Boşanma Arabuluculuğu ve Çocuk

En mutlu ve en sağlıklı çocuklar bile, ailenin yaşadığı boşanma depreminin enkazından, psikolojik ve gelişimsel olarak en şiddetli şekilde etkilenmektedir.

Aile hakkı çocukların en temel haklarından biridir. Bu sayede çocuklar sevgi ve saygı çerçevesinde sıcak bir yuvada biyo- psiko-sosyal açıdan gelişimlerini sağlıklı bir biçimde idame ettirme fırsatı bulurlar. Ne yazık ki boşanmalar çocuklarda başta psikolojik olmak üzere birçok derin yaralar açmaktadır. Çocuk kendini yarım hissetmektedir.

Özellikle okul öncesi çocukları boşanmanın sebebi olarak kendilerini görürüler ve suçluluk duygusuna kapılırlar.

Bu çocuklarda;
davranış bozuklukları,
hırçınlık,
parmak emme,
alt ıslatma,
kabus görme,
içe kapanma gibi problemler başgöstermeye başlar.

Ayrıca çocukların boşanma sürecinde mahkemelere götürülmesi , oradaki tartışmalar veya mahkemede şahit olarak gösterilmeleri çocukları daha da derinden yaralamaktadır. Bunun üzerine hakimlerin ''annenle mi kalmak istersin yoksa babanla mı yaşamak istersin '' sorusu bir çocuğun hayatta karşılaşacağı en büyük  ve en ağır soru olarak onu hayatı boyunca vicdan azabına sokacak bir acı hatıra olarak  kalacaktır.

Bu ve bunun gibi sebeplerden dolayı aile arabuluculuğu sisteminin önemi günden güne  öne çıkmaktadır. Aile arabuluculuğu veya boşanma arabuluculuğu; boşanma sürecine girmiş ailelerin bu durumu bir daha gözden geçirmelerini sağlayarak ve boşanmaya tarafsız bir şekilde yaklaşıp aile bütünlüğünü korumaya çalışan bir sistemdir.

BM arabuluculuk hususunda genel bir rehber hazırlamıştır. Bu rehber tüm anlaşmazlıklarda bir klavuz niteliği göstermektedir. Rehberde arabuluculuğun ilkeleri verilmiştir.

Bu ilkeler:
1.Hazırlıklı olma
2.Tarafların rızası
3.Tarafsızlık
4.Kapsayıcılık
5.Tutarlılık
6.Eşgüdüm
7. Tamamlayıcılık
8.Nitelikli barış anlaşması

Bu rehber doğrultusunda aile arabuluculuğu eğitimlerinin şekillendirilmesinde fayda vardır.

Rehber, etkin arabuluculuk için bazı önemli esasları tanımlamakta ve bunların pratikte nasıl uygulanabileceği konusunda bazı önerileri ortaya koymaktadır. Rehber, başarı olasılığının arttırılması ve arabulucu hatasının asgariye indirilmesi amacıyla arabulucuların uzmanlığa ve profesyonel desteğe sahip olmalarının önemine işaret etmekte ve dikkatli değerlendirmenin, uygun planlamanın ve düzenli izleme ve analizin gereğini ortaya koymaktadır. Arabuluculuğa dâhil olan kuruluşlar arasındaki işbirliğine duyulan ihtiyaç vurgulanarak, arabuluculuk süreci için destekleyici bir dış çevrenin öneminin altı çizilmektedir. Bu etkenlerin tümü önemli olmakla birlikte, bir arabuluculuk sürecinin başarısı ya da başarısızlığı eninde sonunda çatışmalı tarafların arabuluculuğu kabul edip etmediklerine ve bir anlaşmaya varmaya istekli olup olmadıklarına bağlıdır. Taraflar müzakere yoluyla bir çözüme ulaşmak için gerçekten istekliyse, arabulucular paha biçilmez bir rol oynayabilir.

Öğr. Gör. Recai AKAY
İstanbul Esenyurt Üniversitesi
SHMYO Çocuk Gelişimi
Program Başkanı
 

• Kaynakça:
• file:///E:/SU%C3%87%20ARABULUCULU%C4%9EU/BM_Etkin_Arabuluculuk_Rehberi_Turkce.pdf
• https://egitimsertifika.com/aile-arabuluculugu-egitimi/. 31/12/2018
• İl, Sunay, Aile Arabuluculuğu, Derleme; Hacettepe Üniversitesi; İİBF
• Mağdur Hakları Kanun Tasarısı
• Parkinson, L. Aile Arabuluculuğu,Çev: Yücel, Y.F
• Temel Arabuluculuk Eğitimi Katılımcı Kitabı, 2017 (www.arabuluculuk.adalet.gov.tr)
• Yıldırım, F. (2016). Mediation as an Alternative Remedy in Turkish Legal System. International Journal of Social Sciences and Education Research, 2 (3), 926-944.
• SETA Arabuluculuk taslağı, 2016