Wiki'niz var mı?

Wiki’ler ziyaret edenlerin üye olmaksızın ekleme, çıkarma ve düzeltme yapabildikleri internet siteleridir. Yapısı itibari ile amaç doğrultusunda ortaklaşa gelişen bir havuz gibi düşünülebilir. Bunun en iyi örneğini Wikipedia olarak görebiliyoruz. Herkesin kaılımı ile gelişen bir ansiklopedi. Hatta Ana Britannica vb. büyük ansiklopedilerle yarışacak kadar geniş bir içeriğe de sahip.

Basit olarak söylemek gerekirse wiki bir yazılımdır ve siz onu alıp amacınıza göre bir web sitesinde kullanabilirsiniz yada bu konuda hizmet veren web sitelerinden* bedava yararlanıp kendinize bir wiki açabilirsiniz.

Tarihçesine bakarsak WikiWikiWeb bu konudaki ilk yazılımdır. Ward Cunningham tarafından c2.com sitesinde ilk kez 1995 yılında kullanılmıştır. Wiki ismini ise Hawaii’de otobüsü yakalamaya çalışırken bir çalışanın wikiwiki (çabuk çabuk) demesinden esinlenerek vermiştir.

Wiki programları web tarayıcısı(browser) üzerinden sayfa ekle, çıkarma ve düzeltme yapma imkanı veren ve istendiği takdirde yapılan değişikliklerin belirli kullanıcıların kontrolünden geçmesi sonrasında(moderasyon) yayına alınan uygulamalardır.

Hatta HTML programlama dilini veya etiketlerini(tag) biliyorsanız girdiğiniz içeriğe kalın, italik vb. bazı özelliklerde ekleyebilirsiniz.

Yine wiki’lerin en önemli özelliklerinden ve benim hoşuma giden özelliklerinden biri, bir yazı metninde bir isim, bir yer adı vb. geçiyorsa o kelimeye tıklanarak o kelime ile ilgili wiki sayfasına gidilebilmektedir. Zaten yazanında bunu yapması beklenir. Böylelikle okuduğunuz bir yazıda merak ettiğiniz yada anlamadığınız bir şeyle ilgili bilgiye anında erişebilirsiniz. Hatta bir kelimeye bağlantı(link) verilmediğini görüp bağlantı’yı(link) siz verebilir, içeriğini yazabilirsiniz.

Wiki’lerin başka alanlarda kullanımı ile ilgili en önemli kısım eğitim. Özellikle yurtdışındaki eğitimciler açtıkları wiki sayfaları üzerinden öğrencileri ile birçok başarılı çalışma yürütüyorlar. Özellikle proje çalışmaları için bu tip uygulamalar çok uygun. İsterse Milli Eğitim Bakanlığımız böyle bir uygulamayı gerçekten çok az bir maliyetle kurup tüm öğretmenlerimize açabilir. Bende istendiği takdirde gereken desteği verebilirim.

Ayrıca Müzik, Sinema vb. profesyonel konularda wikilerin açılmasına ciddi anlamda ihtiyaç var. Bu alanda profesyonelleşmiş beyinlerin bilgisini bu alana yeni giren yada girecek olan kişilerle paylaşmalarının en güzel yollarından biride bu. Bu yüzden üniversitelerimizinde branş wikileri konusunda bence yapabilecekleri pek çok şey var.

Tüm bunlar gerçekleşirse birileride wiki portalleri açacaktır. Tüm wikilere erişilebilecek merkezi bir portal.

Ve hatta bence bomba bir fikir olarak “cep telefonları ile katılımın sağlandığı bir wiki” gerçek anlamda katılımı yüksek bir sosyal ağ(network) kurulmasını sağlayabilecektir.

İngilizce Wikipedia dünyanın en büyük wiki’si. Fakat özellikle son dönemde Türkçe wikipedia’da ciddi bir katılım azlığı ve durağanlık yaşanıyor. Halbuki böyle bir ansiklopediye katkıda bulunmak gerçekten çok önemli bir şey. Eğer “bilgi paylaşıldıkça güçtür” sözüne inanıyorsanız hiç bir kar amacı gütmeyen, katkı yapanın kimliğini ön plana çıkarmayan ve sadece gönüllülerin gayreti ve katkılarıyla büyüyebilecek olan Türkiye Wikipedia'ya a biraz zaman ayırın.

*Eğer kendi wiki’nizi açmak isterseniz Wikia , Wetpaint size önerebilirim.