1917 Ekim Devrimi'nin 100. Yılı Ne İfade Ediyor?

Bu sene, Rusya'da 1917'de Ekim ayında Lenin ve arkadaşları tarafından gerçekleştirilen devrimin 100. yılı. Tarihteki önemli olaylardan birisidir. Bununla ilk defa ideolojik bir devlet kurulmuştur. Kendisinden sonra Çin Halk Cumhuriyeti, Yugoslaviya, Küba, Romanya gibi birçok ülkeye de ilham kaynağı olmuştur. 

Mustafa Kemal Atatürk'ün liderliğinde gerçekleşen Kurtuluş Savaşı'na da önemli yardımlar bu devrimle kurulan Sovyetler Birliği'nden gelmiştir. 16 Mart 1921'de Moskova'da imzalanan Türkiye - SSCB dostluk antlaşması bu bakımdan büyük önem arzetmektedir. Bu anlaşma doğrultusunda Ankara Moskova'dan silah ve mali yardım almıştır. Bu bakımdan SSCB'nin Türkiye'nin kuruluş temellerinde katkısı olduğu inkar edilemez.

Türkiye'nin de SSCB'nin kuruluşunda katkısı olduğunu söylememiz lazımdır. Çünkü 1915 Çanakkale Savaşı'nda Atatürk ve silah arkadaşları Çanakkale'yi geçilmez yapmasaydı, belki de şimdi bahsettiğimiz 100 sene önceki devrim gerçekleşmeyecekti. Çünkü  o zaman İngiliiz ve Fransız donanmaları İstanbul üzerinden Çarlık Rusya'ya yardım göndereceklerdi. Savaşın sıkıntılarını azaltan Çar ise bir devrimle karşı karşıya kalmayacaktı.

Ruslar belki de bu gerçeği bildikleri için, belki de kendilerini borçlu hissettikleri için Atatürk ve arkadaşlarına Kurtuluş Savaşı'nı kazanmaları için gerekli yardımları yaptılar. Belki de.. Bilemiyoruz.

Belki de Marksizm-Leninizm ideolojisini Anadolu topraklarına yaymak amacıyla yapmışlardır. Buna şüphe yok. Ancak, büyük devlet adamı Atatürk Lenin'in gönderdiği yardımları kabul etti, fakat ideolojisini kabul etmedi. Bu bir gerçek.

Ama hangi amaçla yardım etmiş olursa olsun, neticede Kurtuluş Savaşı'na Sovyet yardımları yapıldı. Bir çok kitapta bu konu geniş geniş anlatılıyor. 

Bunları niye anlatıyorum. Şunu demek istiyorum. SSCB'nin kuruluşu, Ekim Devrimi Türkiye için önemli. Ama 100. yılı dolayısıyla gazetelere, televizyonlara bakıyorum. Bunun üzerine çok fazla haber ve yazı göremedim. Aslında komşumuz olan ve Soğuk Savaş döneminde iki kutuptan birini temsil eden SSCB'nin tarihi bizim için olumlu ve olumsuz yönleriyle önemli diye düşünüyorum.

Bu tarih üzerinde durmalıyız, Araştırmalıyız, Yazmalıyız. Dünya tarihi için zaten önemli bir olay. Bizim komşumuz olması ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş dönemlerinde katkıları olduğu için Türk aydınları için ayrı bir öneme sahip olduğu aşikar.

2017 yılındayız ve Ekim ayı bitmek üzere. Sovyet devrimi üzerine kapsamlı bir yazı ve yoruma henüz gazete ve televizyonlarda rastlamadım. Belki ben görmedim. Belki de bundan sonra yayınlanacaktır. 

Fakat, bu konuda çok fazla ümitli değilim. Çünkü, çok fazla Türkiye dışındaki tarihlerle ilgili değiliz. Varsa yoksa Türk tarihi, Osmanlı tarihi. Tabii bunlarda olmalı. Ama dünyadaki diğer önemli tarihlere de eğilmeliyiz. Aksi halde kendin çal, kendin söyle durumunda kalacağız.