- Kategori
- Siyaset
Suriye krizinde Ülkelerin ağırlıklarına göre ilk dört isteklerinin aritmetik analizi

ISIS/ISIL/DAEŞ Sizi oluşturanlar şimdi yok etmeyi planlıyor. İslam Sizin yüzünüzden çok zarar gördü.
Yapılan basit analizde ülkelerin ilk dört isteği puanlanmış ve atfedilen ağırlıklar belirtilmiştir.
Ülkeler |
ISIS/ISIL/DAEŞ yok edilsin |
Kürt koridoru olsun |
Kürt koridoru olmasın |
Suriye bölünsün |
Suriye federal yapıda üniter kalsın |
Esat kalsın |
Esat gitsin |
İstekler için Ülke güç ağırlıkları |
ABD |
10 |
7 |
- |
5 |
- |
- |
3 |
1 |
Rusya |
5 |
3 |
|
- |
10 |
7 |
|
0.9 |
Türkiye |
3 |
- |
7 |
|
10 |
|
5 |
0.7 |
İran |
5 |
3 |
- |
- |
10 |
7 |
- |
0.6 |
Suriye |
5 |
3 |
- |
- |
10 |
7 |
- |
0.8 |
İsrail |
5 |
7 |
- |
10 |
- |
3 |
- |
0.5 |
Avrupa Birliği |
10 |
7 |
- |
5 |
- |
3 |
- |
0.6 |
Çizelge -1: Ülke istekleri önceliklerine göre puanlama yapılmıştır.
Puanlamada, İstek farklılıkları önemsenerek 1. İsteğe 10 puan, 2. isteğe 7 puan, 3. isteğe 5 puan, 4. isteğe 3 puan verilmiştir. Ülke ağırlıkları da son sütunda belirtildiği gibidir. Avrupa Birliği politik ağırlığı şimdilik İran düzeyinde kabul edilmiştir.
Ülkeler |
ISIS/ISIL/DAEŞ yok edilsin |
Kürt koridoru olsun |
Kürt koridoru olmasın |
Suriye bölünsün |
Suriye federal yapıda üniter kalsın |
Esat kalsın |
Esat gitsin |
ABD |
10 |
7 |
- |
5 |
- |
- |
3 |
Rusya |
4.5=5x0.9 |
2.7=3x0.9 |
- |
- |
9=10x0.9 |
6.3=7x0.9 |
|
Türkiye |
2.1 |
- |
4.9 |
- |
7 |
- |
3.5 |
İran |
3.0 |
1.8 |
- |
- |
6 |
4.2 |
|
Suriye |
4.0 |
2.4 |
- |
- |
8 |
5.6 |
- |
İsrail |
2.5 |
3.5 |
- |
5 |
- |
1.5 |
|
Avrupa Birliği |
6.0 |
4.2 |
- |
3 |
- |
1.8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Toplam |
32.1 |
21.6 |
4.9 |
13 |
30 |
19.4 |
6.5 |
Çizelge- 2: Ağırlıklandırılmış istekler ve en çok puan alan görüşler toplamda görülmektedir.
Puanlama sonrası ilk dört istek olarak; ISIS/ISIL/DAEŞ yok edilsin. Suriye federal yapıda üniter kalsın. Kürt koridoru olsun. Esat kalsın çıkmaktadır.
Ülkeler |
ISIS/ISIL/DAEŞ yok edilsin |
Kürt koridoru olsun |
Kürt koridoru olmasın |
Suriye bölünsün |
Suriye federal yapıda üniter kalsın |
Esat kalsın |
Esat gitsin |
ABD |
10 |
7 |
- |
5 |
- |
- |
3 |
Rusya |
4.5 |
2.7 |
- |
- |
9 |
6.3 |
|
Türkiye |
2.1 |
- |
4.9 |
- |
7 |
- |
3.5 |
İran |
3.0 |
1.8 |
- |
- |
6 |
4.2 |
|
Suriye |
4.0 |
2.4 |
- |
- |
8 |
5.6 |
- |
İsrail |
2.5 |
3.5 |
- |
5 |
- |
1.5 |
|
Avrupa Birliği |
6.0 |
4.2 |
- |
3 |
- |
1.8 |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
Toplam |
16.1 |
10.4 |
4.9 |
5 |
30 |
17.6 |
3.5 |
Çizelge-3 ABD ve AB krizde rol almazsa oluşan puanlama görülmektedir.
Krize ABD ve AB uzak kalırsa ilk dört istek; Suriye federal yapıda üniter kalsın. Esat kalsın . ISIS/ISIL/DAEŞ yok edilsin. Kürt koridoru olsun şeklindedir.
ABD ve AB katılımı olmamasıyla ilk dört istek aynen devam etmekte ancak öncelik sıralaması değişmektedir.
Çıkan önemli sonuç Kürt koridorunun oluşmaması için Türkiye'nin tüm çevre ülkeleri nezdinde çalışması gerektiğidir. Özellikle Suriye'nin desteği sağlanmalı veya aksi durum olursa güneyde oluşabilecek Kürt oluşumunun uzun dönemde dostluğu kazanılmalıdır.
Sonuç olarak; Suriye krizi çözüme kavuşturulurken Bölge ülkeleri ve küresel güçlerle iletişim maksimum tutulmalı, izole olunmamalıdır.