Türkiye’de nakit, hazine ve risk yönetimi

Milliyet Blag'a bize bilgi, duygu ve düşüncelerimizi paylaşma olanağı sunduğu bu platform için teşekkür ederim.

17 Nisan Salı – 18 Nisan Çarşamba, 2012 de Swissôtel The Bosphorus, İstanbul’da yapılan Türkiye’de Nakit, Hazine ve Risk Yönetimi konulu 8. EuroFinance Konferansı notlarımı sizlerle paylaşmak istiyorum. Umarım konferansa katılamayan değerli Milliyet Blog okurları için faydalı olur.

EUROFINANCE KONFERANSINDA ELE ALINAN KONULAR

Eurofinance tarafından bu yıl 8. düzenlenen Türkiye'de Nakit, Mali İşler ve Risk Yönetimi konferansında, volatilitenin hayatın bir parçası haline geldiği dünyada, risk yönetim stratejileri nasıl belirlenmeli?' sorusunun cevabı aranırken katılımcılar, dünya ekonomisine dair beklentilerini, Türkiye'nin bu tablodaki yerini ve istikrarlı büyümeye ilişkin görüşlerini açıkladılar.

Buna göre konferans konularını, Güncel Ekonomi ve Finans Konuları ve Nakit Yönetimi Çerçevesinde Bankaların Müşterileri ile Birlikte Ortak Sunumları olmak üzere iki ana başlık altında toplayabiliriz. Bankaların müşterileri ile birlikte yaptıkları sunumlarda tahsilat, ödeme ve doğrudan borçlandırma ve merkezi kredilendirme konuları sunularak, sponsor olan Akbank, HSBC, TEB ve Euler Hermes kuruluşlarının “ürün tanıtımları” yapıldı.

Güncel Ekonomi ve Finans Konuları

• Türkiye'nin cari açık sorunu,
• CFO’nun evrimi: CFO ve mali işlerin kesişme noktası
• Basel III: Bankalarınızın geleceği
• Ticaret yasası: Her şeyin hesabını verebilmek

Nakit Yönetimi Çerçevesinde Bankaların Müşterileri ile Birlikte Ortak Sunumları

• Karşılığını almak: Elektronik ve mobil bankacılık
• Kredi sigortası: Yerel ve küresel perspektifler
• Döviz açmazları: Volatiliteyle başa çıkmak;

Türkiye'nin cari açık sorunu;

Konferansa Türkiye'nin cari açık problemi ve Basel III ‘un Bankalarınızın geleceğini nasıl etkileyeceği damgasını vururken, bu konulara ilişkin açıklamalarda basınımızda yer buldu. Finans sektörü profesyonellerinin ve ekonomistlerin cari açık problemine bakışları, çözüm önerileri ve yorumları şöyle:

"Cari açık abartılıyor"
Dr. Saruhan Özel, Deniz Bank, Baş Ekonomist

• Türkiye'nin cari açığı kırıcı değil, yapıcı bir cari açık. Ancak konu çok fazla abartılıyor.
• Cari açık tek başına kriz nedeni değil Kalkınma döneminde biraz hızlı gitmek isteyen ekonomilerin cari açık vermesi gerekir.
• Risk almadan bankacılık yapılamayacağı gibi, risk almadan büyüyemezsiniz. Türkiye'nin cari açığının yapıcı olmasının nedenlerini sıralamak gerekirse:
• Verimlilik arttırıcı yatırım finansmanı geliyor ve bu finansmanla balon sektörler üretmiyoruz.
• Dış borçluluk artmıyor, ekonomimizin rekabet gücü var. En büyük pazarımız Avrupa. Bunu Ortadoğu izliyor. İki tarafa da çift hanelerle ihracatımızı artırıyoruz. İhracatı yüzde 17 artan bir ülkenin rekabet gücü olmadığını kimse söyleyemez.

