Tezsiz Yüksek Lisans ne işe yarar?

Tezli ve tezsiz yüksek lisans eğtimiyle ilgili düzenlemeleri, üyeleri rektörler olan Üniversitelerarası Kurul yapar. Bu kurul, Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliği yayımlarak lisansüstü eğitimin şartları, usul ve esaslarını belirlemiştir. Arzu edenler aşağıdaki linkten bu yönetmeliğe ulaşabilirler.

http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.8317&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=Lisans%C3%BCst%C3%BC%20E%C4%9Fitim%20ve%20%C3%96%C4%9Fretim%20Y%C3%B6netmeli%C4%9Fi

Tezsiz yüksek lisans ve tezli yüksek lisans arasında eskiden hiç bir fark bulunmazdı. Tezsiz yüksek lisans yapanlar doktora yapabilir, öğretim görevlisi, araştırma görevlisi gibi akademik kadrolara atanabilirdi. Ancak son dönemde yapılan düzenlemelerle tezsiz yüksek lisans diploması sahibi olmanın pek bir ayrıcalığı kalmadı. Tezsiz yüksek lisansla ilgili olarak aşağıdakilerin bilinmesi gerekir:

-Tezsiz yüksek lisans mezunları Türkiye'de doktora eğitimine alınmıyor.

-Tezsiz yüksek lisans mezunlarının akademik kadrolara atanması neredeyse imkansız hale getirildi.

-Tezsiz yüksek lisans eğitimi özellikle vakıf üniversiteleri için ticari bir faaliyetmiş gibi yürütülmektedir.

-Devlet üniversiteleri için de ciddi bir gelir kalemine dönüşmüştür.

-Öğretim üyeleri normal ekders ücretlerinin 10 katına kadar bir gelir elde edebildiği için ders veren öğretim üyeleri için de bayağı cazip, kazançlı bir gelir kapısı haline gelmiştir.

-Ciddi anlamda bir akademik eğitim verilmemektedir.

-Tezsiz yüksek lisans mezunları bilimsel bir makale yazabilecek bir yetkinliğe ulaşamamaktadır.

-Genellikle uzaktan eğitim, ikinci öğretim şeklinde yürütülmektedir.

-Akademik çevrelerde zerre kadar saygınlığı bulunmamaktadır.

-Genellikle açıköğretim mezunu bir kitle tarafından tercih edilmektedir.

-Öğrenciler için çok ciddi bir mali külfeti bulunmaktadır.

-Başvurmak için ALES puanına gerek yoktur.

-Memuriyette yalnızca bir kademe ilerlemesi olarak bir karşılığı bulunmaktadır.

-Öğretmenler açısından ekders ödemlerinde çok cüz'i bir artış sağlar.

-İçerik ve muhtevasını tam bilmeyen bir kitleye karşı hava atma işine yararken, işin aslını bilen lisans mezunu kimselerde bile israf edilmiş bir gayret ve para için acıma hissine sebeb olur.

-Hiyerarşik tercihlerde bir avantaj sağlamaz.

-Tezli yüksek lisansın amacı, öğrenciye bilimsel araştırma yaptırmak bilgiyi değerlendirmekken, tezsiz yüksek lisansın amacı mesleki bilgi vermektir.

-Tezsiz yüksek lisans mesleki bilgi edinmek için çok pahalı bir yöntemdir.

Yukarıda belirttiğim nedenlere daha bir çok olumsuzluk eklenebilir. Bu işin çok ciddi üzerinde durann kurumları ve gayret ve çaba ile hakkını vererek mezun olan tezsiz yüksek lisans mezunlarını tenzih ederim. Şunu da söylemeden geçmeyelim, bir avantaj olarak tezsiz yüksek lisanstan tezli yüksek lisansa geçiş yapılabiliyor. Daha sonra tezli yüksek lisansa başlayanlar tezli yüksek lisans eğitimlerinde aldığı eşdeğer derslerden muaf tutulabiliyor.

Sonuç olarak, lisans mezunu olanların egolarını tatmin etme gibi bir derdi yoksa tezsiz yüksek lisans eğitiminin gereksiz olacağı kanaatindeyim. Biraz gayret ile tezli yüksek lisans yapmak daha akıllaca olacaktır.