Yeni kurulmuş bir Kooperatif için iş planı

İş planı, kooperatifi kurarken yapılmak istenen faaliyetlerin ayrıntılı bir açıklamasını veren bir belgedir. O, üretilecek veya satılacak olan mal veya hizmetleri, iş organizasyonunu ve yönetim biçimini, pazar araştırmalarının sonuçlarını, pazarlama planını, insan kaynakları planını, gerekli materyal ve ekipmanı, finansman ihtiyacını  ve finansman planını ayrıntılı olarak açıklar.

İş planı bir çalışma aracıdır. İki amacı vardır :

- Dış sermaye, bankalardan veya finans kuruluşlarından borç bulmayı, ya d devletten sübvansiyon almayı kolaylaştırmak. Plan, işletmeye neden yatırım yapmanın gereğini ve kooperatifin kuruluşu ve işletmeye açılışında ekip becerisini tanıtmak durumundadır;

-Yeni kooperatifin kuruluşunu ve işletmeye açılış süreçlerinin denetimini kolaylaştırmak.

İş planı , kooperatifin işletmeye açılışında izlenecek  yolu tasarımlar ve  onun  faaliyetlerinin ve sonuçlarının  gözlemlenmesine hizmet edecektir.  İş planı açık ve anlaşılır olmalıdır.

Bir iş planı aşağıdaki bölümleri içerir :

1. İş planı özeti (azami 2 sayfa)

2. Kooperatifin kısa tanıtımı (1 sayfa):

- Kooperatifin adı ve iş merkezi adresi;

- Kooperatifin türü, amaçları ve ortak sayısı.

3. Kooperatifin  hedef pazarının analizi :

- Piyasaya sunulacak mal ve hizmetlerin, piyasadaki benzer mal ve hizmetlerle kıyaslanabilecek  özelliklerinin kısa tanıtımı;

- Pazarın özellikleri, rakip işletmelerin hizmet boyutu, kapsamı, pazar eğilimleri ve pazar segmentleri ,

- Kooperatifin ticari stratejisinin özellikleri ( doğrudan veya bir aracı vasıtasıyla satış, nakliye giderleri, vb..;

-Müşteri özellikleri (ortak veya ortak değil, yaş, cinsiyet, oturduğu yer,  meslek grubu, aile geliri, satınalma alışkanlıkları, vb..);

-Sunulan mal veya hizmetlerin fiyatları.

4.Sunulan mal ve hizmetlerin tanıtımı :

- Rakip firmaların sundukları mal ve hizmetlere göre, kooperatif mal ve hizmetinin orijinalitesi, ayırt edici özellikler ( gerekiyorsa fotoğraf veya resimler konmalıdır)

-Mal ve hizmetlerin pazarlanmasından önce gerekli AR-GE çalışmalarının tanıtımı ( maliyetlerin belirlenmesi ve maliyetlerle bağlantılı zamanın takvimlendirilmesi);

-Yeni mal ve hizmetlerin gelişiminin tanıtımı;

- Mal ve hizmetleri pazara sunmadan önce ilgili mercilerden  gerekli izinlerin alınması, (mümkünse) konu ile ilgili yasa ve  yönetmeliklerin listelenmesi.

5.Pazarlama planı

- İlk üç yılın satış rakamlarını ve araştırılmış pazar paylarını değerlendirmek ( satış hedeflerini   esas alan Pazar araştırmasını yeniden gözden geçirmek;  ‘ek olarak plana eklenebilir’);

- Mal ve hizmetlerin faydasını önceden gören ortakların veya muhtemel alıcıların bir listesini hazırlamak;

-          Hedef pazarın segmentlerini belirlemek ( büyüklük,  pazarın konum yeri, diğer özellikler);

-          Pazara  giriş  strateji planını  ve maliyetleri belirlemek (mal ve hizmetlerin tanıtım şekli, promosyon kampanyası, meyde reklamları, üyelere yapılan indirimler, vb..?

6. İşletme

- İş yeri seçiminin avantajları;

- Önceden mevcut olan, satın alınan veya kiralanan bina ve materyalin özellikleri ve maliyetleri (ayrıntılı açıklamalar yapılmalı ve gerekirse iş planına eklenmeli)

- Mal ve hizmetlerin üretim yöntemleri ve süreçleri  açıklanmalı;

- Gerekli işgücünün özelliklerinin belirlenmesi (esleki özelliği, sayısı, işçilik masrafları, vb..)

7. Hiyerarşik yapı  ve yönetim

-Kooperatif yapının ve yönetim tarzının özellikleri ( idarecilerin adları, uzmanlık alanları, yetki ve sorumlulukların paylaşımı);

- Kooperatif ve işletme yönetiminin akış şeması (organigram)  (yönetim felsefesi, müdürlerin adları ve özellikleri, görevlerinin tanımlanması, hiyerarşik ilişkileri sorumlulukları);

- Kooperatif hesaplarını yürütecek  profesyonel dış kaynaklı kişilerin/kuruluşların kimliklerinin tanımlanması ( başlangıç sırasında yardımcı olacak uzman bir kuruluş, muhasebe bürosu, pazarlama danışmanı, formatör, vb..)

8. Faaliyetlerin takvimlendirilmesi

9.Kapsamlı tahmini finans tabloları ;

- İlk üç yıllık uygulamalar için bilanço;

İlk üç yılın her biri için sonuç bilançosu;

İlk uygulama yılı için öngörülen nakit bütçe, izleyen iki yıl için işletme sermayesi tahmini;

- Başabaş noktası (Kooperatif üretiminin, sabit ve değişken masraflar toplamını yakaladığı faaliyet düzeyi);

10.   İşletme planı

- Başlangıç için toplam yatırım;

- Kısa ve orta dönem yatırım planı;

- Finansman kaynağı (hisse senetleri, dış yatırımcılar, orta vadeli krediler, vb..);

- Kaynaktan temin edilen finansman, elde edilme koşulları ( faizler, fazladan aktarılan paylar, vb..), geri ödemenin takvimlendirilmesi, verilen teminat.

Kooperatifçi selamlarımla

Dr. Ayhan ÇIKIN