ın av yaparken bir kadının şikâyetlerini dinlediği görüntülenmiştir.
Osmanlılar’ ın avcılığa bu derece önem vermelerinin bir başka nedeni de, ataları Oğuzlar’dan beri süre gelen bir töre olmasıydı.


Avın Yapılışı:
Törenli yapılan av
Törensiz yapılan av

 

OK ATICILIĞI (KEMANKEŞLİK):
Yeniçeri ocağı ilk oluşturulduğu zaman başlıca silahları ok, zenberek kılıç ve hançer idi. Ok uzaktan atılabildiği ve etkili olduğu için, eğitimine önem verilir iyi atıcılar padişahlar ve devlet büyükleri tarafından çağımızdaki imkânlarla ölçülemeyecek derecede ödüllendirilirdi... Hatta bu ödüller yalnız ok atan atıcıya (kemankeş) verilmez, onun okunu ve yayını yapan ustalara da verilirdi. Çünkü her rekor yapan ünlü atıcının kendisine özel yaycısı ve okçusu vardı. Bu ustalar yalnız o atıcıya ok ve yay yapar, başkasına hele o atıcıya rakip olan kemankeşe yapmazdı.

Sultan Yıldırım Bayezid zamanına kadar, padişahları yalnız Sekbanlar korurdu. Yıldırım Bayezid Sekbanlar’dan uzun boylu, yakışıklı ve genç olan dördü solak, dördü sağ eliyle ok atan sekiz neferi özel korumacısı olarak ayırıp, önünde yürüttü. Bunlardan sağ eliyle atanlar solda, sol elleriyle atanlar da sağda yürüdü. Sonradan sayıları çoğaltıldı ve ocağın en yaşlı ağalarından bir odabaşı baş yapılarak adına Solakbaşı denildi. Bu makam ocakta en eski mansublardan olup bir de Kethüda’sı bulunuyordu.

CÜNDİLİK (BİNİCİLİK):
Cündi sözcüğü Osmanlılarda yalnız hünerli biniciler için kullanılmıştır. Atlı askere sipahi denir. Ankara Savaşından sonra, Amasya’ya çekilen şehzade Mehmet Çelebi kardeşlerini yenip padişah olabilmesi için, çevik kuvvete ihtiyaç olduğu görülerek biniciliğe önem verildi. Amasyalılardan oluşan atlı bölüğe Bamyacılar ve Merzifonlulardan oluşan bölüğe de Lahanacılar denildi. Bölüklerin bayrak taşıması adet olduğundan birine kırmızı diğerine de yeşil bayrak verildi. Mehmet Çelebi zamanında oluşturulan bu ilk cündilere ne renk ve biçimde elbise girdirildiğini bilmiyoruz. Ancak 18. y.y da padişah huzurunda cirit oynayan cündilerden Lahanacıların yeşil ve Bamyacıların da kadifeden elbiseler giyindiklerini Şem’danizade Süleyman Efendi bildirmektedir. Osmanlı padişahları içinde cündilikte en başarılı olan sultan IV. Murad’dır. Ortadan biraz uzun boylu, geniş omuzlu ve adaleli olup çok kuvvetli bir bünyeye sahipti Hammer’ in (Riko) dan naklen bildirdiğine göre Sultan Murad, bir atın üzerinden inmeden başka bir atın üzerine sıçramak suretiyle binecek kadar çevik binicisiymiş.Sultan Murad, güreşte, cirid atmada ve ok atmada olduğu kadar cündilerin yaptığı hışt denilen kalemli cirid ile sert ağaçları ve kalkanları delmede de bir benzeri asla gelmeyecek kadar başarılı bir sporcuydu.

CİRİT OYUNLARI:
Atlı cirid oyunu, Osmanlı Sarayı’nda en çok oynanan ve padişahların yabancı elçilere göstermekten gurur duydukları bir spordu. Sürekli olduğu için “Harhari” cirid diye de anılır.

TÜFENK ATICILIĞI:
Ateşli silahların etkisini anlayan Yıldırım Beyazıd ve ondan sonraki Osmanlı padişahları askerin tüfenkle eğitimine önem verirlerdi. Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman Zamanında yeniçeri sekbanlarında atlı veya yaya (4–5000) den fazla tüfenk atan (tüfenk-endaz) bulunuyordu. Bu tüfenk atanların sorguçları sırmalarla süslü ve kılıçları sırmadan örülmüş kayışlarla omuzlarına asılıydı.

Ünlü tüfek atıcıları:
Sultan III. Ahmed
Sultan III. Selim
Sultan II. Mahmud olarak bilinir.

Görüldüğü gibi Osmanlılar’ da ilk başlarda spor anlayışı yoktu. Bunun yanı sıra Osmanlılarda daha çok güce dayalı, savaşlarda başarı sağlayabilecek çalışmalar ve hareketler ön plândaydı. Sonraları bu anlayış yerini günümüzdeki spor anlayışına bırakmıştır.(alıntı)

 

Hangi padişahlar hangi sporları yapıyorlardı.

Ya da Sporcu Padişahlar kimlerdi?

 

Güreş:

I.                    Murad Hüdavendigar,

II.                  Çelebi Mehmed,

III.               IV. Murad,

IV.               Sultan Abdülaziz

 

Avcılık:

I.                    Murad,

II.                  Yıldırım Bayezid,

III.               II. Murad,

IV.               Fatih Sultan Mehmed,

V.                  Kanuni Sultan Süleyman,

VI.               II. Selim,

VII.             I. Ahmed,

VIII.          II. Osman,

IX.                IV. Murad,

X.                  IV. Mehmed

 

Balık Tutmak:

·         Kanuni Sultan Süleyman

 

Ok Atıcılığı:

I.                    Murad,

II.                  Fatih Sultan Mehmed,

III.               Bayezid,

IV.               Yavuz Sultan Selim,

V.                  Kanuni Sultan Süleyman,

VI.               Murad,

VII.             Ahmed,

VIII.          Mahmud

 

Binicilik (Cündilik):

 

I.                    Murad,

II.                  II. Osman,  

III.               IV. Murad,

IV.               IV. Mehmed,

V.                  II. Mustafa,

VI.               II. Mahmud,

VII.             Sultan Abdülaziz

 

Cirid:

I.                    I. Ahmed,

II.                  IV. Murad,

III.               IV. Mehmed,

IV.               II. Mustafa,

V.                  III. Selim,

VI.               II. Mahmud

 

Tüfenk Atıcılığı:

I.                    IV. Murad,

II.                  IV. Mehmed,

III.               II. Mustafa,

IV.               III. Ahmed,

V.                  I. Abdülhamid,

VI.               III. Selim,

VII.             II. Mahmud,

VIII.          II. Abdülhamid

 

Gürz Kaldırma:

I.                    Orhan Gazi,

II.                  I. Ahmed,

III.               IV. Murad

IV.               Labud ve Hışt Atma

V.                  IV. Murad

 

Mızrak:

·         II. Mahmud

 

Spor hep hayatımızda olsa çok güzel olur…

 

 

Nazan Şara Şatana

http://www.facebook.com/#!/profile.php?id=100002892442552

https://twitter.com/#!/nazansarasatana

 

 

 

 

 

 

 
Toplam blog
: 1731
: 4678
Kayıt tarihi
: 09.12.10
 
 

Turizmci; Genel müdür Yazar ; Romanlar, senaryolar müzikkaller... Sinema filmleri, TV filmleri.....