2006 model Tekel 2000 geyikleri - 2

Evet, nerede kalmıştık? Bir sigara tiryakisinin kaleminden, sigara paketleri üzerindeki sigarayı caydırmaya yönelik küçük mesaj karelerini yorumluyorduk.

Dün ve bugün bakalım ne tür mesajlar almışız:

"Sigara içmek spermlere zarar vererek doğurganlığı azaltır."

Muhtemelen doğrudur. Sigara içen her erkek bu mesajı okuduğunda eminim bir kere değil iki kere düşünecektir. Ancak sigarayı yine de bırakmayacaktır. Ancak devlet büyüklerimiz hazır böyle bir fırsat varken neden hâlâ topluma "üremeyin, çok çocuk yapmayın, doğum kontrol yöntemlerini kullanın" diye çağrıda bulunuyorlar ki! Ne yararlı, ne zararlı bazen karışıyor bu yetkililerin kafası! Ayrıca erkeklerin doğurganlık özelliği yoktur, yani ben öyle biliyorum. Bir toplumdaki bütün erkekler sigara içmediğine göre elbette kadınlar doğurganlıklarına katkı sağlayacak, sperm oranı yüksek adaylar bulacaklardır. Yine bıyık altından kadınlara gönderme yapılan toplumsal bir mesaj daha! Ve bağlantısı sigarayla!

"Sigara içmek öldürür"

Evet, bütün vücut organlarına zararı vardır. Özellikle akciğerlere. Özellikle kanser vak’aları sigaranın ne kadar kötü bir alışkanlık olduğu konusunda insanlara çarpıcı örnekler vermektedir. Sigara nedeni ile ayaklarını, ellerini, parmaklarını kaybeden insanlar vardır damar tıkanıklıkları sebebiyle… Ancak siz "sigara içmek öldürür" dediğiniz zaman verilen tek yanıt "aman atın ölümü arpadan olsun" şeklindedir. Niye mi? Kalp krizi geçirirsiniz, devletin ambulansı geç gelir ölürsünüz. İlaca bağımlı bir hastalığınız vardır ancak devletin hastaneleri "artık size ilaç" yok der yine ölürsünüz. Yolda yürürken devletin lağım çukuruna düşer yine ölürsünüz. Devletin çöp tenekesinin yanından tam geçiyorsunuzdur içine atılan bombalı poşetten haberiniz yoktur. Siz geçmiş bulunursunuz, bombanın patlayacağı tutar ve siz yine ölürsünüz. Askersinizdir, doğuya gidersiniz, devletin asfaltlamadığı yola teröristlerin dizdiği mayına basar yine ölürsünüz. Başınıza gökten kiremit düşer ve siz yine ölürsünüz. Evet tüm bunlar bir yana sigara içmek sizi öldürür ama en azından yavaş yavaş öleceğinizi bilmek midir acaba sizi sigaradan vazgeçirtmeyen? Ya da madem sigara içmek öldürür. Ve anlamazsınız madem sigara beni öldürüyor neden hâlâ sigara üretimine ve satışına son verilmiyor? Beni ben mi öldürüyorum sigara içerek, yoksa bağımlılık yaptığını bile bile bunu üreten ve satışa sunan devlet mi? Her şeyi devletten beklememek lazım, bırak sigarayı sen kurtar canını, diğerlerini boşver...

"Sigara içmek ölümcül akciğer kanserine neden olur"

Evet doğru… Yukarıda da değinmiştim. Ancak aşağıda yineleyeceğim örnek nedeni ile etkisiz bir mesaj.

"Sigara içmek yüksek derecede bağımlılık yapar, başlamayın"

İlk yazıma başladığımda yanına "1" diye yazdım ve şu satıra gelene kadar da bu konuda epey şey yazacağımı ve hatta bu nedenle sigarayı dahi bırakacağımı ümit ediyordum. Ancak ümitsiz bir vak’a olduğuna karar verdim. Çünkü ne zaman şu mesajları okusam hep aynı cümleyi yazmaya koyuluyorum; SİGARA YÜKSEK DERECEDE BAĞIMLILIK YAPIYORSA BAŞLAMAYIN DEMEK Mİ DOĞRU YOKSA SİGARAYI PİYASADAN KALDIRMAK MI?

Neden kokain, eroin, alkol gibi bağımlılık yapan maddelere gösterilen özen sigaraya gösterilmiyor anlamış değilim. Diyorum ya insanlar paket taşımaya ya da gidip bir paket sigara alma eylemini gerçekleştirene kadar zaten sigaranın bağımlısı oluyorlar. Onlar için tek değişiklik artık paket taşıyorlar. Ve siz yukarıdaki mesajı bağımlıların gözüne gözüne sokuyorsun. "Tamam bağlanmışsınız bir kere ama sigaranın yüksek derecede bağımlılık yaptığını tekrar hatırlatmak istedik".

