“ÖSS kalkacak”: En büyük yalan

YÖK başkanı açıklama yapıyor ve “üniversite kontenjanlarının artmasıyla sınava gerek kalmayacak” diyor (1).

Ben de diyorum ki ÖSS’yi kaldıramazsınız. “ÖSS kalkacak” dediğiniz için kaldırır gibi yaparsınız ama yerine aynı formatta adı başka birşey olan bir sınavı hemen koyarsınız. Örneğin adı SS olur yani Süper Sınav...

YÖK başkanının “üniversite kontenjanlarının artmasıyla sınava gerek kalmayacak” demiş olmasına inanamıyorum. ÖSS neden kalkamaz, buna çok kolay bir örnek verelim: Olmaz ya, diyelim ki sınavı kaldırdılar ve o yıl Hacettepe Tıp Fakültesine 100 bin kişi başvurdu. Ne yapacaksınız? Söz verdiniz alacaksınız. Diyelim aldınız ve sözünüzün eri olduğunu kanıtladınız. Sonra ne yapacaksınız? Ertesi yıl başvuracak 500 bin kişiyi de Tıp Fakültesine alacak mısınız?

ÖSS KALKAMAZ

2006 yılında bir siyasi parti canlı yayınlanan maçlara reklam verip “ÖSS kalkacak” diyordu. Bu durumu sorgulamıştım (2):

“Bir siyasi parti neden “ÖSS kalkacak” der? Bunun tek bir açıklaması olabilir. İki milyona yakın ÖSS’ye girecek öğrenci var. Bu kadar kişinin onda biri bile istediği yeri kazanamayacak. Kazanma şansı olanları büyük bölümü bu durumu daha sınava girmeden bildikleri için iki milyona yakın umutsuz genç sözkonusudur. “ÖSS kalkacak” demek gençler üzerinde oy uğruna umut ticareti yapmaktır. Bunu yapan hangi siyasi görüşte olursa olsun kötü niyetlidir.

Kötü olan ÖSS değildir. Sorun ÖSS için milyonların yarışının yarattığı ortamdır. Öğrencilerin yaşadığı bunalımlar, dersanelerin bu fırsatı bir rant kapısı olarak görmeleri, ailelerin yaşadığı ekonomik sorunlar elbette gözardı edilemez. ÖSS’yi kaldırmak bu sorunları çözecek olsa, hepimiz kaldırılmasını isteyelim.

Ülkemiz koşullarında ÖSS’ye tek alternatif kura çekmektir. O da olmayacak bir yol olduğuna göre ÖSS’den başka çare yoktur. Kimse ÖSS üzerinde siyaset yapmasın.”

ÖSS’ye tek alternatifin kura çekmek olduğunu hep yazıyorum, bunu şaka sananlar oluyor. Asla şaka değil... Ya ÖSS ya da kura olacak, başka yol yok.

2007 başında ÖSS ve OKS yerine okullarda alınan notları kullanmak için çalışmalar yapıldığını okuduğumda ciddi uyarılarda bulunmuştum (3):

“Milli Eğitim Bakanlığındakiler, okullarda verilen notları kullanarak OKS ve ÖSS’ye alternatif yaratmaya kalkarlarsa bu aynen ne olur biliyor musunuz: Bir sepete elma, armut, kiraz, vişne, kivi, portakal, mandalina, badem, fındık, ceviz, hurma, muşmula, kızılcık, böğürtlen, şeftali, kayısı doldurup içinden domates seçmek gibi birşey...

Beğenelim veya beğenmeyelim, OKS ve ÖSS sepete domatesleri dolduruyor ve onların içinden iyi domatesleri seçiyor. Bu arada bazı domatesler sepete sağlam girip orada eziliyor, bazıları sepete girmeden eziliyor ama o sepete ezik girip sağlam olarak seçilen domates olmuyor.

Şu anda OKS ve ÖSS’ye alternatif yoktur. Bu gerçek ortadayken bu sınavları kaldırmaya kalkmanın sonucu vahimdir. OKS kalkarsa bunalım olur. ÖSS için durum çok ciddidir, çünkü ÖSS’nin kalkmasının sonu bir isyandır, bir gençlik isyanı.”

Bu uyarıyı ciddiye almalılar. ÖSS kalkarsa ve üniversiteye girecek öğrencilerin seçiminde iktidar partisinin il ve ilçe örgütleri görev almaya başlarsa bunun sonu ciddi bir isyan olur.

22 Temmuz seçimler öncesi “ÖSS kalkacak” diyen partiler vardı. Ben de o partilere ÖSS üzerinden siyaset yapmamalarını öneriyordum (4):

“İlk sözüm gençlere: ÖSS kalkmaz, kalkamaz. Oyunuzu verirken bu vaade asla kanmayın. 2.500 öğrenci alacak olan ODTÜ’ye 250.000 öğrenci başvurduğunda ODTÜ’ye girecek öğrenciler nasıl seçilir. Ya sınav yapacaksınız, ya da kura çekeceksiniz. Bir arkadaşınızın babasının bakan tanıdığı olduğu için üniversiteye girdiğini duysanız ve siz açıkta kalsanız ne yaparsınız? ÖSS olacak, kiminiz kazanacaksınız, diğerleriniz de tek seçeneğin üniversite olmadığını kabul edeceksiniz. Üniversiteyi kazanmak herşey değildir, kazanmamak da herşeyin sonu değildir.

İkinci sözüm siyasetçilere: ÖSS üzerinden siyaset yapmayın. Gençlere olmayacak umutlar vermeyin.

Üçüncü sözüm ÖSYM’ye: ÖSS’de "ÖSS kalkabilir mi" diye soru sorun. "Evet" yanıtı verenleri hemen eleyin!”

ÖSYM’ye bu önerimi yineliyorum. Gelecek ÖSS’ye ilk soru "ÖSS kalkabilir mi" olsun. İki seçenek koysunlar: a) Evet b) Hayır... Evet diyenler asla üniversiteye giremesin. Bu kadar kolay bir soruyu doğru yanıtlayamayan asla üniversitede olmamalıdır.

2008 başında Milli Eğitim Bakanı bir OKS’den 3 SBS yaratma başarısını ÖSS için de deneyeceğini açıklayınca bunun sonunun bir kaos olacağını yazmıştım (5):

“ÖSS’nin şu andaki yapısına başka alternatif yoktur. Milli Eğitim Bakanının önerisi olmayacak bir modeldir.”

SONUÇ:

ÖSS olmazsa olmaz bir sınavdır. “ÖSS kalkacak” demek büyük yalandır.

(1) Sınavsız üniversiteye doğru (TRT, 20-6-2008): http://www.trt.net.tr/wwwtrt/hdevam.aspx?hid=204528&k=1
(2) Bir siyasi parti neden “ ÖSS kalkacak ” der? (16-11-2006): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=13819
(3) Sınavlar nasıl olunuyor (29-1-2007): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=23504
(4) Siyasetçiler için seçim dersleri 7: "ÖSS kalkacak" demeyin (8-6-2007): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=45362
(5) Milli Eğitim Bakanının ÖSS önerisi kaos yaratır (30-1-2008): http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=89134

Ankara, 20 Haziran 2008