"Gelirimiz, üretkenliğimizden daha hızlı büyüdü"
Dr. Murat Uçer, Global Source Partners, Danışman

• Türkiye ekonomisi son iki sene içinde 3 milyon insana istihdam yarattı.
• Türkiye'nin bu iyileşmesi tüm dünyaya örnek oluşturabilir. Ama bu büyüme beraberinde büyük bir cari açık ve enflasyon sorununu da beraberinde getirdi.
• Çok iyi gelişmeler olsa da, bunun bir bedeli olduğunu kabul etmek gerekiyor. Türkiye'nin cari açığı, kaldırabileceği bir boyutta değil. Cari açığın çok yüksek olmasının iki nedeni var. Birincisi çok hızlı gittik. 10 sene içinde kişi başı gelir düzeyi iki kattan fazla arttı.
• Fakat kişi başına üretkenlik sadece yüzde 40 oranında artış kaydetti.
• Türkiye'nin de daha temkinli gitmesi ve düşük büyüme oranlarına hazırlanması gerekiyor.
• Teşvik yasaları yatırımları artıracak ama Türkiye'de asıl sorun tasarruflar. Son on yılda tasarruf oranında yüzde 13 gerileme var. Bu düşüşteki en büyük pay da hane halkına aittir.

"Cari açıkla mücadelede maliye politikası devreye girmeli"
Melis Metiner, HSBC, Türkiye Ekonomisti

• Uzun vadede Türkiye'nin yapı taşları çok sağlam. Genç nüfus, güçlü ve iyi denetlenen bankacılık sektörü, çeşitlilik gösteren ekonomi, hane halkı ve özel sektörün borç oranının düşük olması bunun başlıca göstergeleri.
• Fakat cari açık Türkiye'nin en önemli sorunu. Türkiye dünyanın en büyük 17. ekonomisi ama dünyanın en büyük 2. cari açığını veriyor. Bu cari açığın finansman modeli de çok kaliteli değil.
• Bu yüzden biraz endişeliyiz. Hem hükümet hem de Merkez Bankası bu sorunun farkında. Türkiye bu kırılganlığı azaltmak için, işin en büyük kısmını Merkez Bankası'na yönlendirdi.
• Bu arada TL'deki nominal değer kaybı cari açık için çok etkili bir önlem değil. Diğer ülkelere oranla enflasyon farkları, TL'nin değer kaybından yarattığınız rekabetçiliği yok ediyor.

"Girişim sermayesinin gelişimi için bölgesel KOBİ borsaları kurulmalı"

Akbank Kurumsal Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı

Alper H. Yüksel,

• Dünyanın ekonomik merkezi gelişmekte olan ülkelere kayıyor.
• Dünyada yaşanan krize rağmen son beş yıl boyunca bankacılık sektörü önemli bir büyüme kaydetti.
• Öte yandan GSYIH oranına baktığımızda kredilerde hala ciddi bir büyüme potansiyeli var.
• Kredilerin mevduata oranı yüzde yüzün altında.
• Türk bankacılık sisteminin sermaye yeterliliği yüzde 16 civarında.
• Basel'e göre bu oranın yüzde 8 olması yeterli.
• Tüm bu olumlu göstergelere rağmen, hala Türkiye'de bankacılık hizmeti almayan 19 milyonluk bir nüfus söz konusu.

Katılımcıların Döviz Kuru Beklentileri

Global Source Partners - Dr. Uçer:

• Euro, dolara kıyasla daha "çirkin" bir para olmaya devam ediyor.
• ABD'deki ekonomik toparlanma gerçek. Euronun toparlanması ise çok daha zor.
• Avrupa Merkez Bankası'nın sorunları bitmedi. Bu süreçte Türkiye'de reel döviz kurunun değerlenmemesi gerektiğini düşünüyorum.

Denizbank- Dr. Özel;

• Euro alanı, mevcut euro ile yoluna devam edemez. Bir kaç güçlü ekonomi tarafından kullanılan yeni bir euro kabul edilirse, kur 1.80-1.90' yükselebilir. Eğer euro bu şekilde devam eder, Yunanistan, Portekiz ve İrlanda euro bölgesi dışına atılmazsa, 1.10-1.20 seviyelerini görebiliriz. Bu arada rekabet gücüne zarar vermemek için, TL'nin değer kazanmaması gerekiyor.

HSBC- Melis Metiner;

• HSBC olarak euroya inanıyoruz.
• Euro/dolar paritesinin 1.44 seviyesinde olacağını öngörüyoruz.
• Euro birliğinin dağılmayacağını, İspanya, İtalya gibi ekonomilerin temerrüde düşmeyeceğini düşünüyoruz.
• Orta vadede beklentimiz euronun dolara karşı yükselecek olması.