İki yazıda sizlerin de gördüğü üzere sigaranın gerçekten sağlığa zararlı ve bağımlılık yaratan bir madde olduğunu iyice kavradık. Ancak sigara paketleri üzerine iliştirilen bu caydırıcı yazıların çoğunun "ölen öldü kalan sağlar bizimdir " mantığı üzerine kurulu, "aman biz söylemiş olalım sorumluluk bizden gitsin" gibi bir anlam taşıyan, özünde insanı, insan sağlığını zerre kadar düşünmeye yönelik bir mesaj barındırmayan, ben ve belki benim gibi pek çok kişinin "saçma" diye nitelendirdiği her zamanki oyalama taktiklerinden biri.

Eğer insana zarar veren bir sorunu çözmek isterseniz, onu kökten yok etmeye yönelik tedbirlere kafa yorarsınız. Tüm dünyada üretimi ve satışını engellemeye yönelik yapıcı çözümlere gidilmeli ve bu yönde politikalar güdülmelidir. Aksi halde, sigara paketlerine eklenen her yeni ilave yine maliyet olarak sigara içenlerin cebine dönecektir. Ve enteresan olansa, sigara zam üstüne zam yapıldıkça, tüketimi azalmak yerine artan nadide gereksinmelerden biridir.

Babam ergenlik çağlarında karşısına alıp "kızım, gençsiniz, bu yaşlarda arkadaşlar bazı alışkanlıklar kazandırır birbirine, bunlardan biri sigara diğeri alkoldür. Ancak ben bir gün bana "baba sigaraya başladım" değil "alkol aldım" demeni tercih ederim. Bir baba olarak her ikisini de içmeni tasvip etmiyorum ancak bunun eninde sonunda olabileceğini biliyorum. Şunu unutma sigara öyle bir merettir ki adama yoldan izmarit toplattırır, yani her an, her yerde, her şekilde bulabilirsin."

Haklıydı, sigaraya başladım ve hâlâ da içiyorum. Üniversite yıllarında, sınav öncesi sabahlamalarda bittiği düşünülüp buruşturulmuş paketleri kolaçan ettiğimizi, içinde bulduğumuz son bir dal sigaraya "Allah’ın lütfu" olarak baktığımızı ve çekilen nefesleri kardeş payı yaptığımızı da… Ancak içki öyle değil. Sosyal içici kıvamında kalabiliyorsunuz. Kimse her gün her han her dakika yanınızda içki içmediği için canınız da istemiyor. Ancak bugün evden "sigarayı bıraktım" diye çıksanız bile, dışarı çıktığınız anda yolda, cafede, ofiste vs… sigara içen birileriyle mutlaka karşılaşıyor ve dolayısıyla sigaradan uzaklaşamıyorsunuz.

Sigara içmek gerçekten sağlığa zararlıdır. Ancak çözüm zaten bağımlısı olan insanların, parasını ödeyip pakete sahip olduktan sonra okuyabilecekleri ve çoğu o anda manasını zaten yitirmiş olan küçük mesaj kareleri eklemek değil. Bu gerçekten zararlı bir madde ise, devletin daha yapıcı önlemler alması gerekiyor diye düşünüyorum. Aksi halde sigaranın kendisi bugünün Türkiye’sinde terörden farksız. Mevcut terörün devlet farkında ama senelerdir kökünü kazıyacak yapısal bir çözüm üretmiş, müdahalede bulunmuş değil. Öyleyse devlet için insanlarının sigaradan ölmesi neden önemli olsun ya da gerçekten bu kadar önemli mi?

Piyasadan ilaçlar kalkarken, hastaneler hastaları kapı dışarı ederken ya da hiç içeri almazken, kan bulunamazken, organ bulunamazken, ambulans yetişemezken, itfaiye yetişemezken, gençler işsizlik içinde kıvranırken, çocuklar ölürken, kadınlar namus belasına kurban verilirken… devlet için insanı bir sigaradan ölmüş bu kadar önemli mi? Cidden önemli mi? Tamam, bıraktım o zaman...

Bu mesajları ‘tiye alan diğer mesajlardan örnekler :

"Sakın içme, içince bitiyor"

"Soğuk içiniz"

"Ben dudak tiryakisiyim ama Angelina Jolie’nin dudaklarının…"

"Dünya kupası resmi içeceği değildir"

"Lüzumsuz ise söndür"

"Sigara iç erken öl cesedin yakışıklı olsun"

"Bu paketteki 20 yanlışı bulunuz"

"Bitti canım kalmadı! Iyyyy…!

"Sigara içmek poponuzda selülit yapar"

"Sekste başarısız olanlar seksten sonra orgazm sigarası içerek kendilerini rahatlatırlar"

"Sigara öksürtür. Hayır kadının kocası da erken geldi. Dolabın içinde öksürmeden nasıl durcan bakalım."

Sigara içmek insanın ömrünü ve pipisini kısaltır."

SİGARA SAĞLIĞA ZARARLIDIR. İÇİYORSANIZ BIRAKIN, İÇMİYOR İSENİZ HİÇ BAŞLAMAYIN!!!