Zbigniew Brzezinski'nin Stratejik Vizyonu ve Amerika'nın Geleceği

Amerika'nın en ünlü ve önemli stratejistlerinden (Büyük Satranç Tahtası kitabının yazarı) Zbigniew Brzezinski'nin New York Times'in Bestseller listesinde yer alan bu kitabı, Amerika'nın ve küresel iktidar sisteminin 2025 yılına dair perspektifini çiziyor. "Amerika çöküyor" tezini reddetse de stratejik ve jeopolitik güç merkezinin Doğu'ya (Avrasya) kaymakta olduğunu kabul etmek zorunda kalan Brzezinski, Amerika'nın muhtemel çöküşüne ve küresel liderlikten çekilmesine sebep olabilecek sorunlara karşı çözüm önerileri sunarken, Amerikan süper gücüne alternatif gösterilen jeopolitik-stratejik güçlerin de profilini çıkarıyor. Bunu yaparken de Amerika'yı merkeze alarak, uluslararası küresel istikrarın "kilit taşı" ve garantörü olarak gösteriyor.  Küresel istikrarın dayanağı olan bu gücün zayıflaması ve mevcut pozisyonunu kaybetmesi halinde halinde ortaya çıkacak "felaketleri" tek tek sıralıyor. Bir anlamda dünyaya:"Dünyanın istikrarsızlığa teslim olmasını istemiyorsanız Amerika'yı destekleyin. Aksi takdirde Çin ve Rusya'nın da kucağına düşersiniz ki bu sizin için felaket olur" diyor.

Brzezinski, "Amerika çöküyor ya da çökecek" şeklindeki bir tezi kabul etmemekle birlikte, en azından geleceği tartısmalı bir süper-küresel güç olarak Amerika'nın avantaj ve dezavantajlarını açık sözlülükle ortaya koyuyor. Amerika'dan boşalacak yeri doldurabilecek ya da dolduramayacak(ki Brzezinski böyle düşünüyor) Çin ve Rusya gibi alternatif süper güçlerin; Japonya ve Hindistan gibi 2. derece süper-güç adaylarının soğukkanlı bir analizini yapıyor. Bu güçlerin birbirleriyle ve küresel güç dengeleriyle ilişkilerini ortaya koyarak okuyucuya -en azından eldeki bilgi ve verilerle- analitik bir muhakeme imkanı da tanıyor.  

Geniş bir tecrübe ve derinlikli bir akademik nosyona sahip Brzezinski, bu çalışmasında klasik Amerikan kibir ve egosundan uzak bir dil kullanıyor. Ancak ülkesinin geleceğine dair haklı entelektüel bir endişe taşıdığı da belli oluyor. Bir Amerikan olarak elbette Amerika'yı ve çıkarlarını merkeze alarak hazırladığı bu çalışma, hem mevcut küresel güçler hiyerarşisini hem de önümüzdeki 50 yıl içerisinde bu hiyerarşi ve denge içinde meydana gelmesi muhtemel değişiklikleri olabildiğince açık bir şekilde ortaya koymaya çalışıyor. Dünyadaki güçler dengesine yakından bakmak ve geleceğe dair bir fikir edinmek merakında olan okuyucuların muhakkak okuması gereken bir çalışma...