Teknik Direktör Denklemi-1

Sezon sonuna gelmemiz itibariyle takimlarda transfer calismalari ve teknik direktor aramalari tum hiziyla baslamis durumda. Ozellikle Galatasaray ve Fenerbahce icin medyada onlarca teknik direktor ismi dolasmaya basladi bile. Bu dolasan isimler icin de gazeteciler ve taraftarlar daha simdiden elestirilere basladilar. Peki nedir iyi teknik direktor? Takimin basarisinda ne kadar paya sahiptir? Basarili sayilmasi icin neler yapmasi gereklidir? Bu yazi dizisinde, bu konudaki goruslerimi orneklerle paylasip, sizin de yorumlarinizla bir tartisma ortami yaratmaya calisacagim.

Oncelikle benim gorusum, bir teknik direktorun takimin basarisinda (veya basarisizliginda) en fazla %25'lik bir paya sahip oldugudur. Ayrica Turkiye'ye, ozellikle 3 buyuklere, gelen teknik direktorlerin bir cogu ayni seviyededir. Yani bir teknik direktoru getirmek veya yollamak icin harcanan astronomik rakamlar tamamen para ziyanidir.

Yazi dizisindeki ilk ornegim en kariyerli Turk teknik direktoru olan Fatih Terim olacaktir. Acaba Fatih Terim ne kadar iyi, ne kadar basarili bir teknik direktordur bunu tartisacagim.

Once Fatih Terim'in teknik direktorluk kariyerine kisaca bir goz atalim. Teknik direktorluge 1987 yilinda Ankaragucu'nde baslayan Fatih Terim 2 sezon Ankaragucu'nu, 1 sezondan daha kisa bir sure de Goztepeyi calistirmis, basarisiz olmasa bile surpriz bir basariya imza atamamistir. 1990 yilinda Turkiye 21 yas alti milli takim teknik direktorlugune gelen Fatih Terim 1993 yilinda Akdeniz oyunlari turnuvasinda sampiyonlugu kazanmistir. ( Hemen hemen ayni kadro 2002 yilinda dunya kupasinda 3. oldu). 1993 yilinda Turkiye A milli takiminin basina gecen Terim, 1996 yilinda Euro 96' ya katilarak o zamana kadar basarilmamisi basarip Galatasaray takiminin basina gecti. Burada 4 sezon ust uste sampiyon olup UEFA kupasi ve sayisiz kupa kadirarak tarihe gecmeyi basarmistir. Ardindan Fiorentina'nin basinda 23, AC Milan'in basinda 13 maca cikip Italya kariyerini bitiren Terim yeniden Galtasarayin basina gecmistir. Ilk sezonunda 77 puan almasina ragmen ligi 2. sirada tamamlayan Terim 2. sezonunda cok basarisiz bir sezon gecirip, henuz sezon bitmeden gorevinden ayrilmak durumunda kalmistir. 2005 yilindan itibaren de Turkiye A milli takimini calistirmaktadir.

Fatih Terim'in bu parlak kariyerine bakip, kendisinin avrupanin onde gelen teknik direktorlerinden biri oldugunu soylemek yanlis olmaz sanirim. 2000 yilinda surpriz bir takimi UEFA kupasi sampiyonu yapmayi basarmis muthis teknik direktor, Italya'nin onde gelen takimlarinda tecrube kazandiktan sonra, muthis bir transfer butcesiyle Galatasaray'in basina gectiginde neden basarisiz olmustu peki? Cunku basarilarin tek sorumlusu o olmadigi gibi, basarizligin da tek sorumlusu o degildi.

1996-2000 yillari arasinda Turkiye Sampiyonlugu kazanan Terim'in takimi Galatasaray o donem Turkiye standartlarinin o kadar uzerinde bir kadroya sahipti ki, diger takimlar 2. olmak icin yarisiyor, Galatasaray'la bir rekabete bile giremiyorlardi. Yani Turkiye ligi sampiyonlugu Galatasaray icin artik bir hedef olmaktan cikmis, kendi kendine gelen bir basari olmustu. Artik hedef avrupa kupalarinda basariydi. Bu hedef 3 sezon boyunca tutturulamadi, fakat daha once Turkiye tarihinde kiyaslanacak bir basari olmadigi icin Galatasaray o donem asla basarisiz gorulmedi. Nihayet 2000 sezonunda UEFA kupasinin alinmasiyla avrupada basari hedefi tutturulmustu. Fakat bu noktada seytanin avukatligini yapip kucuk bir ayrintiyi belirtmek isterim. 2 Kasim 1999 tarihinde dakika 92'de hakem Milan'a karsi o penaltiyi calmakta tereddut etseydi ve o mac 2-2 bitseydi ne olurdu? Galatasaray grup sonuncusu olarak avrupa kupalarina veda ederdi ve Fatih Terim UEFA kupasini kaldiramazdi.

Yani bir teknik direktorun basarili olmasi icin her sene takimina muthis basarilar kazandirmasi gerekmiyor. Bu durumda dunya uzerinde iyi teknik direktor bulamazsiniz. Futbolu takip edenlere "Dunyanin en iyi teknik direktoru kim?" diye sorsaniz buyuk cogunlugundan "Mourinho" cevabini alirsiniz. Fakat o bile dunyanin en pahali takimi Chelsea'ye sampiyonlar ligi kupasi kazandiramamis ve gorevinden kovulmustur.

Teknik direktor kovmak kolaydir. Zor olan dogru, yetenekli bir teknik direktoru goreve getirip, her sene sampiyon olmayi beklemeden uzun yillar onu desteklemektir. Ornekleri Manchester United ve Arsenal'de mevcuttur.