CFO’nun evrimi: CFO ve mali işlerin kesişme noktası

Atilla Kurama, Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkan Yrd.,

Alp Dayı, CFO, Vestel Şirketler Grubu

Sinan Dallı, CFO, Standard Profil

Murat Uluğ, CFO, TAV

Katılımcıların konuşmalarından CFO konusuna ilişkin olarak çıkarılan ortak sonuç;

CFO ya da finans müdürü pozisyonu sürekli bir gelişim içinde. Çok geniş bir alanı kapsıyor.

• Yeni ticaret yasası ile de, yükü bir kat daha ağırlaşıyor.
• CFO şirketini çok iyi tanımak zorunda; bilgi akışının odak noktası olmak ve bu bilgilerin

Diğer paydaşlara nasıl sunulacağını belirlemek de giderek CFO’nun sorumluluk alanına giriyor.

• Bu kadar çok ve kompleks bilgi akışının yönetilmesi için entegre sistemler olmalı ama maalesef eksik.
• Cash Flow bir şirketin atan nabzıdır ve her grupta CFO bu nabzı sürekli olarak tutmalıdır.
• İşletme sermayesi yönetimi, karlılık ve risk yönetimi bir bütündür ve CFO, grup ve şirketler bu konuda hedeflerine doğru ilerlerken kontrol mekanizması olarak yer almalıdır.

Döviz açmazları: Volatiliteyle başa çıkmak;

Şirketlerin açık pozisyonuna ilişin hedge yapma alternatifleri masaya yatırıldı.

Hürriyet Gazetecilik A.Ş. Finansman Müdürü Cem Baykara’da konuşmacı olarak katıldı. Ve Hürriyetin ithalat ve krediden dolayı kur riski taşıdığını bunu doğal hedge ve türev ürünlerle bertaraf etmeye çalıştıklarını belirtti. Geçmiş yıllarda, €/$ paritesi üzerinden 80 milyon dolar tutarında 5 yıllık hedge yaptıklarını ve bunu 2.yılında realize ederek beklenenin üzerinde fayda sağladıklarını belirtti. Bu tür opsiyon işlemlerinde mümkün olduğunca uzun vadeli pozisyon alınması gerektiğini belirtti. Türkiye de Hedge için türev ürünlerin daha çok kullanılması gerektiğini ancak doğru banka ile çalışmanın önemli olduğunu vurguladı.

Sürekli değişim: Günümüz koşullarında risk yönetimi

Murat Timur,

Risk, Treasury & Corp Fin Coordinator, Anadolu Group

• Risk Yönetiminin yeni TTK ile daha da önem kazandığını ve SPK kurumsal yönetim ilkelerine, yenidünya düzeninde artık Risk yönetiminden eklendiğini belirtti.
• IMKB’ye kote olan şirketler 30.12.2011 de yayınlanan SPK tebliğine göre “Riskin Erken Saptanması Komitesi” kurulacak.
• Yeni TTK ya göre de Risk Yönetimi oluşturulması gerekiyor.
• Etkin bir risk yönetiminde asgari olarak izlenmesi gereken noktalar;
  • Borçluluk düzeyi ve yapısı,
  • Net Finansal Borç / EBITDA oranı
  • Kur ve faiz riskinden doğacak kaybın bilanço kalemlerine ve öz kaynaklara etkisinin izlenmesi
  • Risk yönetimi çerçevesine şirketin ve grubun tüm hareket sınırlarının belirlenmesi ve periyodik olarak raporlanması
  • Likidite ve vade yapılarının incelenmesi ve refinansman riskinin periyodik olarak izlenmesi,

Zeki Gündüz, PwC Türkiye Vergi Bölüm Başkanı

• Vergi İdaresinin son zamanlarda alışılmışın dışında uygulamalarına dikkat çekti;
  • Ciro Primi KDV’sinde indirim konusu yapılmamasına yönelik kararlar olmuş;
  • İkili anlaşmalarda Sen stopajı kes o iade alsın mantığında hareket ediliyor.
  • Özellikli konularda mukteza alınmasını tavsiye etti.
  • Yeni teşviklerin geldiğini bunların takip edilmesi gerektiğini belirtti.